Τουρκική και Διεθνής Επικαιρότητα (86-2014)

Μια από τις εξελίξεις που σημειώθηκε την τελευταία περίοδο στη Μέση Ανατολή ήταν η εμφάνιση της τρομοκρατικής οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε»-ΙΚΙΛ. Η εμφάνιση και οι ενέργειες του ΙΚΙΛ προκάλεσαν μεγάλη έκπληξη στον κόσμο. Όμως αυτό που προκάλεσε μεγαλύτερη έκπληξη ήταν οι αντιφατικές στάσεις και οι καθυστερήσεις της διεθνής κοινότητα και των διεθνών παραγόντων απέναντι στο ΙΚΙΛ. Η τρομοκρατική αυτή οργάνωση εδώ και ένα έτος συνεχίζει τις τρομοκρατικές ενέργειες στη Συρία και για ένα μήνα στο Ιράκ. Κάνει επιδρομές σε πρεσβείες, παίρνει αιχμαλώτους τους ανθρώπους, προχωρεί σε παραβιάσεις των συνόρων, κατέλαβε πολλές πόλεις, εφάρμοσε με όλη την έννοια την τρομοκρατία και έφερε σε κατάσταση να συγκρούονται οι φυλές. Παρόλες αυτές τις τρομοκρατικές ενέργειες δεν υπάρχουν αρκετές αντιδράσεις από τους παγκοσμίους και τους περιφερειακούς φορείς. Οι χώρες όπως η Αγγλία, Γαλλία ούτε οι ΗΠΑ επίσης η Ρωσία δεν αντέδρασαν όπως πρέπει κατά του ΙΚΙΛ. Το ΙΚΙΛ όταν προχώρησε προς το Αρμπίλ και άρχισε να σκοτώνει τους Γιεζίντι επίσης με το που άρχισε να απειλεί το φράγμα της Μοσούλης. Αυτές οι εξελίξεις προκάλεσαν μεγάλες αντιδράσεις στους διεθνείς δυνάμεις και στην διεθνή κοινότητα. Η διοίκηση του Ομπάμα μετά την απειλεί του ΙΚΙΛ κατά του Αρμπίλ και τους Γιεζίντι ξεκίνησε εναέριες επιχειρήσεις κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης. Έτσι ο Ομπάμα για πρώτη φορά όχι μόνο προς το ΙΚΙΛ αλλά πραγματοποίησε επιχειρήσεις προς το Ιράκ και τη Συρία. Αργότερα το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών κατά του ΙΚΙΛ και άλλες τρομοκρατικές πήρε τη απόφαση υπαριθμού 2170. Η απόφαση αυτή την τελευταία περίοδο ήταν η πιο σημαντική απόφαση για την περιοχή. Διότι τα 5 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν σε κανένα από τα θέματα όπως το συριακό. Έτσι η συμφωνία κατά του ΙΚΙΛ είναι μείζονος σημασίας.
Τώρα ας να αναφερθούμε στις αξιολογήσεις του καθηγητή της Σχολής των Πολιτικών Επιστημών και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστήμιου Marmara, Ramazan Gözen.

Πριν να αναφερθούμε στη σημασία της απόφασης υπ' αριθμ. 2170 ας να πούμε μερικά πράγματα για αυτά που περιέχει η απόφαση. Η απόφαση περιέχει κάποια προληπτικά μέτρα για την παρεμπόδιση των τρομοκρατικών ενεργειών όπως του ΙΚΙΛ, Αλ Νούσρα και Αλ Κάιντα. Με την απόφαση αυτή η διεθνής κοινότητα και οι φορείς απαγορεύουν την εξασφάλιση υλικού σε ΙΚΙΛ και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις επίσης την εξασφάλιση οικονομικής υποστήριξης. Από την άλλη υπήρχε θέληση για απαγόρευση των 6 μελών του ΙΚΙΛ και της Αλ Νούσρα. Το σημαντικότερο είναι ότι ζητήθηκε προς τις χώρες που δεν θα τηρήσουν την απόφαση να τους εφαρμόζεται οικονομικό εμπάργκο αλλά δεν προβλεπόταν μια στρατιωτική λύση. Πριν και μετά την απόφαση υπ' αριθμ. 2170 οι αεροπορικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ αποδεικνύουν την αποφασιστικότητα της χώρας αυτής κατά του ΙΚΙΛ και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων. Η Γερμανία, Γαλλία και η Ρωσία έδωσαν υποστήριξη από πολιτική και στρατιωτική άποψη σε Κούρδους που έδωσαν μάχη προς το ΙΚΙΛ. Η Γαλλία και η Γερμανία με σκοπό την υποστήριξη των πεσμεργκά έδωσαν στρατιωτική, διπλωματική και πολιτική υποστήριξη. Οι ΗΠΑ ταυτόχρονα με εναέριες και χερσαίες επιχειρήσεις, μείωσαν την επίδραση του ΙΚΙΛ. Το ΙΚΙΛ απομακρύνθηκε από το Αρμπίλ και τις περιοχές των Κούρδων. Δημιουργήθηκε γραμμή ασφαλείας για τους Γιεζίντι και καταργήθηκε ο κίνδυνος του ΙΚΙΛ απέναντι στο φράγμα της Μοσούλης. Μια άλλη εξέλιξη η οποία ήταν σημαντική είναι ότι στη θέση του πρωθυπουργού Νουρί Αλ Μαλίκι θα περάσει ο Haydar Al Abadi. Ο Μαλίκι άσκησε τα καθήκοντα του πρωθυπουργού για τρεις τελευταίους περιόδους. Ο Μαλίκι δεν μπόρεσε να πετύχει την καταπολέμηση του ΙΚΙΛ όπως πρέπει και δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει την ασφάλεια στο Ιράκ. Λόγω της αποτυχίας του Μαλίκι οι ΗΠΑ και η διεθνής κοινότητα ζήτησαν την παραίτηση του. Μεταξύ των χωρών αυτών ήταν και το Ιράν. Ως αποτέλεσμα οι ενέργειες του ΙΚΙΛ προκάλεσαν την απομάκρυνση του Μαλίκι από τα καθήκοντα του. Η απόφαση υπ’ αριθμού 2170 είναι πιθανόν να έχει και άλλα αποτελέσματα την προσεχή περίοδο. Η διεθνής κοινότητα και τα 5 μόνιμα μέλη που θα συνεργαστούν κατά των τρομοκρατικών οργανώσεων είναι πιθανόν να δημιουργήσει νέα περίοδος στο Ιράκ και τη Συρία. Εάν γίνει επιτυχής η πολιτική αυτή δηλαδή εάν το Ιράκ και η Συρία απομακρυνθεί από τις τρομοκρατικές οργανώσεις τότε μπορούμε να πούμε ότι σε αυτές τις χώρες θα υπάρχει μια νέα πολιτική εικόνα. Έτσι μπορούν να εγκριθούν οι κυβερνήσεις όπως του Άσαντ στη Συρία που υποστηρίζεται από τη Ρωσία και το Ιράν ενώ η κυβέρνηση του Αμπαντί στο Ιράκ που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και το Ιράν. Έτσι μέσα στην κυβέρνηση του Αμπαντί μπορεί να υπάρξει ο συνασπισμός Σιιτών-Σουνιτών-Κούρδων.
Οι εξελίξεις αυτές θα έχουν κάποια αποτελέσματα για την Τουρκία και τις περιφερειακές χώρες. Η πρώτη θετική εξέλιξη από πλευράς της Τουρκίας μπορεί να είναι ότι μπορούν να αφεθούν ελεύθεροι οι 49 Τούρκοι που κρατούνται ως όμηροι στα χέρια του ΙΚΙΛ. Αρνητική εξέλιξη μπορεί να χαρακτηριστεί η έγκριση της διοίκησης του Άσαντ στη Συρία. Με τον τρόπο αυτό οι σχέσεις Τουρκιάς- Συρίας για ένα ακόμα διάστημα δεν αναμένεται να ομαλοποιηθούν. Αλλά και το θετικό είναι ότι η απομάκρυνση της τρομοκρατίες από τη Συρία είναι προς όφελος και της Τουρκίας.