Είναι η πυρηνική ενέργεια το κλειδί για την εθνική ενεργειακή ασφάλεια;

Η πυρηνική ενέργεια έχει μεγάλη σημασία, ειδικά για χώρες με περιορισμένους φυσικούς ενεργειακούς πόρους. Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας που σημειώθηκε πρόσφατα έδειξε σαφέστατα αυτό το γεγονός. Πολλές χώρες έχουν παρατείνει τη λειτουργία των πυρηνικών σταθμών τους, τους οποίους ετοιμάζονταν να κλείσουν.

Επέλεξαν να διασφαλίσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια με αυτόν τον τρόπο. Στην εκπομπή μας Ενεργειακή Επικαιρότητα αυτή την εβδομάδα θα αναφερθούμε στην ‘επίδραση της πυρηνικής ενέργειας στην ενεργειακή ασφάλεια’.

Η Τουρκία μετράει μέρες για να γίνει μια από τις χώρες με πυρηνική τεχνολογία. Ο πρώτος αντιδραστήρας του πυρηνικού σταθμού Άκκουγιου σχεδιάζεται να τεθεί σε λειτουργία τον Οκτώβριο.

Μετά την ολοκλήρωση των κατασκευαστικών εργασιών, η εγκατάσταση απόκτησε ιδιότητα πυρηνικού σταθμού με την τοποθέτηση ράβδων καυσίμου στις 27 Απριλίου 2023.

Ο σταθμός όταν τεθεί σε πλήρη λειτουργία θα μπορεί να παράγει περίπου 35 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως. Ο πυρηνικός σταθμός Άκκουγιου θα καλύπτει το 10% της ενεργειακής κατανάλωσης της Τουρκίας.

Ωστόσο, ο Πυρηνικός Σταθμός Άκκουγιου θα είναι ο πρώτος αλλά όχι ο μοναδικός πυρηνικός σταθμός στην Τουρκία. Σύντομα σχεδιάζεται να τεθούν τα θεμέλια 2 νέων πυρηνικών σταθμών ένα στο Σίνοπ και ένα στη Θράκη.

Σε αντίθεση με την επικρατούσα άποψη, οι πυρηνικοί σταθμοί δεν εκπέμπουν αέρια θερμοκηπίου. Για το λόγο αυτό, σχεδιάζεται η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά συνολικά 17% ετησίως με την αύξηση του αριθμού των πυρηνικών αντιδραστήρων παγκοσμίως.

Η κατασκευή πυρηνικών σταθμών επιταχύνθηκε με την πετρελαϊκή κρίση στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Οι χώρες που δεν διαθέτουν πετρέλαιο και άλλους πόρους υδρογονανθράκων στράφηκαν σε πυρηνικούς σταθμούς για να μειώσουν την εξάρτησή τους από αυτούς τους πόρους και να εξασφαλίσουν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού τους.

Επί του παρόντος, 441 πυρηνικοί αντιδραστήρες βρίσκονται σε λειτουργία σε 32 χώρες και 53 πυρηνικοί αντιδραστήρες βρίσκονται υπό κατασκευή σε 17 χώρες. Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στους πυρηνικούς σταθμούς αντιστοιχεί περίπου στο 10% της παγκόσμιας παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Γαλλία καλύπτει περισσότερο από το 70% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από την πυρηνική ενέργεια, η Ουκρανία το 51%, η Σουηδία περίπου το 30%, το Βέλγιο περίπου το 40%, η Ευρωπαϊκή Ένωση το 26%, η Νότια Κορέα περίπου το 30% και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής το 20%.

Αν κοιτάξουμε τα δεδομένα εγκατεστημένου πυρηνικού σταθμού στον κόσμο, οι ΗΠΑ βρίσκονται στην πρώτη σειρά με ενεργό δυναμικό σταθμού που ανέρχεται τα 100 χιλιάδες μεγαβάτ, την Αμερική ακολουθούν η Γαλλία, η Κίνα, η Ιαπωνία και η Ρωσία.

Όσον αφορά την εγκατεστημένη κατά κεφαλήν ισχύ πυρηνικών σταθμών, η Γαλλία βρίσκεται στην πρώτη θέση με 941 βατ εγκατεστημένων πυρηνικών σταθμών ανά πολίτη και η Σουηδία βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 853 βατ.

Πόσοι λοιπόν αντιδραστήρες υπάρχουν στις κορυφαίες χώρες στη χρήση πυρηνικής ενέργειας; Πόση δύναμη παράγουν;

ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε ηγετική θέση στην πυρηνική ενέργεια. Οι 92 ενεργοί αντιδραστήρες στη χώρα καλύπτουν το 20% της ανάγκης σε ηλεκτρική ενέργεια.

Δύο αντιδραστήρες βρίσκονται υπό κατασκευή στις ΗΠΑ.

Η χώρα πραγματοποιεί έντονες μελέτες και επενδύσεις σε αρθρωτούς πυρηνικούς αντιδραστήρες.

Τον τελευταίο καιρό γίνονται μελέτες και έρευνες για την ανέγερση πυρηνικών εγκαταστάσεων στη θέση των παλαιών θερμοηλεκτρικών σταθμών της χώρας.

Γαλλία

Η Γαλλία καλύπτει το 70% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από 56 πυρηνικούς αντιδραστήρες που διαθέτει η χώρα.

Η γαλλική ενεργειακή εταιρεία EDF επιτάχυνε τις εργασίες συντήρησης για την ενεργοποίηση περισσότερων αντιδραστήρων κατά τους χειμερινούς μήνες.

Ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ένα σχέδιο για την κατασκευή 14 νέων πυρηνικών αντιδραστήρων για να απαλλαγεί η χώρα από την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.

Η χώρα αποφάσισε επίσης να επενδύσει σε τεχνολογίες μίνι αρθρωτών πυρηνικών αντιδραστήρων (SMR).

Κίνα

Η Κίνα καλύπτει το 5% της ανάγκης της σε ηλεκτρική ενέργεια από τους 54 ενεργούς πυρηνικούς αντιδραστήρες της.

Επί του παρόντος, στη χώρα βρίσκονται υπό κατασκευή 22 αντιδραστήρες. Υπάρχουν 38 ακόμη αντιδραστήρες των οποίων η Κίνα έχει εγκρίνει τα σχέδια.

Η Κίνα στοχεύει να κατασκεύασει 6 με 8 πυρηνικούς αντιδραστήρες κάθε χρόνο μέχρι το 2025 και να γίνει η χώρα με το μεγαλύτερο δυναμικό στον κόσμο σε αυτόν τον τομέα έως το 2030.

Η Κίνα, η οποία ενέκρινε την κατασκευή 6 νέων αντιδραστήρων τον Απρίλιο, ενέκρινε επίσης την κατασκευή 4 νέων αντιδραστήρων σε 2 πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής αυτή την εβδομάδα.

Γερμανία

Η Γερμανία σχεδίαζε να καταργήσει σταδιακά τη χρήση πυρηνικών σταθμών.

Ωστόσο, μετά τον πόλεμο που ξεκίνησε η Ρωσία στην Ουκρανία, η κυβέρνηση άρχισε να προετοιμάζεται για την πιθανότητα διακοπής της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Πέρυσι, η χώρα κάλυψε το 12% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από 6 πυρηνικούς αντιδραστήρες.

Η Γερμανία έλαβε επείγοντα μέτρα για να καλύψει το χάσμα που μπορεί να προκύψει στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αυτόν τον χειμώνα.

Στο πλαίσιο αυτό, η χώρα αποφάσισε να διατηρήσει εφεδρικό δύο πυρηνικούς σταθμούς, τον Isar 2 στη Βαυαρία και τον Neckarwestheim 2 στη Βάδη-Βυρτεμβέργη.

Αυτοί οι σταθμοί θα διατηρηθούν ως απόθεμα έκτακτης ανάγκης μέχρι τα μέσα Απριλίου 2024.

Αγγλία

Στη χώρα λειτουργούν 9 πυρηνικοί αντιδραστήρες. Αυτοί οι αντιδραστήρες καλύπτουν το 15% της ανάγκης ηλεκτρικής ενέργειας της Αγγλίας.

Με την ενεργειακή κρίση, η Αγγλία ενέκρινε ένα έργο πυρηνικής ενέργειας αξίας 30 δισεκατομμυρίων στερλινών.

Βέλγιο

Σε 2 πυρηνικούς σταθμούς της χώρας λειτουργούν 7 αντιδραστήρες. Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες καλύπτει περίπου το ήμισυ της ανάγκης της χώρας.

Λόγω της ενεργειακής κρίσης, παρατάθηκε κατά 10 χρόνια η περίοδος λειτουργίας 2 πυρηνικών σταθμών στο Βέλγιο, που προηγουμένως προβλεπόταν να κλείσουν το 2025.

Ολλανδία

Η Ολλανδία, η οποία διαθέτει 1 αντιδραστήρα, έχει αρχίσει να σχεδιάζει επενδύσεις σε 2 νέους πυρηνικούς αντιδραστήρες.

Πολωνία

Η χώρα έχει ξεκινήσει εργασίες για επενδύσεις σε πυρηνικούς αντιδραστήρες μικρής κλίμακας με τον σχεδιασμό 6 αντιδραστήρων.

Ινδία

Υπάρχουν 22 πυρηνικοί αντιδραστήρες στην Ινδία. Η πυρηνική ενέργεια καλύπτει το 3% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Συνεχίζεται η κατασκευή 8 αντιδραστήρων στη χώρα. Η Ινδία θέλει να τριπλασιάσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνική ενέργεια σε 10 χρόνια. Σχεδιάζει να κατασκευάσει 12 νέους αντιδραστήρες.

Ιαπωνία

Υπάρχουν 33 πυρηνικοί αντιδραστήρες που είναι σε θέση να λειτουργήσουν στην Ιαπωνία. Αποφασίστηκε να ενεργοποιηθούν 9 ακόμη αντιδραστήρες στη χώρα, επιπλέον των 7 ενεργών αντιδραστήρων. Έτσι, η χώρα θα καλύπτει το 10% των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια από την πυρηνική ενέργεια.

Νότια Κορέα

Το 28% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Νότια Κορέα καλύπτεται από τους πυρηνικούς σταθμούς. Ενώ υπάρχουν 25 ενεργοί αντιδραστήρες στη χώρα, 3 αντιδραστήρες βρίσκονται υπό κατασκευή. Η χώρα σχεδιάζει να κατασκευάσει 10 πυρηνικούς σταθμούς μέχρι το 2030. Με τον τρόπο αυτό, το μερίδιο της πυρηνικής ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα αυξηθεί στο 30%.

Ακόμη και οι πλούσιες σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο χώρες χρησιμοποιούν πυρηνική ενέργεια για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Επί του παρόντος, συνεχίζεται σε όλο τον κόσμο η κατασκευή 54 πυρηνικών αντιδραστήρων. Οι 11 από τους υπό κατασκευή πυρηνικούς αντιδραστήρες βρίσκονται στην Κίνα, 7 στην Ινδία και 4 στη Ρωσία. Επιπλέον, 4 πυρηνικοί αντιδραστήρες βρίσκονται υπό κατασκευή στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, 4 στη Νότια Κορέα, 2 στις ΗΠΑ και 1 στη Γαλλία.