Gripp häm salqın tiyüdän närsälär bulışa?

“Sӓlamӓt bulıyq” isemle tapşıru tezmӓbezneñ çirattağı çığarılışın tӓqdim itӓbez. Bügenge tapşıruıbızda salqın tiyü hӓm gripp kebek awırularnı tabiğıy ısullar belӓn dӓwalawğa tuqtalırbız.

Qış aylarınıñ yaqınlaşuı belӓn gripp sezonı da başlana. Salqın hawalarda hӓm yıl fasılları üzgӓrgӓndӓ sӓlamӓtlegebezne saqlarğa kirӓk.

Qış ayların grippsız uzdıru öçen başta immunitetıbıznı nığıtu zarur. C hӓm E vitaminına bay bulğan yӓşelçӓ hӓm cilӓk-cimeşlӓr belӓn tuqtlanırğa kirӓk. Şulay uq tamaq töbe awırularına qarşı ülӓnnӓr belӓn dӓwalanırğa kirӓk.

Suğan belӓn dӓwalanu. Suğan xastalıq hӓm infekśiyalӓrdӓn qotılırğa bulışa. Temperatura, gripp, yütӓl hӓm allergiyalarnı beterӓ.

Suğan yӓrdӓmendӓ niçek dӓwalanırğa soñ? Monıñ öçen 1 baş suğan hӓm 2 stakan su kirӓk.

Suğan qabıqların çistartıp, 2 stakan suğa salabız. 5 minut qapqaçnı açmıyça qayanatabız. Annarı suıtıp, sözӓbez hӓm êçӓbez.

İmbir’le çӓye.

Bu çӓy öçen

1 aş qaşığı uğıçta uılğan imbir’

1 stakan su

1 aş qaşığı limon soğı

1 aş qaşığı bal kirӓk

1 stakan suğa 1 aş qaşığı uılğan imbir’ salıp, qaynatabız. İmbir’ne ozaq qaynatsañ, ӓçkeltem tӓm birӓ başlıy. Şunıñ öçen su qaynap çıqqaç uttan alabız hӓm 5 minut suıtabız. Annarı sözep, bal hӓm limon suı salabız.

Gripp çӓye

Çӓy öçen yükӓ, imbir’, kӓnӓfer, koriśa (darçin) hӓm su kirӓk bulaçaq.

Bu çӓyne ӓzerlӓgӓndӓ keşe sanına kürӓ êçendӓge ülӓn külӓme arta yӓisӓ azaya ala. Barlıq ülӓnnӓrne çӓynekkӓ salabız hӓm östenӓ qaynağan su östibez. Çӓy ӓzer bulğannan soñ limon hӓm bal da salıp bula.

Gölcimeş çӓye

Mondıy çӓy salqın tiyü, gripp kebek sulış alu yulı xastalıqlarında yӓrdӓm itӓ.

Bu çӓyne yasar öçen 2 çӓy qaşığı gölcimeş, su hӓm bal kirӓk bulaçaq.

1 çӓşke çӓy öçen 1 yarım – 2 çӓy qaşığı uılğan gölcimeş qullanırğa bula. Qaynar sunı çӓşkegӓ salğannan soñ 10-15 minut ӓzerlӓngӓnen kötӓbez. Sözgӓnnӓn son ӓçkeltem çӓygӓ bal salırğa bula.

Granat qabığı hӓm qarabaş ülӓne

Yartı granat qabığın qaynap toruçı stakan yarım suğa salabız hӓm ӓkren utta 5 minut qaynatabız. 5 minuttan soñ 3 botaq karabaş ülӓnen (stexad lavandası) salabız hӓm tağın 3 minut qaynatabız. Uttan alıp, sözӓbez hӓm suıtabız.

Suıtqannan soñ köngӓ 1 tapqır aç kileş 1 stakan êçӓbez. Bu qaynatmanı ber atna buyı êçӓrgӓ kirӓk.

Şulay uq êxinaśeyanıñ qayber törlӓre salqın tiyüdӓn hӓm immunitetnı nığıtırğa bulışa.

Yükӓ infekśiyane beterӓ hӓm awırtunı basa, buğaznı yomşata. Yütӓldӓn yӓrdӓm itӓ.

Awız hӓm buğaz infekśiyalӓrendӓ şalfey da qullanıla. Şalfey belӓn êxinaśeya bergӓ tağın da yaxşı tӓêir itӓ.

Limon hӓm bal belӓn bergӓ ӓzerlӓngӓn imbir’ çӓye salqın tiyüdӓn, buğaz awırtqanda hӓm yütӓllӓrdӓn bulışa. İmbir’ immunitetnı da nığıta.

Kӓnӓfer awız êçe hӓm buğaz öçen faydalı.

Qara borıç belӓn ӓzerlӓngӓn çӓy buğaz infekśiyalӓrendӓ yӓrdӓm itӓ.

Bolardan tış tut qaynatması, oregano, rozmarin bik bulışa.

Ber baş suğannı waq itep türap, östenӓ zӓytün mayı hӓm limon sığıp, ikmӓk belӓn salat aşarğa bula.

İrtӓn hӓm kiçen sarımsaq aşaw faydalı.

Avtor – Doktor Mehmet Uçar