Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης (51-2016)

            Στην προηγούμενη εκπομπή, με αφορμή την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Θράκη αναφερθήκαμε στα οράματα της Κυβέρνησης για την Μειονότητα. Πλησιάζοντας το τέλος της φετινής χρονιάς καλό είναι να αναφερθούμε και στα οράματα που έχει η ίδια η κοινότητα. Ή μάλλον καλύτερα, στις διεκδικήσεις, κάποιες από τις οποίες αποτελούν πάγια και χρόνια αιτήματα.

            Αυτή η εκπομπή λοιπόν, με αναφορές στα αιτήματα της Μειονότητας όπως η ίδια τα διατύπωσε μέσω των εκπροσώπων της, είναι μία ανακεφαλαίωση της χρονιάς που πέρασε αναφορικά με όλα όσα δεν έγιναν. Είναι όμως συγχρόνως και μία ευχή για το νέο έτος, να μπούνε στην ατζέντα των συζητήσεων και να δοθούνε επιτέλους λύσεις.

            Όπως έχουμε αναφερθεί και σε παλαιότερες εκπομπές, τα σωματεία, οι σύλλογοι και οι λοιποί φορείς της Μειονότητας είναι ιδιαίτερα δραστήριοι και δίνουν το παρόν σε όλες τις διεθνείς συναντήσεις και τα φόρα συζητήσεων περί ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων. Σε αυτό λειτουργεί επικουρικά και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Τούρκων Δυτικής Θράκης.

            Το τελευταίο εξάμηνο η Μειονότητα εκπροσωπήθηκε μέσω του Συλλόγου Επιστημόνων και της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας στην 33^η Συνεδρίαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στη Γενεύη, στη Σύνοδο Ανθρωπίνων Διαστάσεων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) στη Βαρσοβία, στην 3^η Σύνοδο της Ομάδας Εργασίας Τουρκικών Μειονοτήτων της FUEN στο Βερολίνο, σε συνέδριο με θέμα «Ανεκτικότητα και Διαφορετικότητα» που οργάνωσε η Περιοδική Προεδρία του ΟΑΣΕ της Γερμανίας στο Βερολίνο.

Κάποιες από τις επαφές μάλιστα είχανε και πολιτική-κομματική χροιά, όπως συναντήσεις του Προέδρου και μελών του Κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας με μέλη της Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας και Ευρωβουλευτές της Ομάδας των Πρασίνων στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.    

            Σε όλες αυτές τις συναντήσεις, οι εκπρόσωποι της Μειονότητας πήραν το λόγο και περιέγραψαν αναλυτικά τις διεκδικήσεις και τα αιτήματά τους. Από εκεί λοιπόν, από τη φωνή της ίδιας της Μειονότητας αντλεί η σημερινή εκπομπή χρήσιμα στοιχεία. 

            Πρώτο σε σειρά βάζουμε το πάγιο αίτημα της Μειονότητας για διάλογο, την έλλειψη διαλόγου μεταξύ της κοινότητας και της πολιτείας και την επιμονή των επίσημων κρατικών φορέων να αποφεύγουν τον διάλογο. Το ίδιο συμβαίνει και με αποφάσεις και πολιτικές πρωτοβουλίες που λαμβάνονται κατά καιρούς. «Αποφασίζουν για εμάς χωρίς εμάς», λένε πολλές φορές οι Τούρκοι της Θράκης και έχουν δίκιο.

            Κυρίως τα τελευταία δύο χρόνια που στην Κυβέρνηση βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ, η Μειονότητα σήκωσε πολύ ψηλά τον πήχη των απαιτήσεων, αλλά η Κυβέρνηση της έκοψε πολύ νωρίς την φόρα. Κι αυτό γιατί τρεις από τους συνολικά τέσσερις βουλευτές της Μειονότητας αυτήν την στιγμή είναι εκλεγμένοι με το Κυβερνόν κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Η πρωτοφανής στήριξη της Μειονότητας στο κόμμα του Αλέξη Τσίπρα δεν φαίνεται ότι έτυχε ανάλογου αντικρίσματος. Η Μειονότητα δεν εξαργύρωσε τις ψήφους της με πολιτικές πρωτοβουλίες, αλλά αντίθετα τις εξαργύρωσε με νέα προβλήματα.

            Πρώτο στην ατζέντα των μειονοτικών διεκδικήσεων και για την χρονιά που πέρασε παρέμεινε η άρνηση αναγνώρισης της ταυτότητας της Τουρκικής μειονότητας από την πλευρά του κράτους. Η μη αναγνώριση της ταυτότητας συνδυάζεται και με άλλες πολιτικές, όπως την άρνηση αναγνώρισης των τουρκικών σωματείων και τις συνεχείς δικαστικές διαμάχες για την αναγνώρισή τους. Η δικαίωση των σωματείων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη μη συμμόρφωση της χώρας με τις ευρωπαϊκές δικαστικές αποφάσεις. 

            Η μειονοτική εκπαίδευση έχει επίσης την τιμητική της. Πάντα είχε την πρωτοκαθεδρία. Τελευταία έχουν προστεθεί και νέα ζητήματα. Η Μειονότητα βάζει επιτακτικά την παραβίαση από την πλευρά της πολιτείας της αυτόνομης δομής και του ανεξάρτητου χαρακτήρα της μειονοτικής εκπαίδευσης, που είναι άλλωστε κατοχυρωμένος από διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες.

Η άρνηση του κράτους για την ίδρυση δίγλωσσων μειονοτικών νηπιαγωγείων είναι ένα ακόμα μεγάλο κενό που τονίζεται σε κάθε παρουσίαση. Όπως και η αναστολή λειτουργίας των μειονοτικών δημοτικών σχολείων. Η Μειονότητα μιλάει ξεκάθαρα για λουκέτο στα σχολεία, κάτι που αντίκειται επίσης στο καθεστώς προστασίας της εκπαίδευσης. Η αναστολή λειτουργίας και νέων σχολείων για την χρονιά που πέρασε φαίνεται ότι έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει και συνοδεύτηκε από διαμαρτυρίες εκπαιδευτικών και γονέων.

            Στα θρησκευτικά ζητήματα, σε επίπεδο θρησκευτικής ελευθερίας, το θέμα ανάδειξης του Μουφτή μέσω εκλογών αποτελεί ένα πάγιο αίτημα της Μειονότητας από τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Σε αυτό έρχονται να προστεθούν πιο σύγχρονα θέματα, όπως ο νόμος για τον διορισμό των ιεροδιδασκάλων με τον οποίο διαφωνεί η Μειονότητα και ζητάει την κατάργησή του. Ανοιχτό παραμένει και το αίτημα για την διαχείριση της βακουφικής περιουσίας.

            Τα τελευταία δύο χρόνια οι εκπρόσωποι της Μειονότητας αναφέρονται και στην ρητορική μίσους που έχει μεταφερθεί σε πολιτικό επίπεδο και πολύ συχνά μεταφράζεται σε πορείες και επιθέσεις κατά των μελών της Μειονότητας, όπως συνέβη στην ειρηνική πορεία που διοργάνωσε η Μειονότητα τον περασμένο Ιούλιο.

            Ως παραδείγματα του ασφυκτικού κλοιού γύρω από την Μειονότητα, είναι οι έφοδοι της αστυνομίας στα παραρτήματα του Συλλόγου Επιστημόνων στην Κομοτηνή και σε διάφορα χωριά της Ροδόπης και της Ξάνθης, εκπρόσωποι σωματείων και του Κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας καλούνται συχνά να καταθέσουν σε μηνύσεις που έχουν ασκηθεί εις βάρος τους, ενώ κάποιες εργασίες κατασκευαστικές που επιχείρησαν να γίνουν στην Τουρκική Νεολαία Κομοτηνής συνάντησαν από την πρώτη κιόλας ημέρα το εμπόδιο της αστυνομίας.

            Είναι γεγονός ότι πολλές από τις διεκδικήσεις παραμένουν διαχρονικά ίδιες. Δυστυχώς κάποιες άλλες προστέθηκαν πολύ πρόσφατα και η χρονιά που φεύγει απασχόλησε την Μειονότητα με μεγάλα θέματα, όπως η αναστολή λειτουργίας των σχολείων, η ίδρυση δίγλωσσων μειονοτικών νηπιαγωγείων, οι δικαστικές διαμάχες των παραρτημάτων του Συλλόγου Επιστημόνων.

            Διαχρονικό παραμένει και το αίτημα, η ανάγκη όπως διατυπώνεται από την πλευρά της Μειονότητας, να προστατεύσει και να διασφαλίσει η πολιτεία κατοχυρωμένα μειονοτικά δικαιώματα. Διαχρονικό τέλος παραμένει και το τούρκικο γνωμικό που λέει «hak verilmez, alinir», δηλαδή τα δικαιώματα δεν χαρίζονται, διεκδικούνται. Στην περίπτωση της Μειονότητας αυτός είναι ένας μόνιμος και διαρκής αγώνας.