اوروپا نینگ موجود بحران دن قوتولیشی ممکن می؟

آلدینگی مقاله لریمده, اوروپا ده گی کونساین آرتیب باریاتگن اِرقچی لیک, فاشیزم, نایزم, اسلام گه مخالفت, فرقلی حیات طرز لری نی تهدید اوله راق قبول قیلیش و اوزی دن باشقه نی دوست بیلمس لیک کبی کسل لیک لر نینگ, مسلمان لر و مهاجر لر بیلن علاقه لی ایکن لیگی نینگ بیلدیریلیاتگن لیگی گه قره مسدن, اوشبو مسئله نینگ اساساً اوروپا نینگ اوزی نینگ اویلب چیقارگن بیر بحران دن عبارت ایکن لیگی نی ایسله تیب اوتگن ایدیم. 

آلدین, اوروپا ده گی اوشبو وضعیت نی تورکیه ده میلادی 1997 نچی ییلی فبروری آیی نینگ 28 نچی کونیده یوز بیرگن ینگی لیککه اوخشتگن ایدیم. (http://www.star.com.tr/acik-gorus/avrupayi-28-subatindan-kim-cikaracak-haber-1168353/)  آلمان ایچکی ایش لر وزیرلیگی تامانیدن بیریلگن معلومات گه کوره میلادی 2017 نچی ییلیده,  فقط گینه بیر ییل نینگ اوزیده مسلمان لر گه قرشی 950 هجوم (تقریباً کونده 3 هجوم) اویوشتیریلگن. شونده ی قیلیب اوروپا ده گی بحران نینگ تورکیه ده یوز بیرگن فبروری آیی نینگ 28 نچی کونیده گی وضعیتدن هم یمانراق ایکن لیگی کورینماقده. 

اوروپا نینگ اوشبو چَلکَش وضعیتدن قوتولیشی ممکن می؟

اوشبو سئوال گه جواب قیتریش اوچون بیرینچی دن خوددی منه شوو بحران نینگ سبب لری باره سیده بحث ایتیش کیره ک. 

خلق ارا نا انیقلیق: امریکا قوشمه ایالتلری, روسیه, چین, تورکیه, هندوستان و لاتین امریکا ده گی ینگی لیک لر بیلن دنیاده ایککینچی دنیا اوروشی آرتیدن قوریلگن نظام خصوصیده سئوال پیدا بولماقده.  خوددی منه شوو نا انیقلیق نینگ اوزی ایریم اولکه لرده بحران و تشویش لر گه سبب بولماقده. عنعنوی اتفاق لر و دشمن لیک لر توغریسیده قیته باشدن باش قاتیریلماقده.  اوشبو دایره ده خلق ارا مناسبت لر قیته باشدن تنظیم ایتیلماقده.  اولکه لر اورته سیده بلاک اتفاق لر و دشمن لیک لر اورنی گه موضوع گه تَیَنگن اتفاق لر و دشمن لیک لر مطرح بولماقده. 

غرب نینگ جهانی له شیشدن ییترلی فایده له نه آلمه گن لیگی: اوروپا و امریکا قوشمه ایالتلری جهانی له شیش پروسه سیدن ییترلی فایده له نه آلمه دی.  چین, هندوستان, برازیل و تورکیه کبی اولکه لر ایسه اوشبو پروسه دن ینه ده کوپراق فایده لندی. شوباعث امریکا قوشمه ایالتلری و ایریم اولکه لر آلدین قهرمان بولگن ایرکین تجارت و گمرک لرنینگ بیکار قیلینیشی کبی جهانی له شیش بیلن علاقه لی سیاست لر نینگ تیسکری سی نی مطرح قیلماقده.  جهانی له شیش پروسه سی دن ییترلی فایده نیله آلمه گن لیگیدن کیلیب چیققن اوروپا ده گی اقتصادی قیین چیلیک لر, سیاست, اقتصاد و سایکولوژی سنگری کوپلپ ساحه لر گه منفی تاثیر قالدیرماقده. 

غربده جدل روشده جهانی له شیش گه مخالفت میزانی نینگ آرتیب باریاتگن لیگی کورینماقده.  غرب جهتی دن آلیب قره گنده اوشبو وضعیت نینگ درک ایتیلیشی ممکن.  بیراق, جهانی له شیش پروسه سیدن فایده له نه آلگن تورکیه کبی اولکه لرده هم آیدین لر و سیاسی رهبر لرنینگ, سابقده گی جهانی له شیش گه قرشی مخالفتی نی مطرح قیلیش لری, ینگی حقیقت نی درک ایته آلیاتگن یاکه آلمیاتگن لیک لری خصوصیده ایریم سئوال لرنینگ پیدا بولیشی گه سبب بولماقده.

اوروپاده اکثریتچی بیر اوتمیش نینگ موجود بولمه گن لیگی: اوروپا ده گی بحران نینگ مهم سبب لریدن بیری هم جهانی له شیش پروسه سی بیلن فرقلی هویت و فرهنگ لرنینگ کوپ یقین و کورینه آله دیگن بیر وضعیتگه کیلیب قالگن لیگی دن عبارت.  فرقلی فرهنگ لرنینگ اوزاق جای لرده یعنی اوز یورتلریده ایکن "قبول ایتیلیشی ممکن" ایدی.  بیراق, اوروپا نینگ اوشبو وضعیت نی قبول ایته آله دیگن اکثریتچی بیر اوتمیش گه ایگه بولمه گن لیگی سببلی قوشنی سی, همکاری, آمری یاکه ایشچی سی بولیشی تقدیرده وضعیت باشقه چه بوله دی. اوروپا نینگ فقط گینه سونگگی عصر ده اکثریتچی لیک و فرقلی فرهنگ لر بیلن بیرگه یشش نی تجربه قیلیاتگن لیگی کورینماقده.  تاریخچی لر جهتی دن آلیب قره گنده ایسه یوز ییل توناوکون دیماق. 

پلان سیز رهبرلر: اوروپاده گی راست و چپ حزبلر, افراطی لیک نینگ یوق ایتیلیشی اوچون یخشی نیتلی بیر سیاست اورنیگه, رای آلیش مقصدی بیلن افراطی سوز لر نی مطرح قیلماقده.  اوشبو وضعیت نیونازی و نیوفاشیست حزب لرنینگ موفق بولیشی گه توسیق بولمه گن لیگی دیک, چپ و راست حزب لرنینگ هم افراطی له شیشی گه سبب بولماقده.  نتیجه ده کوپینچه افراطی راست گرا حزب لر اقتدار گه کیلماقده. 

فرهنگ لری قوللریدن آلیب قویلگن کیشی لرنینگ تاثیری: اولکه لریده گی قیین چیلیک لر سببلی باش پنه سوره ب اوروپا گه بارگن و او ییرده اوز فرهنگی نی قولدن بیریب قویگن کیشیلر, وطنی بولگن اولکه بیلن حاضر یشیاتگن اولکه لر اورته سیده گی مناسبت لرگه قتتیق ضرر بیرماقده.  اوروپا تامانیدن هم تشویق ایتیلیاتگن اوشبو کیشیلر, باشقه بیر طرفدن ایسه اوز موقعیت لری نی مشروعلشتیریش اوچون فرهنگ لرینی قولدن بیرمه گن, اوز هویتی و فرهنگی بیلن جمعیت نینگ رواجله نیشی گه حصه قوشیش گه حرکت ایتیاتگن مهاجر لر نی تخریب قیلماقده. اولکه لریده گی مهاجر لر و اوشبو مهاجر لرنینگ کیلگن اولکه لرنی, تشویق ایتیاتگن و فرهنگ لری نی قولدن بیرگن انسان لر آرقه لی بهالنتیریش, اوروپا نی یالغوزلشتیرماقده. 

قانونی بیر شکلده اوز فرهنگی نی قولدن بیریب قویگن انسان لر دن تشقری, غرب نینگ اوز بغری گه باسگن مهاجر لرنینگ کیلیاتگن اولکه لرده گی ترور تشکیلات لری فعالیت لری هم اوروپا نینگ اوشبو اولکه لر بیلن بولگن مناسبت لری گه منفی تاثیر قالدیرگن باشقه عنصر لر دن بیری نی تشکیل ایتماقده. 

اوروپا ده گی بحران نینگ سبب لری نینگ یوقاریده گی کبی بیلدیریلیشی تقدیرده, خوددی منه شوو وضعیت نینگ قیسقه بیر مدت مابینیده ییچیلیشی ممکن ایمس. چونکه اوشبو سبب لر نینگ زودلیک بیلن اوزگرمیدیگن لیگی کوزگه تشلنماقده. ایریم پیتلرده بونده ی قیین چیلیک لر گه دوچ کیلیب قالگن و ریسک نی قبول قیلگن رهبر لر فقط گینه اولکه لریده گی معما لرنینگ معلوم بیر قسمی نی ییچیش کوچیگه قادر بوله دی خلاص.  افسوس که اوروپا ده مبتکر رهبر لرنینگ سانی کونساین آزه ی ماقده.

بونده ی وضعیتده آیدین لر و ضیالی لر نینگ هم کتته رول اوینَشی ممکن.  اوروپا ده موجود بولگن اوشبو بحران نینگ قنده ی قیلیب ییچیله دیگن لیگی توغریسیده, اوروپاده گی ایرکین لیک و اکثریتچی لیک طرفداری انسان لر ییترلی بیلگی گه ایگه می؟ آلمان نازیزمی و ایتالیا فاشیزمی نی تجربه قیلگن اوروپا قطعه سی آیدین لری نینگ بونده ی بیر وضعیت نی درک ایته آلمس لیگی ممکن ایمس.  بیراق, اوشبو آیدین لرنینگ بیرته گینه اوز لری نینگ سعی و حرکت لری خوددی منه شوو بحران نینگ ییچیلیشی اوچون ییترلی ایمس.  شوباعث کونساین اولر نینگ سیسی نینگ ایشیتیلمی قالیاتگن لیگی کورینماقده. عکسینچه اِرقچی حزب لرنینگ رای میزانی ایسه آرتیب بارماقده.  ایرکین لیک لر دایره سی تاره ی ماقده.  حاضرگی کونده مسلمان لر و مهاجر لر اوچون تاره ی تیریلیاتگن لیگی سببلی اوشبو مسئله حاضرچه اونچه لیک حس ایتیلمَیدی. 

مین اوروپا نینگ اوشبو بحران دن قیسقه بیر مدت مابینیده قوتولیشی نینگ ممکن ایمس لیگی نی اویله ماقده من.  آلدین ایچی ده گی فرقلی لیق لر, کیین ایسه اوروپا نینگ اوزی نینگ کتته قیین چیلیک لر گه دوچ کیلیب قاله دیگن لیگی نی اویلَیمَن.  فکریم نینگ ناتوغری چیقیشی و اوروپا نینگ ینگی بیر دنیا اوروشی گه سبب بولمسدن اوشبو خصوصده توغری یولنی تاپیشینی تیلب قاله من.  بیزنینگ هم اوشبو خصوصده اوز مسئولیتی میز نی ادا قیلیشی میز کیره ک.  شونده ی قیلیب مقاله لری میز بیلن قنده ی بیر قیین چیلیککه دوچ کیلگن لیگی و اوشبو معما نینگ ییچیم یوللری نی اوروپا گه کورسه تیب بیریشی میز ضروری. 

ییلدیریم بایزید عالی بیلیم یورتی سیاست بیلیم لری فاکولته سی نینگ باشلیغی پروفیسر داکتر قدرت بلبل نینگ اوشبو خصوصده گی فکر و ملاحظه لری نی حضورینگیز گه تقدیم ایتدیک عزیز دوست لر.