Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης (37-2020)

            Τη φετινή χρονιά από την ορεινή περιοχή της Ροδόπης και του Έβρου έλειψαν τα πανηγύρια που διοργανώνονται με κορυφαίο αθλητικό γεγονός τους αγώνες πάλης με λάδι. Είναι μία πολιτιστική και αθλητική έκφραση της περιοχής με μακρά παράδοση που κρατάει στο βάθος των αιώνων.

            Είναι μια ευκαιρία για τους κατοίκους των περιοχών που διοργανώνονται οι αγώνες να αφήσουν για λίγο τις κοπιαστικές αγροτικές εργασίες τους και να βρεθούν με τους συγχωριανούς τους αλλά και ανθρώπους που μετακινούνται στην περιοχή για λόγους ψυχαγωγίας και διασκέδασης.

            Είναι τέλος και ευκαιρία για τις γυναίκες να αφήσουν τις δουλειές του σπιτιού και να διασκεδάσουν μαζί με φίλες και τις οικογένειές τους. Οι νέοι βρίσκονται εκτός της παραδοσιακής πιάτσας του χωριού κι εκεί συναντούν συνομήλικούς τους από τα γύρω χωριά.

            Όλο αυτό γίνεται σε ένα πλαίσιο που συνδυάζει αθλητισμό και πολιτισμό σε ένα εξαιρετικό φυσικό τοπίο. Τα πανηγύρια που πρωτοστατούν είναι το Αλάν Τεπέ και το πανηγύρι στην τοποθεσία Χίλια. Συνήθως στις αρχές Αυγούστου κοντά στο χωριό Μεγάλο Δέρειο, στα σύνορα του Έβρου με τη Ροδόπη, διοργανώνεται το πανηγύρι στην τοποθεσία Χίλια και ακολουθεί στα τέλη Αυγούστου αυτό του Αλάν Τεπέ κοντά στο χωριό Κάτω Βυρσίνη.

            Η τοπική παράδοση τοποθετεί την έναρξη των πανηγυριών στον 15^ο αιώνα. Οι τοπικοί Σύλλογο με την αιγίδα των δημοτικών αρχών έχουν αναλάβει τα ηνία της διοργάνωσης, ενώ όλης της διοργάνωσης προΐσταται ο Αγάς, ντυμένος με παραδοσιακή ενδυμασία. Η αγόρευση του Αγά ακολουθεί επίσης ένα τελετουργικό, που το ζούνε με ιδιαίτερη χαρά οι κάτοικοι του οικισμού από τον οποίο προέρχεται.

            Τα πανηγύρια κρατάνε δύο ημέρες και περιλαμβάνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, εμφάνιση χορευτικών συγκροτημάτων, μουσικές συναυλίες. Στον χώρο περιμετρικά στήνονται αυτοσχέδια καφενεία, υπάρχει παζάρι μικροπωλητών και οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με τους αγώνες πάλης με λάδι την δεύτερη ημέρα.

            Οι αγώνες προσελκύουν αθλητές από όλα τα Βαλκάνια. Οι παλαιστές ονομάζονται πεχλιβάνηδες, φοράνε τα χαρακτηριστικά δερμάτινα χειροποίητα παντελόνια. Χάνει ο αθλητής του οποίου οι ώμοι ακουμπήσουν στο έδαφος. Το πανηγύρι τελειώνει με τις απονομές μεταλλίων.

            Τα πανηγύρια είναι ευκαιρία για τους εκπροσώπους τοπικών φορέων και αρχών να βρεθούν στις ορεινές περιοχές όπου συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου και να συγχρωτιστούν με τον ντόπιο πληθυσμό. Για αυτό και την δεύτερη ημέρα του πανηγυριού, πριν την έναρξη των αγώνων πάλης, γίνονται ομιλίες με πολιτική χροιά, δίνεται το βήμα σε εκλεγμένους εκπροσώπους που παρίστανται και όλοι αναμένουν με ενδιαφέρον τις πολιτικές ειδήσεις που θα προκύψουν από τις ομιλίες.

            Πολιτική είδηση είναι και η παρουσία ή η απουσία κάποιου επιφανούς καλεσμένου από τις εκδηλώσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι με την άφιξη κάθε εκπροσώπου στην περιοχή, οι οργανοπαίχτες τον συνοδεύουν περιμετρικά του χώρου που διεξάγονται οι αγώνες πάλης ως εθιμοτυπικό για να χαιρετήσει το συγκεντρωμένο πλήθος.

Μία παράδοση που ακολουθεί σημαντικός αριθμός ατόμων που μετακινούνται για το πανηγύρι είναι να κατασκηνώνουν στην περιοχή και να παραμείνουν εκεί σε όλη την διάρκειά του. Είναι η αίσθηση της ελευθερίας που προσφέρει η φύση, το υψόμετρο που για τον ντόπιο πληθυσμό είναι κομμάτι συνθετικό της ταυτότητάς τους.

            Σημαντική είναι και η άφιξη μερίδας Χριστιανών συμπολιτών που μετακινούνται για να παρακολουθήσουν τους αγώνες πάλης. Είναι ένα μήνυμα συναδέλφωσης σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πολιτιστικό και αθλητικό. Τα ίδια μηνύματα περνούν και οι αθλητές με τη συμμετοχή τους, αθλητές από Ελλάδα, Βουλγαρία, Τουρκία και αλλού, που βρίσκονται σε παρόμοιες διοργανώσεις και έχουν αναπτύξει φιλικές μεταξύ τους σχέσεις.

            Φέτος, για τους κατοίκους των ορεινών οικισμών που βρίσκονται κοντά στο Χίλια και το Αλάν Τεπέ, η περίοδος του Αυγούστου δεν είχε τις καθιερωμένες ετήσιες εκδηλώσεις λόγω απαγορεύσεων στο πλαίσιο λήψης μέτρων προστασίας για τον κορονοϊό. 

            Τα πανηγύρια λοιπόν έλειψαν σε όλη την χώρα, ένα παραπάνω για τους κατοίκους των ορεινών χωριών της Θράκης όπου ο διέξοδοι ψυχαγωγίας είναι ελάχιστοι. Ας ευχηθούμε ότι του χρόνου οι συνθήκες θα επιτρέψουν την διοργάνωση εκδηλώσεων που αποτελούν μία μικρή ανάπαυλα για τον τοπικό πληθυσμό και αφορμή για ψυχαγωγία.