تورکيه‌ده، 2018- ییلی 24 –جولای کونی سیلاو بولیب اوته دی
سیاسی تحلیل 17
تورکيه‌ده، 2018- ییلی 24 –جولای کونی، تاریخیده ایلک مرته 32. عمومي و بیرینچی ریاست سیلاوی اوتکزیله‌دی.
تورکيه‌ده‌گی ایلک عمومي سیلاو عثمانلی دولتی دوریده، 1876- ییلی بولیب اوتگن. بونلر 1878، 1908، 1912، 1914 و 1919- ییلی سیلاولر بولگن ایدی. او دورلر 6 مرته سیلاو اوتکزیلگن. جمهوریت دوریده ایسه، بیرته حزب حکمرانلیگی هم بولیب، 25 مرته عمومي سیلاو اوتکزیلدی. یکّه حزب دوریده، 1923، 1927، 1931، 1935، 1939 و 1943-ییللری بولیب 6 مرته سیلاو اوتکزیلگن. کوپ حزب‌لی تیزیمگه اوتیلگن 1946- ییلیدن بیری توپلم 19 مرته سیلاو بولیب اوتگن. 2018-ییلی 24-جولای کونی 20 - مرته سیلاو بوله‌دی.
انقره ییلدیریم بیاضید عالی بیلیم یورتی سیاست بیلیملری فاکولته‌سی نینگ رئیسی پروفیسور دوکتور قدرت بلبل نینگ موضوعگه دایر یازووینی تقدیم ایته میز.
تورکيه‌ده ایلک سیلاولر بولگن 1876-ییلدن کیین، سونگی عمومي سیلاولر بوله‌دیگن 2018- ییل 24-جولای کونی، 142 ییل مابینیده، 32 مرته عمومي سیلاو اوتکزیلگن بوله‌دی. قاله‌ویرسه تونتروولر اویوشتیریلگن پیتلر سیلاولر بولمه‌گنی هم بحث موضوعسی.
فرقلی سیلاو جریانلری
البته هر بیر سیلاو یاخود سیلاو دوری نینگ اوزیگه خاص خصوصیتی موجود. عثمانلی دوریده اوتکزیلگن سیلاولر، سلطنت کبی عنعنه‌لر، خلیفه‌لیک و شیخ الاسلام لیک کبی دیني تشکیلاتلر دوریده اوتکزیلگن سیلاولردیر. تورکيه، دموکراسیگه خلیفه‌لیک و شیخ الاسلام لیک دوریده اوتگنی اوچون تورکيه‌ده اسلام و دموکراسی نینگ بیر بیریگه ماس بولیب بولمه‌گنی محاکمه قیلینمه‌گندیر.
1923-1943 ییللر بولگن سیلاولر یکّه حزب حکمرانلیگیده اوتکزیلگن. بو دورلر، مخالف حزبلرگه رخصت بیریلمسه هم، سیلاولرنی دوام ایتتیریش، عثمانلی دوری باشله‌تیلگن سیلاو عنعنه‌سینی یاددن چیقرمسلیک، غرب فاشیزمی گه و نازیزم تامان بوریلگن بیر دورده حتا که سیلاولرنی دوام ایتتیشی معنادار.
تورکيه‌ده 1946-ییلی کوپ حزب‌لی سیلاو جریانی قَیته باشله‌گندیر. 1876-1943 ییللری آره‌سیده سیلاولر ایکّی باسقیچلی، 1946- ییلدن بوگونگچه بولگن سیلاولر بیر باسقیچلی سیلاولر بولگندیر. اوشبو تیزیمده، سیلاوچیلر، ایکّینچی سیلاوچیلرنی، ایکّینچی سیلاوچیلر ایسه ملت وکیل لرنی سه‌یله‌گن. ایکّی باسقیچلی تیزیم اصلیده عمومي آوازلرگه تولیق ایشانچ نینگ بولمه‌گنینی افاده ایته‌دی.
2018-ییلی 24- جولای کونی تورکيه‌ده عمومي سیلاولر بیلن بیرگه بیرینچی مرته جمهور رئیس لیک سیلاوی هم اوتکزیله‌دی. 1876- ییلدن بوگونگچه حکومت سیلاو بیلن وظیفه‌گه آلگن مجلسدن توزیلر ایکن بیرینچی مرته ملت وکیللر بیلن حکومت توزه‌دیگن بولگن، دولت رهبری علیحده علیحده سیلنه‌دی. تورکيه‌ده جمهور رئیسلیک حکومت تیزیمی نیمه اوچون کیره‌کلی بولگنیگه کیلسک، 2017-ییلگی رفراندومدن اوّل «فعال، برقرار و کوچلی بیر تورکيه اوچون جمهور رئیسلیک تیزیمی» دیب یازگن کتابمگه نظر سالیشینگیز ممکن.
سیلاولر نینگ معناسی
دموکراسی، کوچینی باشقروودن ایمس، یراتگن مشروعیتدن آله‌دی. اوتمیشده سیاسي تیزیملر اوچون فرقلی مشروعیت تورلری بحث موضوعسی بولگن. کیلجکده هم ایریم یوللر ممکن. حاضرگی کونده هم دموکراسی سیاسي تیزیمنی قانونيلشتیرگن بلکه یگانه یولدیر. شو نینگ اوچون سیلاولر بیلن سیاسي تیزیم نینگ، باشقریلگنلر تامانیدن قانوني دیب قبول قیلینیشی، دولت-ملت همکارلیگی جهتیدن جوده مهم و مهم دیر. سیلاولر بیلن ملتی تامانیدن قوللب-قوّتلنگن سیاسي تیزیملر هر ایچکریده و خلق ارا مقیاسده کوچلی بوله‌دی. اجتماعي نقطه‌ی نظردن قانونيلیگی بولمه‌گن تیزیملرنینگ عکسینچه یول آلیشی ممکن. بونده‌ی تیزیملر باسیم، انسان حقلری و ایرکینلیگینی پایمال قیلیش، اوز خلقیدن کوچ آلمه‌گنی اوچون تشقریگه قرشی ضعیف بوله‌دی. شونینگ اوچون اوز جمعیتیگه قرشی گلوبال اکتورلردن یاردم آله‌دیگن احوالگه کیله‌دی.
دموکراسی و ترقياتگه مناسبتی گه نظر سالگنده، سیاسي تیزیمده جای آلگن جمعیتلرده قبول قیلینیب قیلینمسلیگی نینگ قنچه‌لیک مهم بولگنینی انگلش آسان. حاضرگی کونده دنیاده اینگ رواجلنگن، فراوانلیک اورنه‌تیلگن دولتلر دموکرا‌تیک مملکتلردیر. بحران توله دولتلر ایسه، انتی دیموکراتیک مملکتلردیر. بو نقطه‌ی نظردن قره‌گنده بیر دولتده تینچلیک، حضور و برقرارلیک منبعی، اقتصادي تر‌قيات ایمس، دموکراسی، کوپچیلیککه یه‌یه‌نگن تیزیم، ایرکینلیک تمایللریگه ایگه بولیب بولمسلیگیدن کیلیب چیقه‌دی. چونکه اقتصادي رواجلنیش فقط بو قدریتلر بیلن عملگه آشه‌دی. تینچلیک و فراوانلیک بولمه‌گن جایلرده رواجلنیش هم بحث موضوعسی بولمه‌یدی.
دموکراسی، ایرکینلیک، کوپ تامانلی اقتصادي رواجلنیشگه نمونه تورکيه‌ده 2000- ییللردن کیین آلیب باریلگن سیاستدیر. 28-فبروری تونترووی و اوندن کیین تطبیق ایتیلگن سیاسي باسیملر نتیجه‌سیده تورکيه‌ده فرد باشیگه توغری کیلگن درآمد 2000 دالرگچه توشگن ایدی. 2000- ییلیدن کیین، ینه ایرکین، دموکرا‌تیک و کوپ تامانلی سیاست ایزلنیشی نتیجه‌سیده تورکيه‌ده فرد باشیگه توشگن درآمد 10000 دالرنی هم اوتدی.
توکيه‌ده‌گی ایلک سیلاو نینگ 1876-ییلی اوتکزیلگنیگه کوره، تورکيه نینگ دموکرا‌تیک تاریخی ایسکی بولگنی آشیکار. بو 142 ییل بوییچه فرقلی تیزیملر بولسه هم، تورکيه دموکراسی یولیگه اینتیلیشگه دوام ایتگندیر. اوتمیشگه قره‌گنده، انتی دیموکراتیک حادثه‌لر جهتیدن بیر آلمان نازیزمی یاخود ایتا‌ليا فاشیزمی نینگ بیر دیکتاتورلیککه ایلنگنی کورینه‌دی. 2000- ییلیدن کیین دموکراسی و ایرکینلیک یوقاری باسقیچگه کوتریلگندیر. آلمان، اتریش و هالند نینگ بوگون هم اولکه‌لریده تورکيه‌لیک سیلاوچیلرنینگ آواز بیریش اوچون افاده و ییغیلیش حقیگه حرمت کورستمه‌گن، سیاسي حقلرینی پایمال قیلگنینی اویله‌گنیمیزده تورکيه‌ده‌گی رواجلنیش و دموکراسی تجربه‌سی باشقه دولتلرگه یول کورسه‌ته‌دیگن خصوصیتده‌دیر. مراق ایتگنلر، 142 ییللیک تجربه‌سی، سیلاولر نینگ قانون نظارتیده اوتکزیلیشی، سیاسي حزبلر نینگ فعال اشتراک ایتیشی و ایسته‌گن همه نینگ کوزه‌تیشیگه آچیق بولگنی اوچون بلکه دنیاده‌گی اینگ ایشانچلی سیلاولر اوتکزیلگن تورکيه‌ده‌گی سیلاولرنی یقیندن کوزه‌تیب باریشلری ممکن.
انقره ییلدیریم بیاضید عالی بیلیم یورتی سیاست بیلیملری فاکولته‌سی نینگ رئیسی پروفیسور دوکتور قدرت بلبل نینگ موضوعگه دایر ملاحظه‌لرینی تقدیم ایتدیک.
