سال خونین ۲۰۱۶ میلادی

سال ۲۰۱۶ یک سال دردناک برای جهان بود.
در واقع تروریسم جهانی، جنگ های داخلی، بحران پناهندگان، درگیری های فرقه ای، قدرت نمایی های ژئوپلوتیک، نابرابریهای روزافزون اقتصادی و همچنین ناکامیهای جامعه بین المللی در متوقف کردن خونریزیهای جهانی، سبب شد تا سال ۲۰۱۶ سالی باشد مملو از مرگ افراد بی گناه و رها شدن فقرا و افراد تحت ستم به حال خود.

در صورتیکه بخواهیم تا سال ۲۰۱۷ دارای صورتی متفاوت شود - همه ما بدون توجه به دین و فرهنگی که از آن برخوردار هستیم باید بر روی تنها عنصر ویژه ای که قادر است ما را متحد کند - یعنی کرامت انسانی، تمرکز کنیم و آنرا محافظت کنیم.

امروزه، نظام بین المللی مدت معینی است که در وضعیت فلج به سر می برد. سیستم سازمان ملل متحد کار نمی کند. اگرچه نیاز به اصلاحات فوری در شورای امنیت سازمان ملل متحد به چشم می خورد اما اعضای دائمی آن حتی نمی خواهند تا در مورد ان بحث کنند. برخی عناصر موجود در سازمان ملل متحد در حال انجام کارهای شایسته هستند اما این اقدامات مثبت و خوب، همیشه با محدودیتهای بیروکراتیک سازمان ملل متحد روبرو می شود و به اندازه کافی قادر به پاسخگویی به نیازهای میدانی نمیباشد.

امریکا و اروپا، به عنوان دو ستون مقاوم پیمان ترانس اتلانتیک، در برابر جنگ سوریه ، آشوبهای عراق، بحران پناهندگان، درگیری در اوکراین، تروریسم جهانی، امنیت سایبری، نژادپرستی فزاینده، اسلام هراسی و بسیار دیگر از مشکلات، در عمل قادر به جلوگیری از سقوط نظم و نظام بین المللی نگردیدند.

ضمناً، اروپای امروز در فقدان رهبریت و برخورداری از یک  رویکرد اینده نگر به سر می برد. به عنوان یک سیاست اعلام نشده، پایتخت های اروپایی از امکان هر گونه تصمیم گیری بدون حمایت و رهبری واشنگتن برخوردار نیستند. در طول هشت سال گذشته هنگامی که به سیاستهای متناقض و غیرصمیمانه حکومت باراک اوباما دقت می کنیم، مشاهده می کنیم که وضعیت امنیتی جهان به ضرر همه ذینفعانش شکل گرفته و حتی از قبل هم بدتر شده است.

یکجا با هم در اینده خواهیم دید که حکومت ترامپ چگونه اقدام به مدیریت این مناسبات خواهد کرد و به چه صورتی از توازن قدرت جهانی، به عنوان شاه کلید امنیت جهان که مدت زیادی غائب از صحنه بین المللی است، بهره خواهد برد.

ضمناً، فقدان اینده نگری و رهبری، در زمینه هایی چون چگونگی رویکرد اتحادیه اروپا به عضویت ترکیه در این اتحادیه، لغو رژیم  ویزه شنگن بین ترکیه و اتحادیه اروپا و نیز مسئله مهاجرت آشکار گردید.

اتحادیه اروپا که به تهدیدات اعمال شده از سوی گروههای تروریستی پی کا کا و فتو علیه ترکیه چشم بسته است، از یک طرف به ترکیه درس دموکراسی می دهد و از سوی دیگر در قلب اروپا، به حامیان تروریسم اجازه می دهد تا موجودیت بزرگی کسب کنند. همین اتحادیه در مقابل با پناهندگان با شدت عمل و بی اعتنایی رفتار می نماید.

درست در سال ۲۰۱۷ بسیاری از کشورهای اروپایی همراه با امواج راست افراطی، نژاد پرستی، ضدیت با مهاجرین و اسلام هراسی اقدام به برگزاری انتخابات خواهند کرد. چگونگی مقابله با همه این مشکلات متلاطم از سوی رهبری سیاسی اروپا، شکل دهنده بسیاری از عناصر در قاره کهن و نیز تعیین کننده جایگاه اروپا در جهان خواهد شد.

کشور ترکیه سال ۲۰۱۶ را با خاطرات بسیار تلخی از اقدام به کودتا و حملات گروههای تروریستی فتو، داعش و پی کا کا پشت سر گذاشت.

متحدین ترکیه در غرب و ناتو در برابر تهدیدات تروریستی، حمایت قوی ای از ترکیه به عمل نیاوردند. به نظر می رسد که انها فراموش کرده اند که امنیت ترکیه بخشی از معماری امنیتی غرب است. زمانی که مسئله تروریسم جهانی است، میان استانبول، انقره، بغداد و یا اسلام آباد، پاریس، نیس و بروکسل فرقی موجود نمیباشد.

باوجود این رویکرد، ترکیه نتوانست از پشتیبانی کامل دوستان اروپایی خود در مبارزه علیه تروریسم پی کا کا برخوردار شود. عوامل پی کا کا به راحتی در شهرهای اروپا سیاحت کرده و به جمع آوری پول، پیدا کردن اعضای جدید و تبلیغات تلویزیونی و رادیویی سرگرم بوده و حتی به مجالس ملی برخی از این کشورهای اروپایی دعوت شدند. پی کا کا به رغم اینکه به عنوان یک سازمان تروریستی توسط اتحادیه اروپا شناخته شده است، اما کشورهای اروپایی همانند یک گروه تروریستی متناسب با این شناسایی، با انها رفتار نمی کنند. علاوه بر این، اقدامات صورت گرفته در ترکیه در ۱۰ سال اخیر برای شهروندان کرد از سوی اتحادیه اروپا نادیده گرفته شده و این اتحادیه مطالبات مردم کرد را از زاویه مزخرفات ارایه شده از سوی گروه تروریستی پی کا کا مورد توجه و ترجیح قرار میدهد.

بدین ترتیب این رفتار شبیه ان است که شما پندارها و ایدئولوژی گروه منحرف کوکلس کلن را به عنوان مطالبات مشروع مردم آمریکا و یا خواستهای نژادپرستان نئونازی ها را به عنوان یک حق طبیعی مردم آلمان تلقی نمائید.

حتی در خلال عملیات سپر فرات ارتش ترکیه علیه اهداف گروه تروریستی داعش در شمال سوریه، حمایت کافی ای از ترکیه از سوی  ائتلاف بین المللی تحت رهبری ایالات متحده انجام نشده است. در عوض، در راستای سیاستهای نادرست حکومت اوباما، آمریکا از شاخه سوریه گروه تروریستی پی کا کا یعنی وای پی جی حمایت کرده و به  تجهیز و تسلیح آنها ادامه داده اند.

با وجود همه این چالش ها، ترکیه ۴۵ هزار نفر را از شرق حلب خارج کرده و به ادلب منتقل نموده و در این شهر اقدام به مراقبت از این افراد از طریق کمکهای ارایه شده از سوی سازمان های بین المللی و سازمان های غیر دولتی ترک نموده است.

ولی در این میان احتمالا مهم ترین و امیدوار کننده ترین خبر آخرین روزهای سال ۲۰۱۶ توافق بر سر اتش بس در سراسر سوریه، تحت رهبری ترکیه و روسیه و اجرای ان از روز ۳۰ دسامبر است. این توافق شرایط لازم برای ملاقات نمایندگان رژیم و مخالفین سوریه پس از ۶ سال جنگ را در شهر استانه، پایتخت قزاقستان فراهم خواهد نمود.

پروسه آستانه به جای اینکه جایگزینی برای مذاکرات سازمان ملل متحد در ژنو تلقی شود در اصل روندی است که در حال اتمام مذاکرات روند ژنو محسوب می گردد.

در صورتیکه نگاهی به سال ۲۰۱۷ انداخته شود میبینیم که هنوز مسائل اصلی حل نشده بسیاری باقی مانده است. در واقع تنظیم مجدد تعادل قوا در مقیاس جهانی عنصری کلیدی در کاهش تنشهای رو به افزایش از آسیا تا بالکان و از اوکراین تا سوریه میباشد.

نقائص و اختلالات موجود کنونی در نظم بین المللی و نیز نهادهای آن، باید برای اجتناب از ناآرامی و بی ثباتی بیشتر به سرعت ترمیم گردد.

عوض سال خونین جهانی ۲۰۱۶ را میتوان در چارچوب توجه به بهبودی جمعی و حکمت و همبستگی مشاهده کرد. این طرز نگاه، برای همه کسانی که به شرافت و کرامت انسانی باور دارند باید به صورت یک رویکرد اجباری محسوب گردد.