هشدار سازمان ملل در خصوص وضعیت حقوق بشر در افغانستان

هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) با انتشار گزارشی پیرامون وضعیت حقوق بشر در افغانستان برای سه ماه اول سال 2024 اعلام کرد: سال تحصیلی جدید در 20 مارس آغاز شد و دختران افغان بالای کلاس ششم همچنان از حضور در دبیرستان به‌دلیل محدودیت‌های مستمر توسط مقامات طالبان محروم هستند.

طبق این گزارش، علاوه بر تشدید وضعیت، زنان روزنامه نگار به صراحت از شرکت در مراسمی در کابل که به مناسبت سال تحصیلی جدید برگزار می شد، منع شدند، و وزارت آموزش و پروش اداره طالبان به «عدم وجود مکان مناسب» برای زنان اشاره کرد. علاوه بر این، اگرچه از ژانویه میزان اجرای قانون کاهش یافته است، اما همچنان گزارش‌هایی مبنی بر اجرای احکام حجاب توسط مسئولان امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد.

در این گزارش، چندین رویداد خشونت‌آمیز تشریح شده و آمده است: در 6 جنوری، یک مینی بوس عمومی در محله عمدتا شیعه نشین هزاره دشت برچی در کابل هدف بمب دستی قرار گرفت که منجر به کشته شدن حداقل پنج غیرنظامی و زخمی شدن حداقل 20 نفر دیگر شد. این حمله که داعش شاخه خراسان مسئولیت آن را بر عهده گرفت، بخشی از کمپین آنها علیه آنچه آنها "کافر" نامیدند بود.

حمله مشابهی در 9 ژانویه یک اتوبوس مسافربری را در منطقه الوخیل کابل هدف قرار داد که سه کشته و 13 زخمی بر جای گذاشت که همه کارمندان دفتر اداره زندان طالبان بودند.

انفجاری در 11 ژانویه در یک مرکز تجاری در منطقه دشت برچی کابل دست‌کم سه کشته و 35 زخمی بر جای گذاشت.

در 21 مارس، یک بمب گذار انتحاری به یک گروه از نیروهای امنیتی طالبان در شهر قندهار حمله کرد که در نتیجه آن دست کم 75 نفر کشته شدند که اکثریت آنها افسران پلیس طالبان بودند.

در این گزارش همچنین آمده است که علی‌رغم عفو عمومی اعلام شده از سوی مقامات طالبان، تهدیدها و خشونت‌ها علیه مقامات سابق دولتی و اعضای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغانستان همچنان ادامه دارد.

بر اساس این گزارش، یوناما در فاصله ژانویه تا مارس، 38 مورد دستگیری خودسرانه، 10 مورد شکنجه، تهدید کلامی و چهار قتل غیرقانونی این افراد را ثبت کرده است.

این گزارش می‌افزاید که این آزار و شکنجه مداوم با تضمین‌های عمومی کاملاً در تضاد است.

در این گزارش آمده است که در 19 مارس، روز ملی خبرنگاران، وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان از کمکهای خبرنگاران در افغانستان قدردانی کرد. چشم انداز رسانه ای تصویری متفاوت را نشان می‌دهد. روزنامه نگاران و کارکنان رسانه همچنان با یک محیط چالش برانگیز روبرو هستند. در حالی که برخی از جریان اطلاعات بهتر گزارش می دهند، بخش رسانه با مشکلات مالی قابل توجه و محدودیت‌های مختلف اعمال شده توسط مقامات طالبان دست و پنجه نرم می کند.

علاوه بر این، خبرنگاران در حین انجام وظایف خود با خطر بازداشت خودسرانه روبرو هستند. برای مثال در 17 جنوری یک خبرنگار از خبرگزاری کیودو ژاپن به اتهامات نامعلومی در کابل دستگیر و در 25 جنوری آزاد شد. در 10 فوریه، در سمنگان خبرنگار خبرگزاری پژواک پس از درخواست مصاحبه با یک مقام طالبان در مورد اعتراض صاحبان رستوران‌ها و هتل‌ها به افزایش مالیات، بازداشت و در 12 فوریه آزاد شد.

حملات همراه با سرکوب سیستماتیک آموزش و آزادی رسانه‌ها، تصویر واضحی از ملتی را ترسیم می‌کند که زیر بار تحولات سیاسی و اجتماعی مداوم خود دست و پنجه نرم می‌کند.