برگزاری سمینار تجربه های خبری خبرنگاران در ترکیه در دانشکده ارتباطات دانشگاه غازی در آنکارا

این سمینار به همت اداره کل اطلاعات و نشر رسانه ای ترکیه و با حضور پروفسور دکتر ذاکر افشار رییس دانشکده ارتباطات دانشگاه غازی، فرزاد صمدلی خبرنگار سازمان رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه، حسن اویمز خبرنگار خبرگزاری آناتولی و عمر کاشرام خبرنگار خبرگزاری الجزیره برگزار گردید.

نخستین سخنران سمینار عمر کاشرام خبرنگار فلسطینی الاصل خبرگزاری الجزیره بود. وی با بیان اینکه در تی آرتی نیز تجربه کاری دارد اظهار داشت که 12 سال است در خبرگزاری الجزیره فعالیت می کند.

کاشرام با تاکید بر تفاوت میان خبرگزاریهای دولتی و خصوصی اظهار داشت:" فرد خبرنگار در خبرگزاریهای غیردولتی باید با دیدی عینی و بی طرف، در بطن حادثه حضور داشته باشد."

کاشرام اظهار داشت که به دنبال وقوع نبردهای جدید در خط جبهه آذربایجان و ارمنستان به آذربایجان سفر کرده و در منطقه درگیری حضور یافته و حتی در تیررس تک تیراندازان ارمنی قرار گرفته است.

او همچنین تصریح کرد که وقتی در شهر حلب سوریه حضور داشت به دلیل انفجار یک راکت زخمی شده و در حال حاضر چندین قطعه ترکش در بدنش باقی مانده است.  

کاشرام افزود:"خبرنگاری کار بسیار سختی است و تاکنون 3 تن از خبرنگاران خبرگزاری الجزیره در محل درگیری کشته شده، بیش از 20 تن زخمی گردیده و دهها تن دیگر از سوی دولتهای مختلف بازداشت شده و در زندان به سر می برند."

سخنران دوم مراسم فرزاد صمدلی، خبرنگار تی آرتی و دانشجوی دکترای روابط بین الملل دانشگاه انکارا و از ترکهای آذربایجان ایران بود. 

وی با با بیان اینکه قریب به 10 سال در روزنامه ها و کانالهای مختلف صدا و سیمای ایران فعالیت داشته و از مشکلات و تنگناهای خبرنگاران و خبرگزاریها در این کشور آگاهی کامل دارد اقدام به مقایسه فضای رسانه ای دو کشور نموده و تصریح کرد:" طبعا، براحتی می توان اظهار داشت که در ترکیه رسانه ها آزاد هستند و اگر خبرنگاران ترک چند خط قرمز مشهود در زمینه امنیت ملی را رعایت کنند و از باتلاق رسانه های زرد فاصله بگیرند هیچ مشکلی متوجه انان نخواهد گردید."

صمدلی با اشاره به اینکه ترکیه به رغم حضور جغرافیایی در پر بحرانترین منطقه جهان، از صدها کانال تلویزیونی و رادیویی خصوصی برخوردار است و به همراه دهها نشریه سراسری، براحتی می توانند اخبار مورد نظر خود را انتشار دهند اظهار داشت: "همین امر نشانه بارزی از وجود آزادی و دمکراسی خبری در ترکیه است. موضوعی که شما به سختی می توانید در کشورهای خاورمیانه ملاحظه کنید. حتی بسته شدن یک یا چند کانال تلویزیونی و یا نشریه، به حکم قانون نیز نمی تواند بر این آزادی وسیع و نهادینه شده پرده بیفکند چرا که قانون در ترکیه مافوق هر چیز است و ترکیه بعنوان کشوری پلورالیست، دولتی مبتنی بر برتری قانون است. این در حالی است که در همین خاورمیانه کشورهایی هستند که در سایه توجیهات ناموجه، دسترسی مردم به کانالهای ماهواره ای، بسیاری از سایتهای تولید خبر و اندیشه و یا صفحات اجتماعی را در فضای مجازی ممنوع کرده و حتی با وارد شدن به حریم خصوصی شهروندان، اقدام به ضبط گیرنده ها و پیگیرد افراد متخلف می کنند."

صمدلی تصریح کرد:" متاسفانه ایران در این زمینه سابقه طولانی دارد. به عنوان مثال در زمان رضاشاه برای مدتی داشتن رادیو ممنوع بود. در دوران پهلوی دوم داشتن دستگاه تایپ در منزل می توانست شما را راهی بازجویی کند. یا بعد از انقلاب نیز برای سالها فروشندگان و دارندگان دستگاههای ویدئویی با مشکلات فراوانی روبرو شدند. اکنون نیز استفاده از وسایل دریافت ماهواره ممنوع است." 

وی با اشاره به گسترش کمی و کیفی کانالهای تلویزیونی و رادیویی تی آرتی، بخصوص کانال تی آرتی کردی، آنرا نشانه بارز توجه ترکیه به اقلیتهای قومی دانست و تصریح کرد:" این قبیل اقدامات و دیگر گامهای بزرگی که در زمینه مردمسالاری در همه 81 استان ترکیه برداشته شده هرچند که از سوی برخی رسانه های غربی مورد چشم پوشی قرار می گیرد اما در واقع به مثابه یک ضمانت نامه برجسته در راستای استحکام  دمکراسی در ترکیه می باشد. دمکراسی ای که همچون الماس سخت، شفاف، مشعشع و پربها است."

خبرنگار تی آرتی با بیان ویژگیهای نشریات زرد، خواستار حساسیت فوق العاده دانشجویان رشته های مرتبط، به اصول و اخلاق روزنامه نگاری در زمان تصدی چنین مشاغلی گردید.

صمدلی با خاطرنشان کردن اینکه افزایش تنوع، وسعت و سرعت وسایل ارتباط جمعی (روزنامه، تلگراف، رادیو، تلفن، تلویزیون، ماهواره، تلفن همراه، اینترنت،...)در طول تاریخ معاصر ایران یکی از دلایل مهم ظهور و رشد نهضتهای اجتماعی و بعضا انقلابی در این کشور بوده است اظهار داشت:" در  150سال اخیر تاریخ ایران، شما قادر به مشاهده تکوین و انتشار نهضتهای فکری و بروز حرکتهای اجتماعی عظیمی چون مشروطه، فرقه دمکرات آذربایجان، ملی شدن صنعت نفت، قیام سی تیر و انقلاب بزرگ سال 57 و حرکتهای متعدد مردمی، هویت طلبانه و دانشجویی در نزدیک به 4 دهه اخیر هستید."

وی افزود:" ترکیه از منظر آزادی رسانه ها، ازادی بیان و تنوع دسترسی به وسایل ارتباط جمعی، در سطحی است که هیچ یک از کشورهای منطقه را نمی توان با آن مقایسه کرد. البته فراموش نکنیم که دمکراسی یک حادثه نیست بلکه یک روند است. روند دمکراتیزاسیون و مدرنیزاسیون در جمهوری ترکیه اگرچه ریشه در نیم قرن پایانی حیات امپراطوری عثمانی دارد اما از بدو تشکیل جمهوری ترکیه توسط آتاتورک کبیر تسریع شده و همچنان رو به ترقی و تعمیق بوده است."

حسن اویمز خبرنگار بومی خبرگزاری آناتولی به عنوان سخنران سوم سمینار، اظهار داشت:" تعداد دانشکده های رشته ارتباطات در ترکیه به 65 دانشکده افزایش یافته است. "

وی با تاکید براینکه خبرنگاران ترک در ترکیه هیچ کمبودی در زمینه پیدا کردن موضوع و تولید خبر ندارند، تصریح کرد:" کار خبری در ترکیه هم سهل و هم صعب است. رسانه  های ترکیه هر روز با موضوعات کشوری مهمی سرو کار دارند. اگر می خواهید در ترکیه کار خبری کنید می بایست از دایره اطلاعات عمومی وسیعی برخوردار باشید و موضوعات را هر روز رصد کنید." 

وی تصریح کرد:" سخت ترین کار خبری، کار در خبرگزاری است. ما به هنگام تهیه خبر، به جزئیات آن نیز دقت می کنیم. رسانه ها اخبار طولانی ما را می گیرند و بخشهای مطلوب خود را منتشر می کنند. "

خبرنگار خبرگزاری آناتولی با بیان اینکه این خبرگزاری در حال حاضر خبرهای خود را به 11 زبان مختلف از جمله کردی، عربی، فارسی و انگلیسی منتشر میکند افزود:" خبرگزاری اناتولی در سال 1920 برای انعکاس اخبار جنگ کبیر میهنی تاسیس شد و به همین دلیل یکی از قدیمیترین نهادهای دولتی در ترکیه است. ما در حال حاضر در 120 کشور جهان حضور داریم."

وی در پایان اظهار داشت:" اینکه می گویند خبرنگار باید جانبدارانه ننویسد محل مناقشه است. شما چطور می توانید در مسئله قره باغ جانب آذربایجان را نگیرید و از مصائب ملت آذربایجان در جنگ قره باغ سخن نگویید؟"