دکترین جدید ترکیه در مبارزه با تروریسم و عملیات قندیل

ترکیه پس از کودتای 15 جولای، در مبارزه با تروریسم دکترین جدیدی را مبنای کار خود قرار داد. بر اساس این دکترین جدید دامنه مبارزه با تروریسم تنها محدود به داخل مرزهای ترکیه نخواهد شد و برای از بین بردن منبع ترور مبارزه با ترور در داخل و خارج از ترکیه ادامه خواهد داشت. در این چارچوب ترکیه با ترتیب عملیات سپر فرات، مرزهای خود را از لوث وجود عناصر تروریستی پاکسازی کرد و در ادامه نیز با عملیات شاخه زیتون، منطقه عفرین را از تروریستهای پ ک ک / YPG پاکسازی نمود. مبارزه ترکیه با این سازمان های تروریستی تنها به عفرین محدود نشد و مبارزه با ترور در قندیل، سنجار و منبج ادامه دارد. عملیات نظامی در قندیل از چند ماه پیش آغاز شده و در مورد منبج نیز پس از طی روند دیپلماتیک با ایالات متحده، نقشه راهی برای آن تعیین شد و اما در مورد سنجار هم گزینه های دیپلماتیک و هم گزینه های نظامی در دستور کار قرار دارند.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در رابطه با فعالیتهای ترکیه در زمینه مبارزه با تروریسم اظهار داشت: سربازان ترکیه گام به گام به سوی لانه های تروریستی در حال نزدیک شدن هستند. همانطور که عفرین، جرابلس، ال باب و عزز را از این قاتلان تروریست پاکسازی کردیم، باتلاق تروریستی قندیل را نیز به حول و قوه الهی خشک خواهیم کرد، حتی اگر برخی افراد و گروهها از شاخه سیاسی  این سازمان جدایی طلب و تروریستی حمایت نیز بکنند، ما موضوع ترور را از دستور کار این کشور حذف خواهیم کرد. البته حساب این افرادی که خود را به خواب غفلت زده اند و دیروز به عملیات عفرین و امروز نیز به عملیات قندیل اعتراض می کنند را در پای صندوق ها مشخص خواهیم کرد و درس اصلی را آنجا به آنها خواهیم داد.

با اظهارات رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در 11 ژوئن مبنی بر اینکه "عملیات در قندیل و سنجار را آغاز کردیم. 20 فرونده هواپیمای جنگنده ترکیه 14 نقطه مهم و استراتژیک در قندیل را مورد هدف قرار داده و نابود کردند. به حملات خود به قندیل ادامه خواهیم داد"، عملیات قندیل رسما آغاز شد. اما در واقع آمادگی ها برای انجام این عملیات از ماه ها قبل آغاز شده بود. با انجام عملیات بی سر و صدا توسط نیروهای ویژه ترکیه و نیروهای تکاور، تا 24 کیلومتری قندیل پیشروی شد و 11 پایگاه تاسیس گردید.

ترکیه با انجام عملیات در داخل خاک عراق، در نظر دارد نه تنها قندیل بلکه منطقه سنجار را نیز که یک مسیر ترانزیت بین عراق و سوریه می باشد، از وجود تروریستهای پ ک ک و نیز یگان مدافع سنجار که یک گروه پوششی برای پ ک ک می باشد، پاکسازی نماید. پس از استقرار دولت مرکزی عراق و ایالات متحده در منطقه سنجار مستقر شدند، از قدرت و نفوذPKK  و یگان دفاعی سنجار در منطقه کاسته شد. اما حضور PKK  و یگان دفاعی سنجار در منطقه همچنان ادامه دارد.

ترکیه مبارزه با تروریسم را تنها به عملیات نظامی محدود نکرده، در عین حال دیپلماسی فشرده ای را نیز در این زمینه به پیش می برد. عدم مخالفت دولت مرکزی عراق و حکومت منطقه ای شمال عراق با ترتیب عملیات از سوی ترکیه در خاک عراق، حاکی از موفقیت دیپلماسی ترکیه است. همچنین در منطقه منبج نیز با ایالات متحده که در سوریه با PKK / YPG همکاری دارد، دیپلماسی بسیار فشرده ای را به پیش می برد.

در نتیجه تحقق دیپلماسی بسیار فشرده بین ایالات متحده و ترکیه، دو کشور نقشه راه جدیدی را برای منبج تعریف کردند. بر اساس این نقشه راه، نیروهای پ ک ک / YPG از منبج به شرق فرات عقب نشینی خواهند کرد، ترکیه، ایالات متحده و فرانسه فعالیت های اکتشاف مشترک در منطقه انجام خواهند داد و اقدامات خود در منطقه را با یکدیگر هماهنگ خواهند کرد. در مرحله آخر نیز در منبج مجلس محلی جدید و واحدهای جدید دفاعی تاسیس خواهد شد.

نقشه راه تعریف شده بین ترکیه و آمریکا تنها به منبج محدود نخواهد شد. در عین حال مدلی در مورد شرق فرات نیز خواهد بود. اجرای موفقیت آمیز نقشه راه طراحی شده در مورد منبج، احتمال اجرای نقشه مشابه در مورد رقه، دیرالزور و تل ابیض را قویتر می سازد. چنانچه مردم محلی رقه، دیرالزور و تل ابیض نیز از ظلم و ستم YPG به تنگ آمده اند.

بطور خلاصه می توان گفت، ترکیه که تحت عنوان دکترین جدید مبارزه با تروریسم موفقیت های چشمگیری را به دست آورده است، در نظر دارد در دوره های آتی نیز برای پایان دادن به مشکل تروریسم و یا به حداقل رساندن آن گامهای مهم و قابل توجهی بردارد. سازمان تروریستی پ ک ک / YPG در سال های اخیر با استفاده از هرج و مرج موجود در عراق و سوریه، حیطه فعالیت خود را گسترش داد، اما اقدامات و عملیاتهای ضد ترور ترکیه در داخل و خارج از کشور، موجودیت این سازمان تروریستی را محدود کرد و سبب شد تا تعداد حملات تروریستی در داخل ترکیه نیز کاهش یابد. ترکیه در آینده نیز با گام های استوار تلاش خواهد کرد تا ترور را ریشه کن نماید.

نویسنده: جان آجون محقق و نویسنده بنیاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی