Κορυφαίες Προσωπικότητες της Τουρκικής Ιστορίας (2016-12)

Το πλήρες όνομα του είναι Μπεχράμ ογλού Νουρού Ντάουλα Μπέλεκ. Έγινε γνωστός με το όνομα Μπελέκ Γκαζή. Είναι ένας Τούρκος μπέης της δυναστείας των Αρτουκιδών της φυλής Καγί των Ογούζων. Ήταν ένας τρανός πολεμιστής και στρατηγός ο οποίος φημιζόταν για την δίκαιη κρίση του.

Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για τα νιάτα του Μπελέκ Γκαζή ο οποίος διετέλεσε εμίρης (μπέης) του Σούρουτς,  του Χάρπουτ και του Χαλεπιού και έγινε γνωστός για τις επιτυχίες του στις μάχες ενάντια στους Σταυροφόρους. Μετά το θάνατο του Σουλτάνου των Σελτζούκων Μαλίκ Σαχ το 1092, ο εμίρης της Συρίας Τατζ αντ-Ντάουλα Τουτούς ο οποίος διεκδίκησε τον θρόνο έδωσε ως τιμάριο (φέουδο) το Σούρουτς στον Αρτούκ Γκαζή Ογλού Σοκμέν Μπέη, ο οποίος με τη σειρά του το έδωσε στον ανιψιό του Μπελέκ Γκαζή.

Δίπλα στον στρατηγό Κιούρμπογα που ηγούνταν του στρατού των Μεγάλων Σελτζούκων που εκστράτευσε το 1098 για να απελευθερώσει από τους Σταυροφόρους την Αντάκια που βρισκόταν στον έλεγχο του μπέη των Σελτζούκων Γιαγισιγάν, βρισκόταν και ο Μπελέκ Γκαζή. Ο Μπέλεκ το 1100 έχοντας την υποστήριξη μερικών φυλών Τουρκομάνων εκστράτευσε εναντίον των Σταυροφόρων που είχαν εισβάλει στο Σούρουτς και στην ευρύτερη περιοχή. Έκανε νικηφόρες και ηττημένες μάχες. Ο Μπελέκ Γκαζή συνέχισε να πολεμά και μαζί με τον θείο του τον Σοκμέν Γκαζή νίκησε στην μάχη του Χάραν το 1104 εναντίον των Σταυροφόρων. Πήρε μέρος στη μεγάλη εκστρατεία του μπέη του Κράτους των Μεγάλων Σελτζούκων στη Μοσούλη, Μάουντουντ, μαζί με τον Αρτούκογλου Ιλγκαζή κατά της Ούρφα το 1110. Ο Μαουντούντ έδωσε ως φεούδο το Χάρραν στον θείο του Μπελέκ, τον Ιλγκαζή.

Μετά το θάνατο Τσουμπούκ Ογλού Μεχμέτ Μπέη, του ηγεμόνα του Χάρπουτ, το 1112 κατέλαβε το Χάρπουτ και τους γύρω νομούς με τη βοήθεια των Τουρκομάνων και ίδρυσε ένα μπεηλίκι με πρωτεύουσα την πόλη Πάλου.

Την εποχή αυτή Σουλτάνος της Μαλάτια ήταν ο Τουγρούλ Ασλάν, γιός του Σουλτάνου των Σελτζούκων της Τουρκίας Κιλίτς Αρσλάν Α’. λόγω του νεαρού της ηλικίας του Τουγρούλ Γκαζή η μητέρα του Αϊσέ Χατούν, παντρεύτηκε με τον Μπελέκ Γκαζή την σοφία και την ανδρεία του οποίου θαύμαζε. Ο Μπελέκ Γκαζή έγινε ο ατάμπεης (δάσκαλος πριγκίπων) του Τουγρούλ Ασλάν. Με την προσάρτηση της Μαλάτια, του Ελμπιστάν και των γύρω περιοχών το μπεηλίκι του Μπελέκ Γκαζή μεγάλωσε αρκετά. Το 1115 στα εδάφη του μπεηλικιού προστέθηκε και το Χάρπουτ. Την ίδια περίοδο ο Μπελέκ Γκαζή λόγω της έχθρας που ξέσπασε με τους Μενγκουτζεκίδες εκστράτευσε εναντίον του Κέμαχ και του Ερζίντζαν το 1120 προκειμένου να τιμωρήσει τον Ισχάκ Μπέη. Ο Μενγκουτζεκίδης Ισχάκ συμμάχησε με τον δούκα της Τραπεζούντας Κωνσταντίνο Γαβρά. Οι στρατιωτικές δυνάμεις αυτής της συμμαχίας υπέστησαν βαριά ήττα από τον Μπελέκ Γκαζή κοντά στο Μπαϊμπούρτ.

Ο Μπελέκ Γκαζή συνέχισε να πολεμά εναντίον των Σταυροφόρων στη Συρία. Πήρε μέρος μαζί με τον θείο του Ιλγκαζί σε εκστρατεία εναντίον της Συρίας το 1122 και πολιόρκησε το Κάστρο της Ζαρντάνα. Μετά το θάνατο του θείου του στις 19 Νοεμβρίου 1122 συνέχισε τις επιδρομές εναντίον των Σταυροφόρων ως ένας μπέης των Αρτουκίδων. Νίκησε δυο κόμηδες των Σταυροφόρων τους οποίους φυλάκισε στο κάστρο του Χάρπουτ.

Ο Μπελέκ Γκαζή νίκησε και αιχμαλώτισε τον βασιλιά της Ιερουσαλήμ Βαλδουίνο στη μάχη της 18^ης Απριλίου του 1123. Χάρη στη νίκη αυτή ο Μπελέκ Γκαζή έγινε γνωστός στον Ισλαμικό και Τουρκομανικό κόσμο.

Ένα χρόνο μετά ο Μπελέκ Γκαζή οχύρωσε ορισμένα κάστρα στην περιοχή και στη συνέχεια έστειλε στρατεύματα στην περιοχή Αζέζ κοντά στο Χαλέπι και υποχρέωσε για μια ακόμη φορά σε ήττα τους Σταυροφόρους στην περιοχή Μασχάλα και κατέλαβε το κάστρο Μουτζαντάντ. Αναγκάστηκε να πολεμήσει ξανά με τους Σταυροφόρους που του επιτέθηκαν ενώ πολιορκούσε το κάστρο Μαντμπίτζ. Στις 5 Μαΐου 1124 αναδείχθηκε για τρίτη φορά νικηφόρος σε μια μεγάλη μάχη ενάντια στους Σταυροφόρους. Την επομένη αποφάσισε να αφήσει την ηγεσία του στρατού που πολιορκούσε το Μεντμπίτζ στον ανιψιό του Τιμουρτάς και ξεκίνησε τις προετοιμασίες ύστερα από την είδηση ότι οι Σταυροφόροι πολιόρκησαν την πόλη Σουρ και την έκκληση για βοήθεια που του απηύθυνε ο αδελφός του Αταμπέη Τουγτεκίν. Στις 6 Μαΐου 1124 τραυματίστηκε βαριά στο στήθος από βέλος που ρίφθηκε από το κάστρο και άφησε την τελευταία του πνοή την ίδια μέρα.

Η σορός του μάρτυρα Μπελέκ Γκαζή που κέρδισε πολλές μάχες εναντίον των Σταυροφόρων μεταφέρθηκε και ενταφιάστηκε στο Χαλέπι. Ο θάνατος του βύθισε σε μεγάλο πένθος τους Τουρκομάνους της Ανατολίας αλλά και όλους τους Μουσουλμάνους.