Nogayşa 79/2024: QUR’AN AYI ORAZA

Şerepli Oraza ayı -  Şerefli oruç ayı

Mübarek Ramazan’dıñ, -  MübarekRamazan’ın,

Quran’dıñ nav dünyaga  -  Kur’an’ın bu dünyaya

Tüsken betine qaragan;  -  İnmesi tarafına bakan;

Em Quday’dıñKitab’ınıñ -  Hem Allah’ın Kitab’ının

En müyim kelgen vaqtı  -  En önemli geliş vakti

Bolganı yaqlarına,  -  Olması yönüne,

Qaragan hikmetleri bar... - Bakan hikmetleri var...

Sosı bek köp hikmetten - O pek çok hikmetlerden

Bîrevi em nav bolgan:  -  Birisi de şudur:

Madem hikmet toluQur’an, - Madem hikmet toluKur’an,

Mübarek Ramazan’da  -  Mübarek Ramazan’da

Allah betten yiberilgen;  - Allah tarafından gönderilmiş;

Onıñ kelgen vaqtına  -  Onun geldiği vakte

Azirlik bolsun dep; - Hazırlık olsun diye;

Soga örmetimizdi,  -  Ona hürmetimizi,

Yahşı körsetüv üşün;  -  Güzelce göstermek için;

Aspandıñ sözi bolgan  -  Semavi söz olan

Haq söz ullı Qur’an’dı,  - Hak söz yüce Kur’an’ı,

Arüv qarşılav üşün;  -  Güzelce karşılamak için;

Sıylı ay Ramazan’da,  -  İtibarlı ay Ramazan’da,

Nepislerdiñ, aslı tömen  - Nefislerin, aslı pes

Bäri acatlarından,  -  Bütün ihtiyaçlarından,

Em bîr zatqa yaramas  -  Hem bir şeye yaramayan

Bosbosuna allerinden,  -  Malayani hallerinden,

Erek qaluv kerek bolgan!  -  Uzak kalmak gerekiyor!

Bîr yaqtan yev işüvdi  - Bir taraftan yeme içmeyi

Taslayberip nav betimizben,  -  Terk ederek bu yönümüzle

Maleklerge oqşasaq;  -  Meleklere benzesek;

Qur’an’ga örmet üşün, -  Kur’an’a hürmet için,

Nav bîzge bek tiyisli bolgan... -  Bu durum bize pek yakışacak...

Ziyadası so Qur’an’dı, -   İlavesi o Kur’an’ı,   

Yañı bizge kelgendey -  Yeni bize gelmiş gibi

Bilsek, körsek, inansaq; -  Bilsek, görsek, inansak;

Em oqusaq, tıñlasaq; -  Hem okusak, dinlesek;

Taga yahşısı so Qur’an’dı, -  Daha güzeli o Kur’an’ı

Üyken Rasül Muhammed -  Büyük Peygamber Muhammed

Aleyhissalatü vesselam’dan  -   Aleyhisselatü vesselam’dan

Esitkendey tıñlasaq; -  İşitiyor gibi dinlesek;

Ya de haq söz  ol Kitap’tı -  Ya da hak söz ol Kitab’ı

Paygambar’ga (as) akelgen  -  Peygamber’e (as) getiren

Hazret-i Cebrayil’diñ  -  Hazret-i Cebrail’in

Oquvından tıñlasaq; -   Okuyuşundan dinlesek;

Atta taga ziyadası,  -  Hatta daha ziyadesi,

Quday’ımız Rabb’ımızdıñ  -  Allah’ımız Rabb’imizin

Özinden tıñlar alge, -  Kendisinden dinler gibi bir hale,

Köterilip baralsaq; -  Yükselip varabilsek;

Ene sosı allermen -  İşte şu hallerle

Tıñlanılgan Qur’an’man,  -  Dinlenilen Kur’an’la,

Rabb’ımız Haq Allah’tan -  Rabb’ımız Hak Allah’tan

Kelgen peyiz qayda barar? -  Gelen feyiz nereye varır?

Aytuvı bek qıyın bolgan! -  İfadesi pek zor olur!

Nav peyizler astında,   -   Bu feyizler altında,

Em özimiz oqısaq;  -   Hem kendimiz okusak;

So Quday’dıñ sözlerine,  -  O Allah’ın sözlerine,

Bîz em köşürüvşi bolup  - Biz de tercüman olup

Basqalarga em tıñlatsaq;  -  Başkalara da dinletsek;

Qur’an’dıñ kökten tüsken  -  Kur’an’ın gökten iniş

Hikmetini nav allermen  -  Hikmetini bu hallerle

Bîr darece körsetalsaq,  -  Bir derece gösterebilsek,

Bizlerge neşe ullı,  -  Bizlere nice yüce,

Biyik tagat bolgan!  -  Büyük ibadet olur!

Yogardaqı aqıyqattıñ  -  Yukardaki hakikatın     

Qasında basqa bîr mane:  - Yanında başka bir mana:

Şerepli ay Ramazan’da,  -  Şerefli ay Ramazan’da,

Sankim İslam yurtlarınıñ -  Sanki İslam aleminin

Bärisi meşittey boladı;  -  Tamamı cami gibi oluyor;

Milyonlarman apızlar, -   Milyonlarla hafızlar,

Är bîrevi bîr şekede, -  Her biri bir kenarda,

Köklerden bîzge kelgen -  Göklerden bize gelen

Allah’tıñ sözlerini, -  Allah’ın sözlerini,

Müminlerge tıñlatadı... -  Müminlere dinletiyor...

Bılayına okuvlar,  -  Böylesine okumalar,

Qur’an’dıñ tüsken vaqtına, - Kur’an’ın iniş vaktine,

Bek üyken örmet bolgan!  -  Pek büyük hürmet oluyor!

Ene sosı apızlar,  -  İşte bu hafızlar,

Är sane Ramazan’da,  -  Her sene Ramazan’da,

“Şehrü Ramazanellezi – “Şehrü Ramazanellezi

Ünzile fihil Qur’an  - Ünzile fihil Qur’an:”      

Nav Ramazan ayı bar ya, - “Bu Ramazan ayı var ya,

So ayda tüsken Quran!”  -  O ayda indi Kur’an!”

Degen maneli ayetti,  -  Denilen manalı ayeti,

Savleli, yarıq keppen   -  Nurlu, parlak şekliyle

Bäri halqqa bildirgen...  -  Bütün halka bildiriyor...

RamazanQur’an ayı   -  Ramazan Kur’an ayı

Bolganını alemge,  - Olduğunu aleme,

Belgilegen körsetken...  -  İspat edip gösteriyor...

Sosı üyken yamagattıñ  -  Şu büyük topluluğun

Basqa neşe ademleri,  - Başka nice kişileri,

So Qur’an’dı alal kepte  -  O Kur’an’ı samimi şekilde

Oqıytagan apızlardı,  -  Okuyan hafızları,

Örmetpinen tıñlagan.  -  Hürmetle dinliyor.

Qalgan basqa neşesi,  -  Kalan başka niceleri,

Özi özine oqıganlar...  - Kendi kendilerine okuyorlar...

Mine solay kepteki  - İşte bu şekildeki

Bîr meşitte ekende,  - Bir camide iken,

Aslı tömen nepistiñ  -  Aslı aşağı mertebelerde olan nefsin

Avaslarına uyup,   - Heveslerine uyup,

Orazasını tutpay,  -  Orucunu tutmayarak

Aşap işip, nav savleli  -  Yeme içmeyle bu nurlu

Allerden şıqqanlarga,   -  Hallerden çıkanlara,

Sosı al äş yaqışpagan!  -  Şu hal hiç yakışmıyor!

Ziyadası so meşitteki - Artısı o mescitteki

Orazasız ademler,  -  Oruç tutmayan kişiler,

Yamagattıñ manevi  -  Toplumun manevi

Gazebine, aşuvına,  -   Öfkelerine, hiddetlerine,

Tusqarılıp qaladılar!  -  Hedef oluyorlar!

Nav Ramazan-ı Şerip’te,  - Bu Ramazan-ı Şerif’te,

İnat etip avızların  -  İnat edip ağızlarını

Baylamagan ademler,  -  Bağlamayan, oruç tutmayan kişiler,

Sosı almen müslümanlardı  -  Şu halleriyle müslümanları

Incıtqanı qasında,  -  İncitmeleri yanında,

Sosınlardıñ arasında  -  Onların arasında

Suvıqlıqqa sebeb bolgan! - Soğukluğa sebep oluyor!

Nav manelerdin qasında,  -  Bu  manalar yanında,

Bîr yahşı aqıyqat taga:  -  Bir güzel hakikat daha:

Patşalar patşası  - Patşalar patşası

İlahi Rab Allah’tıñ - İlahi Rab Allah’ın

Patşalıgına qarşı,  -   Sultanlığına karşı,

Bayramlarda körilgendey,  - Bayramlarda görüldüğü gibi,

Bîr patşadıñ aldından  -  Bir padişanın önünden

Halqlardıñ ötip ketkenindey,  -  Grupların resmigeçitle geçip gitmesi gibi,

Sosı Rab’tıñ aldından,  - O Rabb’ın manevi huzurundan,

Ramazandaqı qullıklarman  -  Ramazandaki ibadetlerle

Ötilgeni bek yahşı bolgan...  -  Geçilmiş olması pek güzel oluyor...

Mine sosı Ramazan,  -  İşte şu Ramazan,

Bari nav kasiyetlerimen,  -  Bütün bu özellikleriyle,

Alal, arüv, oñ qullarga,  -  Samimi, güzel, kamil kullara,

Eñ parlak, eñ ullı -  En parlak, en yüce

Bayram ökmünde bolgan.  -  Bayram hükmünde oluyor.

Sözdiñ soñı aytılsa;  -  Sözün sonu söylense;

Aşap işpes allermen   -  Yeyip içilmeyen hallerle

Yanvarlıktan erek turup, -  Hayvanlıktan uzak durup,

Gapletlerge em tüspey; -  Gafletlere de düşmeden;

Em paydasız islerden,  - Hem faydasız işlerden,

Zararlı avaslardan  -  Zararlı heveslerden

Nepisler qol tartsın dep,  -  Nefisler elini çeksin diye,

Basqa neşe maqsatpan,  -  Hem başka nice maksatlarla,

Oraza bîz qullarga, - Oruç biz kullara,

Rabb’ımız betten parız bolgan...  -   Rabbimiz tarafından farz olmuş...

Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız!

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

Podkastlar (тавыш язмаларыбыз)

Nogayşa 78/2024: SAQLAVŞI EM QORŞALAVŞI ALLAH (2) | TRT Tatarça

 

Nogayşa 76/2024: NAV VAQITQA BȊR SÜYÜNŞİ | TRT Tatarça