Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης (06-2020)

Στις 22 Ιανουαρίου 2019 η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου εξελέγη Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας με 261 ψήφους κατόπιν ονομαστικής ψηφοφορίας στην Ολομέλεια της Βουλής. Θα αναλάβει τα καθήκοντά της στις 14 Μαρτίου. Η εκλογή της συζητήθηκε ιδιαίτερα λόγω του ότι είναι η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Πέραν των συμβολισμών που την συνοδεύουν, έχει και άρωμα Θράκης διότι η νέα Πρόεδρος έλκει την καταγωγή της από τον οικισμό Σταυρούπολη της Ξάνθης.

Στη σημερινή μας εκπομπή θα μας απασχολήσει η σχέση του απερχόμενου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, με την Μειονότητα. Κι αυτό γιατί ο απερχόμενος Πρόεδρος στη διάρκεια της θητείας του προέβη συχνά σε δηλώσεις με μειονοτικό ενδιαφέρον.

O Προκόπης Παυλόπουλος ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης διαφορετικών πόλεων της Ελλάδας πάνω από 90 φορές. Ανάμεσα στις πόλεις που του απέδωσαν αυτήν την ύψιστη τιμή συμπεριλαμβάνονται η Ξάνθη, η Κομοτηνή, η Ορεστιάδα και το Διδυμότειχο.

Η τελευταία επίσκεψη του Προέδρου στην Θράκη έλαβε χώρα στις 18 Ιανουαρίου. Από το Διδυμότειχο ανέφερε  «Η αλήθεια είναι πως κατά τη Συνθήκη της Λωζάνης, η Μουσουλμανική Μειονότητα η οποία ζει στη Θράκη είναι  θρησκευτική μειονότητα δεν είναι εθνική μειονότητα με κανέναν τρόπο».

Σε μία περίοδο όπου τοπικά τα ζητήματα της θρησκευτικής ελευθερίας βρίσκονται στην επικαιρότητα, ο Πρόεδρος τοποθετήθηκε ως εξής «Είναι γνωστό ότι οι Έλληνες Μουσουλμάνοι μπορούν να ασκούν τα δικαιώματα τους και ειδικότερα τα θρησκευτικά στο ακέραιο».

            Νωρίτερα, στις αρχές Δεκεμβρίου 2019 σε επίσκεψή του στην Αλεξανδρούπολη με αφορμή τον εορτασμό του Πολιούχου και Προστάτη της πόλης Αγίου Νικολάου,  κατά τη διάρκεια ομιλίας του στον Ιερό Ναό, τόνισε μεταξύ άλλων: «σεβόμαστε, στον ίδιο βαθμό, και τα κάθε είδους δικαιώματα των Συμπολιτών μας Μουσουλμάνων της Θράκης, οι οποίοι αποτελούν θρησκευτική, αμιγώς, Μειονότητα, όπως ρητώς ορίζει το Διεθνές Δίκαιο, ιδίως δε η Συνθήκη της Λωζάνης».

            Ιστορική έμεινε τον Δεκέμβριο του 2017 η επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Ελλάδα. Η συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του εξελίχθηκε σε λογομαχία για τα εθνικά θέματα, το κλίμα ήταν ιδιαίτερα βαρύ, η συζήτηση ξέφυγε από το πρωτόκολλο που ακολουθείται σε επίσημες επισκέψεις.

Η λογομαχία επικεντρώθηκε στη Συνθήκη της Λωζάνης με πολλές αναφορές και στη Μειονότητα της Θράκης. Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας υπογράμμισε ότι η Συνθήκη της Λωζάνης είναι αδιαπραγμάτευτη και ανέφερε ότι «ρυθμίζει τα θέματα με τις αντίστοιχες κοινότητες, καθορίζοντας ότι στην Ελλάδα υπάρχει θρησκευτική, μουσουλμανική μειονότητα, της οποίας τα δικαιώματα γίνονται απολύτως σεβαστά».

            Πέραν από την επίκληση του Προέδρου στην Συνθήκη της Λωζάνης, το ευρωπαϊκό κεκτημένο, το διεθνές δίκαιο που δεν έλειπαν σε κάθε αναφορά του, υπήρξαν και φορές που ο Πρόεδρος άγγιξε ειδικότερα μειονοτικά ζητήματα.

Τον Μάιο του 2016, όταν ο Προκόπης Παυλόπουλος αγορεύτηκε επίτιμος δημότης Κομοτηνής, στην ομιλία του ανέφερε τα εξής: «Η Ελλάδα τήρησε, τηρεί και θα τηρεί στο ακέραιο τις κατά την Συνθήκη της Λωζάννης υποχρεώσεις έναντι των Ελλήνων Μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης. Τούτο αποδεικνύεται, αυτονοήτως, ιδίως από την αύξηση του μειονοτικού πληθυσμού, από την ακώλυτη άσκηση της θρησκευτικής ελευθερίας, τον ραγδαίο πολλαπλασιασμό των μουσουλμανικών σχολείων, την εγνωσμένη προστασία της ατομικής ιδιοκτησίας, την κατοχύρωση του δικαιώματος ενημέρωσης μέσω της λειτουργίας των αναγκαίων κυρίως ηλεκτρονικών ΜΜΕ και, τέλος, τον πλήρη σεβασμό των κάθε μορφής πολιτικών ελευθεριών».

Μίλησε το 2016 ο Πρόεδρος για αύξηση του μειονοτικού πληθυσμού τη στιγμή που δεν υπάρχουν επίσημα δημογραφικά στοιχεία που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο. Μίλησε για ραγδαίο πολλαπλασιασμό των σχολείων όταν από τη σχολική χρονιά 2011-2012 τέθηκε σε εφαρμογή το καθεστώς αναστολής λειτουργίας των μειονοτικών σχολείων και μέχρι σήμερα έχει μπει λουκέτο σε περισσότερα από 65 σχολεία. Αναφέρθηκε και σε προστασία της ατομικής ιδιοκτησίας όταν απουσιάζουν τίτλοι ιδιοκτησίας σχεδόν στο σύνολο του ορεινού όγκου, πρόβλημα που αγγίζει και τα αστικά κέντρα.

            Σε ότι αφορά τον προσδιορισμό της Μειονότητας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επικαλείται σε κάθε δήλωση την Συνθήκη της Λωζάνης, αλλά υπήρξαν και φορές που πιάστηκε αδιάβαστος. Τον Δεκέμβριο του 2019 από την Αλεξανδρούπολη ανέφερε επί λέξει: «Η Συνθήκη της Λωζάννης βασίζεται στην αμοιβαιότητα αφού αναφέρεται, ρητώς και κατηγορηματικώς, στους Μουσουλμάνους της Θράκης και τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου. Άρα, πάντα κατά την Συνθήκη της Λωζάννης, στην μεν Ελλάδα υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα, ενώ στην Τουρκία εθνική -και δη Ελληνική- μειονότητα».

            Αδιάβαστος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κι αυτό διότι μία απλή ανάγνωση της Συνθήκης της Λωζάνης αρκεί για να διαπιστώσει κανείς ότι στο ζήτημα του προσδιορισμού των μειονοτήτων το 1923 επικράτησε το θρησκευτικό κριτήριο βάσει του οποίου η Μειονότητα στην Ελλάδα προσδιορίστηκε ως «μουσουλμανική» και για τη Μειονότητα στην Τουρκία που εξαιρέθηκε της ανταλλαγής αποδόθηκε ο προσδιορισμός «μη μουσουλμανικές μειονότητες».

            Η νέα Πρόεδρος είναι γυναίκα, είναι πρώην δικαστής, έχει καταγωγή από την Σταυρούπολη της Ξάνθης. Είναι μία επιλογή με ισχυρό συμβολισμό. Θα μπορούσε άραγε στο μέλλον να υπάρξει Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας που θα έχει καταγωγή από τον Εχίνο της Ξάνθης και θα ονομάζεται Αϊσέ;