پاسخ دندان‌شکن ترکیه به حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق

پس از سقوط 2 بالگرد در شهر دهوک عراق، روابط اتحادیه میهنی کردستان(کا‌ی‌ب)-پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ زیر سوال رفته و سپس ترکیه تدابیر سختی علیه اتحادیه میهنی کردستان اتخاذ کرد. در این زمینه پروازهای فرودگاه سلیمانیه متوقف و سپس حریم هوایی به طور کامل بسته شد. در این دوره و هم زمان با تحولات مذکور، یک حمله پهپادی در فرودگاه سلیمانیه، دقت‌ همگان را به خود جلب کرد. در چارچوب اطلاعات دریافتی، کاروان مظلوم عبدی فرمانده به اصطلاح پ‌ک‌ک/ ی‌پ‌گ در سوریه مورد هدف قرار گرفته و مشخص شد که سربازان آمریکایی نیز در این کاروان حضور داشتند.

هنگامی که منابع محلی در شمال عراق از وقوع انفجار در فرودگاه سلیمانیه خبر دادند، دقت همگان به آنجا معطوف شده و بررسی علت انفجار آغاز گردید. پس از سقوط 2 بالگرد حامل اعضای ی‌پ‌گ در دهوک، روابط عملیاتی بین پ‌ک‌ک/ ی‌پ‌گ و اتحادیه میهنی کردستان رمزگشایی شده و در نتیجه واکنش شدید آنکارا، ضمن متوقف شدن  پروازها به فرودگاه سلیمانیه،حریم هوایی ترکیه نیز بسته شد. در چنین دوره‌ای، انفجار در سلیمانیه، طبیعتا توجه زیادی جلب کرد.

پس از انفجار، اطلاعاتی مبنی بر حمله به کاروان مظلوم عبدی فرمانده نیروهای ی‌پ‌گ/ اس‌دی‌‌جی(نیروهای دموکراتیک سوریه) به مطبوعات درز کرده و منابع اتحادیه میهنی کردستان و پ‌ک‌ک/ ی‌پ‌گ این موضوع را تکذیب کردند. حتی سخنگوی رسمی نیروهای دموکراتیک سوریه اعلام کرد که فرمانده ما مظلوم عبدی در سوریه در حال انجام وظیفه است. فقط، پس از چند ساعت مقامات نظامی آمریکا ضمن تایید این حمله، اعلام کردند که مظلوم عبدی در سلیمانیه هدف قرار گرفته و همچنین اظهار داشتند که در کاروان مذکور 3 سرباز آمریکایی حضور داشتند. حال این سوال مطرح می‌شود که همه اینها چه معنی داشت؟

سقوط بالگردها، حمله به کاروان‌ها، روابط پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ و اتحادیه میهنی کردستان به رهبری بافل طالبانی. البته تمام این شبکه روابط تحت نظارت آمریکا در حال توسعه بود. گفته می‌شود که آمریکا مظلوم عبدی را با هواپیماهای نظامی به فرودگاه سلیمانیه انتقال داده و حتی اسکورت کرده و علاوه بر این با همراه داشتن سربازان آمریکایی به عنوان سپر انسانی عمل کرده است.

ترکیه نیز با حمله و یا شلیک هشدار به کاروان مظلوم عبدی، هم به آمریکا و هم به اتحادیه میهنی کردستان و پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ نشان داد که قواعد حق قانونی دفاع نظامی را تغییر داده است. ترکیه با مشاهده این که بازی جدیدی تحت حمایت آمریکا، که امنیت ملی‌اش را تهدید می‌کند، شکل گرفته و ی‌پ‌گ و اتحادیه میهنی کردستان نقش بازیگران این بازی را ایفا می‌کنند، با انجام اقداماتی به منظور برهم زدن بازی، موضع متقابل می‌گیرد. ما شاهد گام‌های بسیار سختی، به‌ویژه علیه اتحادیه میهنی کردستان شدیم، بسته شدن حریم هوایی بر روی فرودگاه سلیمانیه و سپس هدف قرار دادن این فرودگاه از جمله شاخص‌های مهم هستند. فقط، به نظر می‌رسد که این گونه اقدامات ادامه خواهد یافت. بافل طالبانی با حمایت آمریکا دست به بازی بسیار خطرناکی زد، بدون شک مستقر کردن ی‌پ‌گ به عنوان یک بازیگر قانونی در میدان عراق، تامین مشروعیت برای این گروه تروریستی و مشارکت در عملیات مشترک نظامی، جلب دقت می‌کند. این را نه تنها برای تقویت توانایی خود در برابر حزب دمکرات کردستان، بلکه برای برقرار کردن رابطه قیمومیت با قدرت‌های بزرگی مانند آمریکا و اسرائیل و ایفای نقش در این معادله جدید انجام می‌دهد. باز هم شاید فکر می‌کرد که در صورت تغییر اقتدار احتمالی در ترکیه، می‌تواند این وضعیت مورد قبول ترکیه قرار گرفته و یا پیشنهاداتی در این راستا به او داده شود.

فقط، ترکیه با دادن پیام‌های صریح و انجام اقدامات مختلف و قواعد جدید حق قانونی دفاع نظامی  که با هدف قرار دادن فرودگاه سلیمانیه ارائه کرد، صورتحساب سنگینی علیه اتحادیه میهنی کردستان رقم زد. به نظر می‌رسد اقدام مذکور ترکیه نیز ادامه خواهد داشت. دیدار کوباد طالبانی یکی از مسئولان کردستان عراق با هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه در آنکارا را نیز می‌توان به عنوان تلاشی برای کنترل خسارت تلقی کرد. اگر اتحادیه میهنی کردستان خواسته‌های ترکیه را برآورده نکند، با اقدامات جدیدی روبرو خواهد شد. و این اقدامات تنها سیاسی و اقتصادی نخواهد بود.

نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه