Cäyäw yörüneñ faydaları
Sälamät bulıyq 40/2023
Sälamät bulıyq 40/2023
Sälamätlek xäle küz uñında totılıp keşeneñ könenä urtaça 30-60 minut häm atnağa 5 kön yörüe kiräk. Daimi yörü yöräk-qan tamırları sälamätlegennän alıp psixologiyağa qadär şaqtıy närsägä yärdäm itä.
Cäyäw yörü närsägä faydalı soñ?
Qan ağımın yaxşırta häm qan tamırlarınıñ miqdarın arttıra.
Yöräk-qan häm qayber baş miye xastalıqları riskın kimetä.
Yöräk muskulı belän ber rättän tän muskulların nığıtıp, tağın da êffektiv êşläwlären täêmin itä.
Stress waqıtında qan basımı kütärelüne buldırmıy.
Limfalarnıñ äyläneşenä bulışa.
Metabolizmn ıtizlätä.
Buın häm muskullarnıñ sığılmalığın arttırıp, bil häm muyın awırtuların ciñeläytä.
Stressnı kimetä.
Appetitnı kontrol’dä totarğa bulışa.
Ênergiya birä.
Qandağı xolesterin däräcäsen azayta.
Diabetnı kontrol’dä totarğa häm buldırmasqa yärdäm itä.
Qayber yaman şeş törläre riskın kimetä.
İnfarkt häm paraliç kebek xastalıqlar öçen reabilitaŝiya bulıp tora.
Êçäkleklärneñ êşçänlegen tärtipkä kertä. Aşqaynatu sistemasın cayğa sala.
Êç qatudan bulışa.
Yoqı problemalarınnan qotqara.
Ayaq muskulların nığıta.
Osteoporoz riskın kimetä.
Söyäklärne köçäytä.
Här sälamät keşe cäyäw yöri ala. Läkin böyer citeşmäw belän awıruçılar, ayaqta yarası bulğannar häm yaña ğına ortopedik operaŝiya kiçergän keşelär tabibları belän kiñäşergä tiyeş.
İmmunitetnı nığıta
Tikşerenülär kürsätkänçä daimi räweştä künegü yasaw immunitetnı nığıta, awırğanda çirne tiz uzdırırğa bulışa.
Yabıqtıra
Başqarılğan êşçänleklärgä kürä atnasına kim digändä 5 kön 30-45 minut urta häm tiz tempta yörü artıq maynı yuğaltırğa yärdäm itä. Yörüneñ tempı arttırılsa, waqıtın kimetergä bula.
10 minut buyı suzılu xäräkätlären yasağız
Cäyäw yörergä çıqqançı häm annan soñ 5-10 minutlık fizik künegü yasaw faydalı. Bu ğadi künegülär yörgän waqıtta muskul häm buın awırtuların kimetä.
Yörü räweşegez bik möhim
Cäyäwyöregändä töz yörüähämiyätle. Qullarnı da cilpänläwp yörü 5-10 kaloriyaneñ kitüe digän süz. Qullarığız yodrıq räweşendä bulmasqa tiyeş, yuğıysä bu qan ağımına täêsiritär.
Ayaq kiyemen döres saylağız
Döres saylanğan sport ayaq kiyeme sawlıqqa faydalı. Êlastik häm yörergä yaraqlı sport ayaq kiyemenä östenlek birelergä tiyeş. Bik zur yäki tığız ayaq kiyemen kimägez. Ayaq tabanığız yassı yäisä bil, bot, tez, tubıq häm ayaqta problemalarığız bar ikän, iñ êlek tabib kontrolennän ütü zarur.
Xlopok häm uñaylı kiyem saylağız
Cäyäw yörgändä uñaylı, qışın qatlamlı, cäyen isä ciñel häm açıq töstäge kiyem saylarğa kiräk. Hiçşiksez, sport ayaq kiyeme bulırğa tiyeş. Yörü metabolik räweştä tirläwne arttıraçaq, şuña kürä tirne señderüçe xlopok kiyemnärgä häm tirne çığaruçı maxsus tuqımalarğa östenlek birelergä tiyeş.
Aşağannan soñ kimendä 2 sägät’tän soñ yöregez
Yörer aldınnan bik aç yäisä artıq tuq bulmağız. Aşağannan soñ kimendä 2 sägät’ uzarğa tiyeş. Yörep kergännän soñ 2 sägät’ êçendä tabınığızda uglevodlarğa bay menü bulırğa tiyeş.
Tigez bulmağan yullarda yörü tez, bot häm bil awırtuları bulğan xastalarnıñ xälen awırayta ala. Ayaq tabanında probleması bulğannarnıñ maxsus stel’kalar qullanuları zarur. Alar tezlärgä, botlar häm bilgä tigez yök taratunı täêmin itä.
Yörü tempın hawa torışı, yullar häm fizik yaqtan äzer buluğa qarap köyläw ixtimallı ortopedik cäräxätlärdän saqlıy.
Qurqınıçsız yörü öçen kiñäşlär
Cäyäw yörü öçen buldırılğan urınnarda yöregez.
Qarañğıda yörergä çıqmağız. Yäisä mondıy oçraqta yaqtırtuçı kiyemnär kiyärgä.
Artıq qızu häm dımlı waqıtlarda yörmägez.
Uramğa çıqqançı qoyaştan saqlawçı krem sörtegez.
Yörgän waqıtta su êçegez.
Yörergä çıqqanda äkren yörü faydalı, yörep betergäç tä äkrenäyergä kiräk.
Avtor – tabib Mäxmät Uçar
