قاطعیت خللناپذیر ترکیه برای پاکسازی کامل پکک از منطقه
ترکیه در حال آمادهسازی برای عملیات زمینی همهجانبه علیه پکک/یپگ است که منشا آن سوریه بوده و امنیت ملی این کشور را تهدید میکند
در دورهای که یک عملیات زمینی جدید در سوریه موردبحث است، مبارزه ترکیه با تروریسم در سراسر کشور و ورای مرزها با سرعت تمام ادامه دارد. از یک سو مبارزه با عناصر سازمان تروریستی فتو و از سوی دیگر مبارزه بزرگی با سازمان تروریستی مسلح پکک و شاخههای آن در جریان است. به خصوص در عراق و سوریه، ارتش ترکیه و سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (میت)، پکک را تحت فشار شدیدی قرار دادهاند. فقط، در معادله خاورمیانه، برخی از قدرتهای منطقهای و جهانی همچنان در تلاش حفاظت از سازمانهای تروریستی با هدف استفاده از آنها به عنوان عنصر نیابتی هستند.
ترکیه، در حالی که با حفظ ثبات خود در حلقه آتشی در یک جغرافیای دشوار برای تبدیل شدن به یک دولت بزرگ تلاش میکند، با گامهایی که در سالهای اخیر برداشته است، گام به گام به سوی تبدیل شدن به یک قدرت جهانی پیش میرود. ترکیه به ویژه در دوره دولت حزب عدالت و توسعه، سیاستی را دنبال میکند که در سیاست خارجی، استقلال کامل را در اولویت قرار داده و در عین حال خود را به عنوان یک عامل موازنه بین قدرتهای جهانی قرار میدهد. به ویژه، تأثیر ژئوپلیتیکی که جنگ اوکراین ایجاد کرد، این وضعیت را تقویت و تحکیم کرده است. فقط، ترکیه در طول این فرآیند با چالشهای بزرگی نیز مواجه است. حملات 11 سپتامبر، اشغال افغانستان و عراق توسط آمریکا، تظاهر سازمانهای تروریستی مانند داعش با استفاده از هرج و مرج منطقهای و البته تلاش برای استفاده از سازمانهای تروریستی مانند پکک و فتو علیه ترکیه، بعنوان عناصر تعیینکننده در مقابلمان قرار گرفتهاند. علیالخصوص تحت شرایط مبارزه بزرگ قدرت در خاورمیانه و جغرافیای مجاور که منطقه داخلی ترکیه است، قدرتهایی که میخواهند ترکیه را از این معادله خارج کنند، از سازمانهای تروریستی پکک و فتو حمایت کرده، آنها را ضمن تبدیل به ابزار، بعنوان نایب مورد استفاده قراردادهاند. هدف اصلی از اقدام برای کودتای نافرجام 15 جولای سازمان تروریستی فتو، تغییر دادن کامل سیاست خارجی جدید ترکیه که غیرقابل هضم و مغایر مشاهده میشود و جلوگیری از مداخله در دولت تروریستی که میخواهند از هیچ در سوریه ایجاد شود، بود. میتوان گفت که این یک واقعیت است.
قبل از کودتا، تلاشی برای ایجاد مواضع جدید توسط پکک انجام یافته و صدها نفر در این حوادث تروریستی جان خود را از دست دادند. باز هم در این روند سازمانهای تروریستی داعش و پکک دست به حملات تروریستی همزمان زده و سعی کردند زمینه را برای کودتا آماده کنند. در بسیاری از شهرهای بزرگ ترکیه، غیرنظامیان هدف قرار گرفته و راهبردی برای ایجاد گسلهای قومی و مذهبی اجرا شد. اما پس از کودتا، با پاکسازی بروکراسی امنیتی از فتو و اقدامات موثر، فعالیتهای سازمانهای تروریستی تا حد زیادی خنثی شد.
آغاز عملیات نظامی فرامرزی بزرگ ترکیه در سوریه پس از 15 جولای، با تاسیس یک الگوی امنیتی جدید، پاسخی به تلاشهای فوقالذکر است. در این زمینه، 15 جولای به عنوان نقطه عطف بزرگی در برابر ما قرار دارد. خواه پاکسازی فتو از نهادهای راهبردی تحت نفوذ خود، به ویژه از بروکراسی امنیتی، خواه مبارزه فعالتر علیه سازمانهای تروریستی پکک/یپگ، به عنوان پارادایم تعیینکننده سیاستی که ترکیه را زمینه مبارزه با تروریسم در قرن جدید به یک قدرت جهانی تبدیل میکند، در برابر ما قرار دارد.
تحت رهبری سیاسی قوی رئیس جمهور رجب طیب اردوغان ، نیروهای مسلح ترکیه که هر روز به یک ساختار حرفهایتر تبدیل شده است و وزارت کشور و سازمان اطلاعات و امنیت ملی (میت) که از نظر منابع انسانی و تجهیزات تقویت یافتهاند، مبارزه با تروریسم را هم در سطح کشور و هم در مناطق ورای مرزها با موفقیت به پیش میبرند. صنایع دفاعی ترکیه نیز که با تمامی جوانب در حال توسعه است به عنوان یک عنصر متمم خود را نشان میدهد.
اکنون در آستانه گام جدیدی در عملیاتهای سوریه قرار داریم که با عملیات سپر فرات آغاز و با عملیاتهای شاخه زیتون و چشمه صلح ادامه یافت. ترکیه در حال آمادهسازی برای عملیات زمینی همهجانبه علیه پکک/یپگ است که منشا آن سوریه بوده و امنیت ملی این کشور را تهدید میکند. اگرچه مذاکرات با مخاطبین روسی و آمریکایی که در میدان از پکک/یپگ محافظت میکنند ادامه دارد، ترکیه مصمم است پکک/یپگ را از منطقه پاک کند. علیالخصوص تل رفعت، منبج و عین العرب به عنوان مناطق الویتدار مشاهده میشوند. سپس مناطقی مانند حسکی در شرق فرات هدف قرار خواهند گرفت. ترکیه قصد دارد که یک منطقه حائل امن در خط مرزی 900 کیلومتری با سوریه ایجاد کند.
نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه