گوندم آنالیز-36
روسیا ایله تورکیه آراسیندا یئنی دونم
تورکیه و روسیا آراسیندا باش وئرن طیاره بحرانیندان سونرا ایکی اؤلکه آراسینداکی علاقه‌لر یئنی‌دن آدی آخارینا دوشدو. برپا اولان علاقه‌لر سرعت‌لی شکیلده اینکیشاف ائده‌رک سیاسی، دیپلوماتیک، حربی و ایقتیصادی ساحه‌لرده اؤنملی آددیم‌لار آتیلدی. تورکیه و روسیا علاقه‌لری‌نین سرعت‌لی اینکیشافیندا ایکی اؤلکه لیدرلری‌نین آراسینداکی شخصی موناسیبت‌لر، اورتاق منفته اساس‌لانان امکداش‌لیق‌لار و امریکانین سون دؤوردکی سیاسی یاناشماسیندان دویولان ناراحات‌لیق اؤنملی فاکت‌لاردان اولوب. ایکی اؤلکه آراسیندا موختلیف ساحه‌لرده امکداش‌لیق گوجلنسه ده دیگر فرق‌لی ساحه‌لرده ده نظر ضدیت‌لری هله ده داوام ائدیر.
روسیا پرزیدنتی ولادیمیر پوتین‌ین تورکیه و روسیا آراسینداکی علاقه‌لرین اینکیشاف ائتمکده داوام ائتدیگینی بیلدیره‌رک، "تورکیه ایله علاقه‌لریمیز هم درینلشیر هم ده احاته دایره‌سی گئنیش‌لنیر" دئمه‌سی اصلینده تورکیه ایله روسیا آراسینداکی علاقه‌لرین اینکیشافی‌نین ایجما‌لی‌دیر. ایکی اؤلکه آراسیندا خصوصیله انرژی و ایقتیصادیات ساحه‌لریندکی علاقه‌لرین اینکیشافی بؤیوک اهمیت داشیییر. روسیانین سابیق مالیه ناظیری زادورنوو "تورکیه ایله اهمیت‌لی ایقتیصادی علاقه‌لریمیز وار. تورکیه روسیانین ان بؤیوک 10 تیجارت طرفداشی آراسیندا‌دیر" سؤزلری بو چرچیوه‌ده اهمیت کسب ائدیر. نتیجه‌ده روسیا فدرال گؤمروک ایداره‌سی‌نین معلوماتینا گؤره، جاری ایلین ایلک 6 آییندا تورکیه 37 فایز آرتا‌راق 13،3 میلیارد دو‌لارا چیخان تیجارت حجمیله روسیانین ان بؤیوک 4-جو تیجارت طرفداشی اولوب. همین زاماندا روس توریست‌لرین تورکیه‌یه گلمه‌سی ایکی طرف‌لی علاقه‌لر باخیمیندان بؤیوک اهمیت داشیییر. روسیا‌دان گلن توریست سایی‌نین سرعت‌لی آرتماسی‌نین ممنونلوق یاراتدیغینی دئین خاریجی ایشلر ناظیری مولود چاووش اوغلو جاری ایل 6 میلیون روس توریستی تورکیه‌ده قوناق ائتمک‌دن ممنونیت دویولاجاغینی بیلدیرد: "انرژی ساحه‌سینده ایکی اؤلکه‌نین بیرگه حیاتا کئچیردیگی آک کویو آتوم الکتریک سانترالی و "تورک آخینی" کیمی اؤنملی لاییحه‌لر وار. آک کویو آتوم انرژی‌سی سانترالی تورکیه‌نین انرژی احتیاجی‌نین 10 فایزینی اؤده‌یه‌جک. آیریجا اینکیشاف ائدن تورکیه ایقتیصادیاتی‌نین انرژی احتیاجی‌نین ضمانت آلتینا آلینماسیندا اؤنملی ایستراتژی اهمیت وار. عینی شکیلده "تورک آخینی" لاییحه‌سی ده تورکیه‌نین اؤنملی سویه‌ده انرژی احتیاجی‌نین اؤدنیلمه‌سی و ضمانت آلتینا آلینماسینا ایمکان یارا‌دیر. "تورک آخینی" لاییحه‌سی‌نین ایکینجی مرحله‌ده بالکان اؤلکه‌لری ایستیقامتینده داوام ائتمه‌سی پلانلاشدیریلیر. بئله‌لیکله تورکیه‌نین انرژی کئچید مسیری اولما ایستیقامتیندکی ایستراتژی پلانلاشدیرماسی اوچون اؤنملی بیر آددیم دا آتیلا‌جاق. انرژی و ایقتیصادی ساحه‌دکی امکداش‌لیقلا یاناشی روسیا و تورکیه آراسینداکی حربی امکداش‌لیق دا آرتماقدا داوام ائدیر. خصوصیله تورکیه-نین روسیا‌دان "اس-400" راکت مودافعه سیستم‌لری ساتین آلماسی و بون‌لارین 2019-جو ایل کیمی یاخین تاریخده تحویل وئریلمه‌سی‌نین پلانلاشدیریلماسی ایکی اؤلکه آراسینداکی علاقه‌لری گئنیشلندیریر. بو چرچیوه‌ده روسیانین دؤولت مودافعه شیرکتی Rostehin اولوسلار آراسی امکداش‌لیق و بولگه سل سیاست‌لر عذره دیرئکتورو ویکتور کلادوو "اس-400" موقاویله‌سی‌نین اؤلکه‌لریمیز آراسینداکی حربی-تکنیکی امکداش‌لیغی گوجلندیرمک و اینکیشاف ائتدیرمک اوچون اؤنملی آددیم اولدوغونو سؤیله‌دیگینی دقیق شکیلده ایفاده ائده بیلریک. دییشیک یئنی صنایع ساحه‌لرینده ده امکداش‌لیغی گوجلندیرمییمیزین قارشی‌سیندا بیر مانع گؤرموروک" دئیه چاووش اوغلو وورغولاییب. روسیا و تورکیه آراسینداکی اینکیشاف ائدن علاقه‌لردن ان چوخ امریکا ناراحات‌دیر. "اس-400" هاوا مودافعه سیستم‌لری‌نین ساتین آلینماسی موناسیبتیله امریکا رهبرلیگی تورک رسمی‌لرینی تورکیه‌نین ده لاییحه طرفداشی اولدوغو "اف-35" هوجوم طیاره‌لری‌نین تورکیه طرفیندن آلینماسینا مانع اولماقدا تهدید ائدیر. خاریجی ایشلر ناظیری مولود چاووش اوغلونون تورکیه اوچون "اس-400" هاوا مودافعه سیستم‌لری‌نین بیر سئچیم دئییل، بیر مجبوریت اولدوغونو آچیقلاماسی اهمیت کسب ائدیر. ناتو اؤلکه‌لری تورکییه‌یه هاوا مدافعه سیستئم‌لرینی تورکییه‌نین طلب‌لرینه رغمن ساتماغی رد ائدیر. همین شکیلده تورکیه و امریکا آراسیندا فتو، پ.کا.کا/ی.پ.گ و کشیش برونسونلا علاقه‌لی بحران‌لارین یاشانماسی ایکی ناتو متفیقی آراسینداکی علاقه‌لری گرگینلشدیردی. امریکا پرزیدنتی دونالد ترامپین تورکیه‌یه قارشی تحریم تطبیق ائتمه قراری قبول ائتمه‌سی علاقه‌لره منفی اولا‌راق تأثیر ائتدی. تورکیه ایله روسیا آراسیندا علاقه‌لر مثبت یولدا ایره‌لیله‌سه ده ایکی اؤلکه آراسیندا اؤنملی نظر ضدیت‌لری ده داوام ائدیر. خصوصیله سوریه مسئله‌سینده تورکیه و روسیا آستانا پروسئسینده بیرلیکده حرکت ائتسه ده اساس یاناشما اولا‌راق بیر-بیرلرینه ضد موضع توتورلار. روسیانین ادلیبه ایستیقامت‌لی سوریه رژیمی‌نین هوجوم‌لارینا ایجازه وئرمه‌سی و دستکلمه‌سی حالیندا تورکیه جدی بیر کؤچ دالغاسینا معروض قالا‌جاق و ایکی طرف‌لی علاقه‌لره ضربه وورولا‌جاق. عینی شکیلده تورکیه روسیانین قیریمی ایلحاق ائتمه‌سی و قیریم تورک‌لرینه قارشی تطبیق ائتدیگی سیاست‌لرین ده علیهینه‌دیر. تورکیه اوکراینا مسئله‌سینده ده روسیانین سیاست‌لرینی دستکلمیر. سون سؤز کیمی تورکیه ایله روسیا آراسیندا علاقه‌لر نه قدر اینکیشاف ائتسه ده، تورکیه بیر ناتو اؤلکه‌سی‌دیر.
تورکیه‌نین گوندمینه دایر تحلیل پروقرامی‌نین نوبتی بؤلومونده سیاست، ایقتیصادیات و جمعیت آراشدیرما‌لاری فوندونون امکداشی جان آجونون "روسیا ایله تورکیه آراسیندا یئنی دونم " باشلیق لی آنالیتیک یازی‌سینی تقدیم ائتدیک.
