دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه امروز رای خود در مورد اتخاذتدابیر احتیاطی پرونده نسل کشی راصادر می‌کن

دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه رای خود در مورد اتخاذ «تدابیر احتیاطی» پیرامون پرونده شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل به اتهام ارتکاب به «نسل کشی» در غزه را امروز جمعه ساعت 15:00 به وقت ترکیه و به طور زنده اعلام می‌کند.

در صورت صدور رای مثبت به شکایت آفریقا مبنی بر این‌که « اسرائیل حقوق مردم فلسطین را طبق کنوانسیون نسل‌کشی سازمان ملل متحد در حملات به غزه آسیب جبران ناپذیر رسانده»، این حکم برای اسرائیل الزام آور خواهد بود، اما روند رسیدگی به شکایت اصلی احتمالا سال‌ها طول خواهد کشید.

در هنگام قرائت این حکم به زبان انگلیسی توسط رئیس دادگاه و به زبان فرانسوی توسط محضردار ارشد، 17 قاضی از جمله 14 قاضی اصلی و 2 قاضی منصوب شده از سوی اسرائیل و آفریقای جنوبی حاضر خواهند شد.

- مفهوم تدابیر احتیاطی

در صورت صدور رای دادگاه در این منوال، تدابیر احتیاطی برای جلوگیری از بروز خطر نسل کشی تا موقع صدور حکم اصلی در این زمینه اجرا خواهد شد. دیوان در بررسی‌هایش مدارک عرضه شده توسط آفریقای جنوبی را پذیرفته و کافی دانسته اما روند این که نسل کشی در غزه رخ داده یا نه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

انتظار می‌رود که دیوان تمامی درخواست‌های آفریقای جنوبی را نپذیرد اما حکم اتخاذ تدابیر لازم برای رعایت مقررات بین‌المللی توسط اسرائیل، بازگشت آوارگان به خانه‌های خود و تامین کمک‌های بشردوستانه مانند مواد غدایی، آب، سوخت و لوازم پزشکی و بهداشتی برای آن‌ها را صادر کند.

- الزام آوری حکم

حکم دیوان بر اساس اساسنامه 59 منشور آن برای طرفین الزام آور بوده اما این وضعیت برای طرفهای ثالث صدق نمی‌کند. این حکم به نهادهای مربوطه سازمان ملل متحد ابلاغ می‌شود در صورت عدم رعایت آن موضوع از سوی آفریقای جنوبی به شورای امنیت این سازمان منتقل می‌شود.

دیوان دارای نیروی نظامی نبوده و اجرای این حکم در آن صورت در اختیار شورای امنیت قرار خواهد گرفت. با ایجاد فشار سیاسی در راستای حکم دادگاه، حمایت نظامی و سیاسی کشورهای سوم از اسرائیل دشوارتر خواهد شد.

- مسیر پرونده چه خواهد شد؟

این روند پس از مطالبات در مورد تدابیر احتیاطی در مرحله نخست، در مرحله دوم «اعتراضات نخست» دریافت شده و در پایان نیز وارد مرحله بررسی شکایت اصلی خواهد شد. احکام نهایی دادگاه قطعی و قابل اعتراض نیست.

اتهامات علیه اسرائیل

آفریقای جنوبی خواستار صدور 9 تدبیر احتیاطی در این زمینه شد:

1- عملیات‌های نطامی اسرائیل فورا متوقف شد

2- هیچکدام از گروه‌های تحت کنترل اسرائیل گام‌هایی در راستای گسترش عملیات نظامی برندارند

3- تدابیر لازم و منطقی در مورد جلوگیری نسل‌کشی علیه فلسطینی‌ها اتخاذ شوند

4- اسرائیل از اقدامات ذکر شده در چارچوب ماده دوم کنوانسیون نسل‌کشی اجتناب کند

5- بازگشت آوارگان به خانه و فراهم ساختن دسترسی آن‌ها به کمک‌های بشردوستانه شامل مواد غذایی، آب، سوخت، لوازم پزشکی و بهداشتی و پوشاک

6- برداشته شدن گام‌های لازم برای مجازات عاملان نسل‌کشی

7- حفظ شواهد دال بر نسل‌کشی و عدم ممانعت دسترسی مسئولان بین‌المللی و سایر مقامات به غزه

8- ارائه گزارش منظم در مورد نحوه اجرای تدابیر ذکر شده

9- اجتناب از هر گونه اقدام مخرب به روند دعوی