Η Αναπτυσσόμενη Οικονομία της Τουρκίας (2016-08)

Οι εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, οι τραπεζικές υπηρεσίες και η συμβολή τους στην οικονομική ανάπτυξη.

Ο σημαντικότερος παράγοντας που επηρεάζει θετικά την ομαλή ανάπτυξη των υποανάπτυκτων, αναπτυσσόμενων και ανεπτυγμένων χωρών είναι η ύπαρξη ενός χρηματοπιστωτικού τομέα που λειτουργεί άριστα. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας διαδραματίζει ρόλο γέφυρας μεταξύ των Τούρκων ή ξένων αποταμιευτών και των επενδυτών. Στις χώρες με ένα χρηματοπιστωτικό τομέα που λειτουργεί ομαλά, οι αποταμιεύσεις των αποταμιευτών χρησιμοποιούνται από τους επιχειρηματίες χάρη στον τομέα με απώτερο στόχο την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας. Η Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση του 2008 κατέδειξε πως ένα πρόβλημα στον χρηματοπιστωτικό τομέα μπορεί να κλονίσει τα θεμέλια της παγκόσμιας οικονομίας. Η χρηματοπιστωτική και τραπεζική κρίση που ξεκίνησε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, είχε επιπτώσεις στις οικονομίες των ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών περιλαμβανομένων και των ευρωπαϊκών. Λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης αρκετές τράπεζες και επιχειρήσεις χρεοκόπησαν επειδή δεν κατάφεραν να λειτουργήσουν πλήρως οι τράπεζες που διαδραματίζουν ρόλο γέφυρας μεταξύ των αποταμιευτών και των επενδυτών καθώς και λόγω του πλήγματος που δέχτηκε η αξιοπιστία των αγορών. Αν εξετάσουμε το θέμα από την παραπάνω οπτική, βλέπουμε ότι ένα χρηματοπιστωτικό και τραπεζικό σύστημα που λειτουργεί με ομαλό τρόπο, είναι κρίσιμης σημασίας για την ανάπτυξη των οικονομιών των χωρών, την απασχόληση καθώς και τις επενδύσεις.Ο τουρκικός χρηματοπιστωτικός και τραπεζικός τομέας αποτέλεσαν αφορμή της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2001. Με τις αποφάσεις που λήφθηκαν μετά την κρίση και την ίδρυση ρυθμιστικών αρχών, ξεκίνησε μια νέα περίοδος. Άρχισαν να λειτουργούν αρκετοί ρυθμιστικοί και ελεγκτικοί μηχανισμοί στον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα, έγινε ανακεφαλοποίηση των τουρκικών τραπεζών βάσει διεθνών κριτηρίων και ξεκίνησαν αυστηροί έλεγχοι ειδικότερα εκ μέρους της Ρυθμιστικής και Ελεγκτικής Αρχής του Τραπεζικού Συστήματος (BDDK). Με την ενίσχυση και τον συνεχή έλεγχο, οι τουρκικές τράπεζες άρχισαν να προσελκύουν ξένα κεφάλαια στη χώρα και διαδραμάτισαν μεγάλο και σημαντικό ρόλο στην χορήγηση δανείων από τις αποταμιεύσεις των Τούρκων πολιτών. Τα επιτόκια με τον καιρό υποχώρησαν στο 5% από το 50% που ήταν. Ο ονομαστικός όγκος των δανείων στο εσωτερικό της χώρας αυξήθηκε από τα 30 δισεκατομμύρια τουρκικές λίρες στα 227 δισεκατομμύρια τουρκικές λίρες του 2008 και στο 1 τρισεκατομμύριο 287 δισεκατομμύρια του 2015. Οι τουρκικές τράπεζες με την ισχυρή μετοχική δομή και την κερδοφορία τους, προσέλκυσαν 45 δισεκατομμύρια δολάρια απευθείας επενδύσεων κατά την τελευταία δεκαετία, διαδραματίζοντας με αυτόν τον τρόπο ένα κρίσιμο ρόλο στην μεγέθυνση της χώρας με τις απευθείας ξένες επενδύσεις και κεφάλαια. Αρκετοί ξένοι επενδυτές από αναπτυσσόμενες και ανεπτυγμένες χώρες εξέφρασαν ενδιαφέρον για εξαγορά τουρκικών τραπεζών ή συνεργασία ως μέτοχοι. Οι τραπεζικές υπηρεσίες έχουν την μερίδα του λέοντος στον τουρκικό χρηματοπιστωτικό τομέα. Οι τουρκικές τράπεζες προσφέρουν το 60% όλων των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Στην Τουρκία δραστηριοποιούνται 34 καταθετικές τράπεζες, 13 αναπτυξιακές και επενδυτικές τράπεζες και 5 συμμετοχικές τράπεζες, 21 από τις οποίες διαθέτουν ξένο κεφάλαιο σε σημαντικό βαθμό.

Ο χρηματοπιστωτικός τομέας και οι τράπεζες που είναι η ατμομηχανή του συγκεκριμένου τομέας, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις οικονομίες όλων των χωρών. Ένας αξιόπιστος χρηματοπιστωτικός και τραπεζικός τομέας αποτελεί γέφυρα μεταξύ των αποταμιευτών-αποταμιεύσεων και των επενδυτών που τα παίρνουν δάνεια για να κάνουν επενδύσεις. Με αυτόν τον τρόπο οι αποταμιεύσεις μετατρέπονται σε επενδύσεις, απασχόληση και οικονομική ανάπτυξη. Ο τουρκικός τραπεζικός τομέας αναδιαρθρώθηκε μετά την κρίση του 2001 και συνέχισε να εμπνέει εμπιστοσύνη παρά την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση του 2008 χάρη στο ισχυρό μετοχικό του κεφάλαιο. Οι τουρκικές τράπεζες που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον πολλών ξένων επενδυτών, διαδραμάτισαν μεγάλο ρόλο στην εισροή απευθείας ξένων επενδύσεων στη χώρα. Οι τράπεζες εξακολουθούν να είναι κρίσιμης σημασίας για την αναπτυσσόμενη τουρκική οικονομία και θα συνεχίσουν να είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της οικονομικής ανάπτυξης.