حساسیت به گلوتن

گلوتن؛ نوعی پروتئین  است که در بسیاری از غلات از جمله گندم، جو و چاودار یافت می‌شود.

حساسیت به گلوتن در مواردی که فلور روده به شدت آسیب دیده باشد، ممکن است به دلیل آسیب نفوذپذیری مخاط روده رخ دهد.

روده ها در هضم محصولات حاوی گلوتن مشکل دارند. این در بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن رخ می‌دهد که یک حساسیت موقت غذایی است. حساسیت به گلوتن وضعیتی است که با تقویت فلور روده، تنظیم تغذیه و رژیم غذایی کنترل شده قابل درمان است.

اگرچه پیروی از رژیم غذایی  فاقد گلوتن تا زمان بهبودی حساسیت به گلوتن کافی است، اما لازم است که فرد یک رژیم غذایی بدون گلوتن را تا آخر عمر ادامه دهد، حتی اگر در بیماری سلیاک حملاتی وجود نداشته باشد.

رژیم غذایی فاقد گلوتن

رژیم فاقد گلوتن رژیمی است که در غذاهایی که باید مصرف شود هیچ گلوتنی وجود ندارد. رعایت این رژیم کار آسانی نیست. هر چقدر فرد به دلیل بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن شکایات بیشتری داشته باشد، سازگاری با این رژیم سخت برای او آسان تر خواهد بود.

گلوتن در گندم، چاودار، بلغور، جو و تمام مواد غذایی به دست آمده از آرد این غلات (نان، کیک، شیرینی، باقلوا، بیسکویت و شیرینی) وجود دارد. در مورد اینکه آیا بیماران سلیاک باید از جو دو سر پرهیز کنند یا خیر، اختلاف نظرهایی وجود دارد.

افرادی که باید از رژیم غذایی فاقد گلوتن پیروی کنند چه نوع مواد غذایی می‌توانند مصرف کنند؟

در میان غلات می‌توان از غلاتی مانند برنج، ذرت، گندم سیاه، سیب زمینی، کینوآ، آرد این غلات و محصولات تهیه شده از آنها را مصرف کرد. امروزه وجود آردهای غلات بدون گلوتن زندگی بیماران سلیاک را آسان کرده است. اگر فرد مبتلا به بیماری سلیاک باشد و رژیم گلوتن مادام العمر ادامه داشته باشد، می‌تواند محصولاتی را که از آرد غلات بدون گلوتن تهیه شده‌اند را برای تنوع بخشیدن به رژیم غذایی خود انتخاب کند.

غذاهای مناسب برای رژیم غذایی بدون گلوتن:

• نوشیدنی ها: قهوه، چای، دوغ، دمنوش نسترن و زیرفون

•  شیر تازه، پاستوریزه، شیرخشک، ماست، خامه

• گوشت، ماهی، سایرغذاهای دریایی و مرغ

•پنیر سفید، پنیر چدار، پنیر پاستوریزه، پنیر خامه‌ای، همه پنیرهای کهنه

• غذاهای حاوی نشاسته‌: سیب زمینی، برنج، رشته فرنگی بدون گلوتن

• غلات: ذرت، برنج و محصولات تهیه شده از آنها (مانند ذرت بو داده، کرن فلکس...)

• نان‌هایی که فقط با آردهای (مانند نان ذرت، نان گندم سیاه) تهیه می شوند.

• آردها: آرد ذرت، آرد گندم سیاه، آرد کینوا، آرد سیب زمینی، آرد برنج، آرد سویا، آرد فندق و گردو، آرد لوبیا و عدس

•  تمام سبزیجات و حبوبات

• همه میوه ها، همه آب میوه های تازه

• روغن ها: کره، روغن زیتون، فندق، بادام زمینی و غیره

•  تمام سوپ هایی که در خانه و بدون افزودنی آرد تهیه می شوند

•  عسل، مربا، آب نبات، شکلات، پودینگ، فرنی و دسرهای بدون آرد

•  نمک، فلفل، نعناع، ​​زنجبیل، دارچین، خردل، روغن زیتون، فلفل قرمز، پوره گوجه فرنگی.  

غذاهایی که در رژیم غذایی بدون گلوتن مجاز نیستند:

• نوشیدنی ها: قهوه های دارای افزودنی، برخی چای های گیاهی (حاوی گلوتن)

•  شیر شکلاتی تجاری، خامه‌هایی با منشاء ناشناخته

• گوشت، ماهی، مرغی که با مواد حاوی آرد تهیه می شود.

•  پنیر حاوی محصولات غلات

• سیب زمینی و سایر غذاهای نشاسته ای: انواع پاستا، رشته فرنگی

• غلات: گندم، جو، چاودار، جو، سبوس، بلغور، ارزن

• نان سفید، همه نان‌های حاوی آرد گندم کامل، جو، چاودار، جو دوسر و بلغور

• آردها: آرد گندم، آرد جو، آرد چاودار، آرد جو دوسر، آرد بلغور

•سبزیجات تهیه شده با سس‌های حاوی گلوتن.

•  برخی از میوه ها و آب میوه های غلیظ تجاری، برخی از میوه های خشک با افزودنی های آردی.

•  برخی از روغن‌های تجاری

• سوپ ترخینه، آش رشته، سیرابی، انواع سوپ های آماده

• دسرها: باقلوا، کیک، حلوای آردی، انواع شیرینی ها و غیره.

• سایر موارد: رب گوجه فرنگی، سس گوجه فرنگی، ترب کوهی، مخمر

برخی غذاها ممکن است حاوی گلوتن باشند، بنابراین باید مراقب باشید و در مورد آنها تحقیق کنید.

• مخلوط طعم دهنده‌ها و ادویه‌جات،

• غذاهای نشاسته‌ای،

• غذاهای حاوی پروتئین گیاهی،

• محصولاتی مانند سوسیس و کالباس،

• سس‌ها،

• محصولات دریایی،

• محصولات رژیمی،

• غذاهای آماده،

• مواد غذایی کنسرو شده

• دسر.

نویسنده: دکتر محمت اوچار