مردم آذربایجان یاد قربانیان قتل‌عام خوجالی را گرامی می‌دارند

مردم آذربایجان در سالگرد قتل‌عام خوجالی که توسط ارامنه در 26 فوریه 1992 انجام شد، یاد قربانیان را گرامی می‌دارند.

آذربایجانی‌ها در محل یادبود "فریاد مادر" در باکو، پایتخت این کشور حضور یافتند تا خاطره 613 نفر را که توسط ارامنه در خوجالی قتل عام شده بودند، گرامی بدارند.

پس از مراسم رسمی که با حضور الهام علی‌یف، رئیس جمهور آذربایجان برگزار شد، این بنای یادبود به روی عموم باز شد.

جاهیت باغجی، سفیر ترکیه در باکو، کارکنان سفارت و نمایندگان موسسات و سازمان‌های ترکیه در باکو نیز از بنای یادبود "فریاد مادر" بازدید کردند و یاد قربانیان قتل‌عام خوجالی را گرامی داشتند.

باغجی پس از این مراسم در گفت‌وگو با مطبوعات اعلام کرد که ارامنه در جنگ اول قره باغ قتل‌عام‌های زیادی انجام داده‌اند و سرنوشت 3860 آذربایجانی که در آن زمان ناپدید شده‌اند، هنوز مشخص نیست.

باغجی در ادامه گفت: "حقوق بین‌الملل در برابر قتل‌عام‌هایی که دنیا کر و لال شده بود، عمل نکرد، هر 4 قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل اجرا نشد، اما درد و رنج و حسرت 30 ساله میهن با جنگ 44 روزه برای وطن به شادی و شوق و پیروزی تبدیل شد. ترکیه مانند همیشه در کنار آرمان عادلانه آذربایجان ایستاده و پشتیبان آن است. امروز ترکیه و آذربایجان با بیان اینکه "ما در کنارهم قوی‌تریم" روابط خود را به بالاترین سطح رساند."

در خوجالی چه گذشت؟

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، ارمنی‌ها تلاش‌ خود برای اشغال منطقه استراتژیک خوجالی که صاحب تنها فرودگاه منطقه بود را آغاز کردند. محاصره و حملات ارامنه به خوجالی در روز 25 فوریه 1992 به اوج خود رسید.

ارمنی‌ها آن شب با حمایت تیپ 366 ارتش شوروی که در شهر خان کندی، مرکز قره‌باغ مستقر بود، از سه سمت به خوجالی حمله کردند و پس از اشغال آن، یکی از خونین‌ترین قتل‌عام‌های قرن را رقم زدند.

بر اساس آمارهای مجامع بین‌المللی از جمله آمار سازمان‌های حقوق بشری در آن شب، 106 زن، 70 سالمند، 63 کودک و در مجموع 613 غیرنظامی قتل عام شدند. 487 تن نیز به شدت مجروح شدند که 76 نفر از آنان کودک بودند. ارامنه 1275 آذربایجانی را نیز به اسارت گرفتند. 150 تن از افراد ربوده شده هنوز مفقودالاثر هستند.

در این قتل‌عام همچنین تمام اعضای 8 خانواده کشته شدند. 25 کودک هر دوی والدین و 130 کودک نیز یکی از والدین خود را از دست دادند. البته سازمان دیده‌بان حقوق بشر معتقد است که این آمار ممکن است تا 1000 کشته نیز باشد.

معاینات پزشکی قانونی و اظهارات شاهدان نشان می‌دهد که طی این قتل‌عام، ده‌ها نفر با شکنجه‌های غیرقابل توصیف و مصادیق قتل بیرحمانه (سوزاندن، چهار میخ کردن، با بریدن سر یا کندن پوست آن و سایر قسمت‌های بدن، از حدقه خارج کردن چشم یا بریدن بخش‌هایی از بدن) کشته شده‌اند.

در میان قربانیان این قتل‌عام، زنان حامله‌ای نیز وجود داشتند که شکمشان را با سرنیزه سوراخ کرده بودند. همچنین قربانیانی با سر بریده و سوخته شده نیز وجود داشته‌اند. تصاویر ثبت شده در آن زمان عمق وحشت این قتل‌عام را آشکار می‌کند.

قطعنامه‌های مختلف شورای امنیت سازمان ملل جنایات ارمنستان در طول جنگ قره باغ و به ویژه خوجالی را محکوم کرده و کشورهای زیادی نیز این نسل کشی را به رسمیت شناخته‌اند.

دادگاه حقوق بشر اروپا طی حکم 22 آوریل 2010 خود، حوادث رخ داده در خوجالی را به عنوان مصداق بارز جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت شناسایی کرده است.

همچنین مجالس 15 کشور جهان و 16 ایالت آمریکا نیز حوادث خوجالی را به عنوان قتل عام شناسایی یا آن را محکوم کرده‌اند.