Στηθοσκόπιο

Οι μελέτες για την ανθρώπινη υγεία έχουν μακρά ιστορία. Είτε πρόκειται για τον αιγυπτιακό πολιτισμό, είτε για τον ελληνικό και τον ισλαμικό πολιτισμό, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, όλες οι μελέτες ιατρών επιστημόνων για τις ασθένειες βασίζονται στην ικανότητα διάγνωσης της σχέσης αιτίας-αποτελέσματος. Ωστόσο, τόσο θρησκευτικοί λόγοι όσο και η κοινωνική πίεση διατήρησαν τις μελέτες στον τομέα της ιατρικής για πολλά χρόνια επιφανειακές. Ειδικά ο χειρουργικός κλάδος έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από αυτούς τους περιορισμούς, καθώς οι χειρουργικές επεμβάσεις σχετικά με την ακεραιότητα του ανθρώπινου σώματος είχαν απορριφθεί από τους ανθρώπους, κυρίως για θρησκευτικούς λόγους και γενικά είχαν απαγορευτεί από κυβερνώντες. Οι δε επιστήμονες που για πολλά χρόνια διεξήγαγαν κρυφά ή ανοιχτά πειράματα σε ζώα, τις περισσότερες φορές απογοητεύονταν όταν επιχειρούσαν να εφαρμόσουν τα αποτελέσματα αυτών των πειραμάτων πάνω σε ανθρώπους.

Στην ιστορία της ιατρικής, η ανακάλυψη σχετικά με την ανθρώπινη ανατομία έλαβε χώρα επί Αναγέννησης και η ανακάλυψη του μικροσκοπίου, η παραγωγή φαρμάκων που απαιτούνταν για τη θεραπεία ασθενειών με τη χρήση και χημικών ουσιών πέραν προϊόντων από τη φύση, ήταν ένα σημαντικό σταυροδρόμι για την παράταση της ανθρώπινης ζωής. Ήταν ζωτικής σημασίας για τους γιατρούς η σωστή διάγνωση μιας ασθένειας ώστε όλες αυτές οι προσπάθειες να απέφεραν αποτελέσματα, αλλά η σωστή διάγνωση μιας ασθένειας με την πρώτη τον 14ο αιώνα δεν ήταν τόσο εύκολη υπόθεση όσο ακούγεται. Με τη βιομηχανική επανάσταση του 19ου αιώνα, η αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις ευρωπαϊκές πόλεις προκάλεσε έκρηξη σε παθήσεις του αναπνευστικού και των πνευμόνων. Μέχρι τότε, οι γιατροί προσπαθούσαν να ακούσουν την καρδιά και τους πνεύμονες των ασθενών τους και να κάνουν μια διάγνωση με βάση τους ήχους που άκουγαν, αλλά αυτή η μέθοδος ήταν δύσκολο να εφαρμοστεί σε γυναίκες ασθενείς. Το πρόβλημα το έλυσε τυχαία ένας Γάλλος γιατρός στο Παρίσι όταν μια μέρα είδε δύο παιδιά να παίζουν με μια ξύλινη ράβδο.

Στο Παρίσι εκείνα τα χρόνια επικρατούσε σοβαρή ατμοσφαιρική ρύπανση και πολλοί νέοι πάλευαν με ασθένειες των πνευμόνων. Καθώς περπατούσε στην αυλή του παλατιού του Λούβρου ένα δροσερό πρωινό του Σεπτέμβρη του 1816, ο 35χρονος γιατρός Ρενέ Λενέκ παρατήρησε δύο παιδιά να επικοινωνούν μεταξύ τους με ένα δικό τους σύστημα. Έβαζαν το αυτί τους στη μία άκρη του ξύλινου ραβδιού για να ακούσουν τον ήχο από το ξύσιμο με μια καρφίτσα της άλλης. Αυτό το θέαμα που είδε τυχαία ο γιατρός Λενέκ εκείνη τη μέρα ήταν η απλούστερη μορφή του στηθοσκοπίου, μιας από τις πιο σημαντικές εφευρέσεις στην ιστορία της ιατρικής.

Την ίδια μέρα, μια κυρία με συμπτώματα καρδιοπάθειας χτύπησε την πόρτα του Γάλλου γιατρού στο νοσοκομείο. Ο γιατρός Λενέκ ενώ την άκουγε να μιλάει για το πρόβλημα της από την μια σκεφτόταν πώς μπορούσε να ακούσει την καρδιά και τους πνεύμονες της. Όπως εξήγησε σε ένα άρθρο του σε ένα περιοδικό ιατρικής χρόνια αργότερα, ανακάλυψε ότι θα μπορούσε να δοκιμάσει την μέθοδο των παιδιών που έπαιζαν με το καλάμι και την καρφίτσα. Ο Λενέκ χρησιμοποίησε μια δέσμη τυλιγμένων χαρτιών, την οποία τοποθέτησε πάνω στο στήθος της ασθενούς και ακούμπησε το αυτί του. Διαπίστωσε ότι μπορούσε να ακούσει τους χτύπους της καρδιάς της γυναίκας πολύ καθαρά και είχε κάνει το πρώτο βήμα μιας ανακάλυψης που θα άνοιγε νέους ορίζοντες στον κόσμο της ιατρικής.

Σύντομα βελτίωσε την εφεύρεσή του και άρχισε να χρησιμοποιεί έναν ξύλινο κύλινδρο με φαρδύ στόμιο και σταδιακά κωνικό για να ακούει την καρδιά και τους πνεύμονες των ασθενών του. Ο Γάλλος γιατρός, ο οποίος ονόμασε τη εφεύρεση του «Στηθοσκόπιο» συνδυάζοντας δύο ελληνικές λέξεις και ανακοίνωσε την ανακάλυψή του στον κόσμο δημοσιεύοντας την σε ιατρικό περιοδικό, άνοιξε τον δρόμο για να σωθούν οι ζωές ίσως εκατομμυρίων.