اظهارات اردوغان و پوتین در سوچی

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در کنفرانس مشترک مطبوعاتی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه با بیان این که از اوت سال 2016 تا کنون با پوتین 5 بار دیدار کرده‌ و بارها گفتگوی تلفنی انجام داده‌اند، گفت: "به وسیله این همه تماس‌ها شتاب مطلوب در روابط سیاسی خود را کسب می کنیم. برای پیش‌برد روابط، هر دو طرف اراده دارند".

اردوغان در پاسخ به سوالی مبنی بر روابط روسیه و ترکیه پس از بحران جنگنده این کشور اظهار داشت: "دوستانمان در خصوص تجارت در زمینه‌های منسوجات و مواد غذایی به جز گوجه فرنگی به توافق رسیدند. البته آرزو داریم گوجه فرنگی تولیدی کشورمان در بازار روسیه مورد توجه قرار بگیرد. چون هم ارزان و هم خوشمزه است، ولی در حال حاضر یک روند انتقالی وجود دارد. ان شاءالله با کشف راه‌حل‌، این روند را هم در یک بستر مشخص به بار خواهیم نشاند".

وی گفت: "دیگر فراتر از روند عادی سازی روابط پیش می رویم، دوره جدیدی آغاز می شود. مبارک باشد".

رئیس جمهور ترکیه همچنین در مورد حمله شیمیایی خان شیخون گفت: "باید عاملان چنین حمله وحشیانه ای، تاوان کار خود را پس دهند. امروز در دیدار با جناب پوتین، دیدم که در مورد مجازات عاملان این حملات با وی هم‌عقیده هستیم. هر حمله ای که برای نقض آتش بس صورت می گیرد، نه تنها وضعیت میدانی را بدتر می نماید، بلکه تلاش های کشورهای ضامن را نیز بر باد می دهد. به همکاری مشترک در تمامی این زمینه ها با روسیه ادامه خواهیم داد".

اردوغان افزود: "تا زمانی که مصایب سوریه ادامه یابد، طبیعتا گفتگو و دیدارها در خصوص سوریه را ادامه خواهیم داد. در حالی که گوش های خود را بر روی فریاد کودکان نبسته ایم، جستجوهایمان را برای یافتن راه حل مساله ادامه خواهیم داد. دوست من، آقای پوتین نیز صمیمانه خواستار پایان این تراژدی است. به تلاش های ایشان جهت برقراری آتش بس در سوریه اطمینان داشته و خواهم داشت".

رئیس جمهور ترکیه همچنین تاکید کرد: "با اجرای آتش‌بس در سوریه با ضمانت ترکیه، روسیه و ایران برای ثمربخشی تلاش‌ها بر سر دستیابی به راه‌ حل سیاسی فرصت بسیار مهمی ایجاد شده است. نباید این فرصت طلایی را از دست بدهیم".

وی همچنین در پاسخ به پرسش یک خبرنگار مبنی بر ایجاد مناطق امن برای حل بحران سوریه تصریح کرد: "همان طور که می دانید همیشه در هر جا از اصطلاح «منطقه امن» استفاده کرده ام، امروز هم استفاده می کنم و خواهم کرد. این منطقه نیز شامل الراعی- جرابلس و مساحتی حدود 5 هزار کیلومتر به سمت جنوب است. ولی اکنون یک اصطلاح دیگر به عنوان «منطقه بدون درگیری» مطرح شد که آن نیز منطقه ادلب است. البته در منطقه ادلب اکنون بیشتر آوراگان حلب حضور دارند و در این منطقه که یکی از مراکز اسکان است، گاهی متاسفانه مشکلات جدی رخ می دهد. اکنون در آن جا با کشیدن خط سبز یک 'منطقه بدون درگیری' اعلام شد. امیدوارم این منطقه بدون درگیری حفاظت شود".

طی این کنفرانس خبری، ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه نیز ترکیه را شریک مهم و قابل اعتماد روسیه دانست و گفت: "روند عادی سازی روابط دو کشور به پایان رسیده است. با این حال به گسترش روابط خود ادامه خواهیم داد".

ادامه سخنان رئیس‌جمهور روسیه در این کنفرانس مطبوعاتی به شرح زیر است:

- موضوعاتی از قبیل برداشتن محدودیت‌های متقابل، تقویت روابط تجاری و سرمایه‌گذاری، استفاده از ارز ملی برای تجارت را مورد بحث و بررسی قرار دادیم. همچنین موضوع جلوگیری از کاهش حجم تجارت متقابل موجود، دارای اهمیتی فراوان است. همکاری دو کشور در زمینه سرمایه‌گذاری به طور موفقیت‌آمیز همچنان ادامه دارد. 

- پروژه‌های احداث خط لوله انتقال گاز «جریان ترک» و نیروگاه هسته‌ای «آک‌کویو»، روابط فرهنگی و بشری میان ترکیه و روسیه مطرح و بازبینی شده است.

- در دیدار با جناب آقای اردوغان تصمیم گرفتیم تا تمام محدودیت‌های تجاری و اقتصادی، به جز مسئله ویزا و واردات گوجه فرنگی که پس از بحران جنگنده روسی به اجرا در آمده بود را به طور همزمان لغو کنیم.

- در خصوص ایجاد منطقه امن در سوریه با جناب اردوغان موافق هستم و در مذاکرات آستانه طرف های درگیر باید تصمیمی اتخاذ کنند، چرا که تصمیم نهایی را در خصوص کشورشان آنها باید بگیرند. ما هم برای گسترش این مکانیزم تمام تلاش خود را خواهیم کرد. 

- برقراری آتش‌بس در سوریه به خاطر دستیابی به راه‌حل سیاسی ضروری است. کوشش و تلاش صمیمانه ترکیه، روسیه و ایران را در این موضوع نمی توان نادیده گرفت. ایجاد مناطق امن در سوریه را یکی از روش‌های تقویت رژیم آتش‌بس عنوان می کنیم. دیروز با دونالد ترامپ هم درباره همین موضوع گفتگو و تبادل نظر کردم. تا آن جا که به من مربوط می شود، به نظر می رسد آقای ترامپ هم از این ایده حمایت می کند.