چنق قلعه دن اوتیش و بشریت نینگ یوق بولیشی ممکن ایمس

اولکه لرنینگ تاریخ لریده کیله جک لری گه تاثیر قالدیره دیگن کوپلب حادثه لر موجود. اوشبو حادثه لر نینگ ایریم پیتلرده دنیا تاریخی نی هم اوزگرتیشی ممکن.  103 نچی ییل لیگی کوتیب آلینیاتگن چنق قلعه اوروشی هم دنیا نینگ کیله جگی نی اوزگرتیب قویگن بیر اوروش دن عبارت. 

خودی منه شوو اوروش جریانیده گی ایریم هدف لر, استانبول نینگ اشغال ایتیلیشی, عثمانلی دولتی نینگ یوق ایتیلیشی, دینگیزدن روسیه گه یاردم یوباریش دن عبارت ایدی. اوشبو دایره ده انگلستان, فرانسه, آسترالیا, کانادا و ینگی زیلند  کبی اولکه لر دن تشکیل تاپگن ائتلاف دولت لری نینگ یوز مینگلب عسکری چنق قلعه گه کیلدی.  شونده ی قیلیب چنق قلعه دینگیزی دن اوتیش اوچون برچه کوچیدن فایده له نیب اوروشدی. چنق قلعه دینگیزیدن اوته آلمیدیگن لیک لری نی درک ایتیش لری آرتیدن ایسه خشکه یولدن حمله قیلیب مقاومت نی یوق ایتیش گه حرکت ایتدیلر.  بیراق, اولر نینگ قرشی سیده قوللریده ییترلیک تخنیکی امکانیت لری بولمه گن لیگی گه قره مسدن, اوز یورتی نی ایمان کوچی بیلن مدافعه قیلیاتگن عثمانلی اردوسی بار ایدی. 

میلادی 1915 نچی ییلی فبروری آییده باشله گن اوروش خودی منه شوو ییل نینگ دسامبر آییده اداققه ییتدی.  اوشبو اوروش جریانیده یوزمینگلب کیشی اولدی, یوقالدی, اسیر بولدی یاکه یره لندی.  آلدینگی اوروش لرده کوپلب عسکر لرنینگ شهید بولگن لیگی اوچون اوشبو اوروش جریانیده یاش باله لر عسکرلیککه آلینگن ایدی.  شوباعث, اوشبو اوروش "اون بیش یاشلی لر اوروشی" اوله راق هم بیلینماقده.  "ای اون بیش یاشلی اون بیش یاشلی, توقات نینگ یوللری تاشلی, اون بیش یاشلی لر کیله دی, قیزلرنینگ کوزلری یاشلی" شکلیده گی قوشیق اوشه پیتلرده اَیتیلگن. 

اولکه نینگ کوپلب لیسه لریدن یاشلر اوشبو اوروش گه اشتراک ایتدی.  غلطه سرای, ازمیر و مینینگ هم فارغ بولگن سلطان عبدالحمید دوریده آچیلگن قونیه لیسه سی 12 نچی صنف لری اوروشگه کیتگن لیگی اوچون اوشه ییلده هیچ فارغ بیرمه دی. 

تورکیه جمهوریتی استقلال مدحیه سی نی یازگن شاعر محمد عاکف ارسوی, "چنق قلعه شهید لریگه" شعریده اوروش و قهرمان لری میز حقیده قوییده گی لر نی ایتیب اوتگن:

ایسکی دنیا, ینگی دنیا, برچه اقوام بشر

بیرله شیب قالگن قُوم دیک, طوفان دیک, محشر محشر.

ییتتی اقلیم جهانینگ توخته گن قرشینگگه ده

آسترالیا بیلن بیرگه قره یسن: کانادا!

چهره لر باشقه, تیل لر, تیریلر رنگارنگ؛

ساده بیر حادثه بار انیق: وحشت لر تینگ

ای, بو یورت اوچون شهید بولگن عسکر!

کوکدن اجداد توشیب پاک پیشانه نگ اوپسه بولر. 

قنچه لیک اولوغسن قانینگ قوتقرگَی توحید نی...

فقط گینه بدر نینگ ارسلان لری مونچه لیک شانلی ایدی

رسمی معلومات لرنینگ موجود ایمس لیگی گه قره مسدن اوشبو اوروش جریانیده عثمانلی اردوسی نینگ 250 مینگ شهید بیرگن لیگی بیلدیریلماقده.  اوشبو شهید لر عموماً آلیب قره گنده لیسه, مدرسه یاکه عالی بیلیم یورتی اوقوچی لری بولگن یاشلر دن عبارت ایدی. مونچه اوقیگن کیشی نینگ شهید بولگن لیگی کیین چه لیک کتته قیین چیلیک لر نینگ پیدا بولیشی گه سبب بولدی.

عثمانلی اردوسی نینگ شهید لری, اوشه پیتده عثمانلی دولتی چیگره لری ایچیده بولگن یاکه کونگللی بیر شکلده اوروش گه اشتراک ایتگن لیک لری اوچون فرقلی اولکه لردن کیلگن کیشی لردن عبارت ایدی.  شوباعث, حاضرگی کونده گی تورکیه جمهوریتی چیگره لری ایچیده اورین آلگن ولایت لردن تشقری, بالکان, اورته شرق و قفقاز ملت لریدن هم شهید لر موجود ایدی.  ایندی کوسووالیک الیاس عَمَکی نینگ اوشبو خصوصده گی سوز لری نی سیز گه ایتیب بیره من.  اونینگ قشلاغیدن هم اوشبو اوروش گه کوپلب عسکر اشتراک ایتگن.  بیراق اوچ حربی دن تشقری اوشبو عسکر لرنینگ همه سی شهید بولگن.  خودی منه شوو اوچ عسکر ایسه, قشلاق لریگه قیتیب باریاتگن پیتده قشلاق یشاوچی لری گه نیمه دییش لری کیره ک ایکن لیگی نی بیلمی قالگن لر. شهید بولگن عسکر لرنینگ آنه- آته سی, باله لری و یار لری کوتماقده ایدی.  قشلاققه کیریب باریش لری تقدیرده, خودی منه شوو کوتیب تورگن کیشی لرنینگ امید لری نینگ یوق بوله دیگن لیگی نی اویله دی.  شوباعث, قشلاققه بیرین- کیتین کیریش گه قرار قیلدیلر.  بیرینچی عسکر قشلاققه کیرگچ, کوتیلگن لیگی دیک قشلاق یشاوچی لری باشقه عسکر لرنینگ قییرده ایکن لیگی نی سوره باشله دیلر.  عسکر ایسه, "کیله دیلر, کیله دیلر" دیدی.  بیر هفته کیین ایسه ایککینچی عسکر قشلاققه کیلدی.  او هم, ساغینچ بیلن کوتیب تورگن کیشی لر گه "کیله دیلر, کیله دیلر" دیدی. کیین چه لیک سونگگی عسکر هم قشلاققه کیلدی.  شونده ی قیلیب قشلاق یشاوچی لری اولاد لری نینگ یوق لیگی گه تیار وضعیت گه کیلدی. 

چنق قلعه اوروشی اساساً مظلوم ملت لر نینگ عثمانلی اردوسی صفیده امپریالیزم گه قرشی کوره شیدن عبارت ایدی.  دشمن نینگ اینگ کتته تکنالوژیک امکانیت لریگه قره مسدن, منطقه میز نینگ مظلوم ملت لری بیر یقه دن باش چیقاریب امپریالیزم نی مغلوبیت گه اوچره تدی.  چنق قلعه و نجات اوروشی جریانیده هندوستان و افغانستان کبی اولکه لرنینگ مسلمان لری هم ملتی میز بیلن همکارلیک قیلگن.  اوشبو جهت دن آلیب قره گنده چنق قلعه قهرمان لیگی بشریت اوچون بیر امید نینگ سمبولیدن عبارت.  حاضرگی کونده خلق ارا مقیاسده امپریالیست لر خودی منه شونده ی پلان لر نی تطبیق ایتیش گه اینتیلماقده.  چنق قلعه اوروشی, مظلوم ملت لرنینگ بیر یقه دن باش چیقاریش لری تقدیرده, امپریالیزم نینگ هیچ قچان هدف لرینی قولگه کیریته آلمیدیگن لیگی نی کورسه تیب بیردی.  شونده ی قیلیب, امپریالیزم نینگ "بُول و باشقر" سیاستی گه قرشی فقط گینه بیر یقه دن باش چیقاریب غلبه قازانیش ممکن. 

برچه امپریالیست حمله لر گه قرشی کوره ش آلیب باریش البته که ضروری.  عینی دمده اوشبو کوره ش نینگ قنده ی بولیشی کیره ک ایکن لیگی هم مهم بیر موضوع نی تشکیل ایتماقده.  افسوس که حاضرگی کونده امپریالیست پلان لر گه قرشی کوره ش آلیب باررایکن, بیر نفرت محیطی نینگ هم مطرح بولیب قالگن لیگی بحث موضوعی بولگن وضعیتده.  انسان لرنینگ اشغالچی لر دن نفرت ایتمس لیک لری جوده قیین بیر ایش.  اوشبو جهت دن آلیب قره گنده چنق قلعه اوروشی و اوندن کیین یوز بیرگن ینگی لیک لردن درس آلیشی میز کیره ک.

آسترالیا و ینگی زیلند کبی اولکه لر تاریخی ده اونچه لیک اوروش بولمه گن لیگی اوچون چنق قلعه اوروشی گه بیر ملت یره تیش معنی سی بیریش گه حرکت ایتیلدی.  بیز ایسه, باشقه لر دن نفرت ایتمه گن بیر ملت دن عبارت میز.  بیز دنیا ده ملت بولیش اوچون نفرت گه احتیاج حس ایتمه گن, اوشبو دایره ده نفرت سیز بیر شکلده ملت بولیش کوچی گه ایگه نادر ملت لر دن بیری میز.  چنق قلعه اوروشی نی هم اوشبو جهت دن بهالنتیریش ممکن.  250 مینگ کیشی شهید بیرگن لیگی میز گه قره مسدن, چنق قلعه اوروشی هم ملتی میز گه نفرت نی اورگتمه دی.  اوشبو وضعیت بیلن علاقه لی مفکوره لری میز, تاریخی میز و مدنیتی میزنی, اتاتورک نینگ خارجی دشمن لر گه تیگیشلی, "اوزاق دیارلردن اولاد لرینگیز نی اوروشگه یوبارگن آنه لر ییغله مَنگ. اولاد لرینگیز نی بغری میز گه باسدیک.  بو توپراقلرده دفن ایتیلدیلر و راحت یاتماقده لر.  اولر بو توپراق لرده جان بیرگن لیک لری اوچون بیز نینگ اولاد لری میز دن عبارت" شکلیده گی سوز لری یاریتیب بیرماقده. 

امپریالیست حمله لر گه قرشی نفرت نی مطرح قیلیش بیز نی کیچیک قیلیب قویه دی.  بونده ی امپریالیست حمله لر گه قرشی کوره ش آلیب باررایکن, قنچه لیک تاریخی میز و مدنیتی میز گه اهمیت بیرسک شونچه لیک یخشی بوله دی.  امپریالیست حمله لرنینگ قیسقه بیر مدت بیلن موفق بولیشی گه قره مسدن, نفرت نی مطرح قیلمس لیگی میز تقدیرده, ظلم نینگ دوام ایتیشی ممکن ایمس.  منفعت گه تَیَنگن برچه استعمار و اشغال نی مشروع لشتیریش فعالیت لری مطلق بیر شکلده موفقیتسیزلیککه اوچره یدی.