خاورمیانه از دیدگاه ترکیه

سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌(YTB)، که در 6 آوریل 2010 تأسیس شد و در 15 ژوئیه 2018  دوباره سازماندهی شد، مطالعاتی را بر روی شهروندان ترکیه مقیم خارج از این کشور، جوامع ترک و دانشجویانی که تحصیلات عالی را در ترکیه به اتمام رساندند، انجام می‌دهد.

زمینه های فعالیت سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌ بسیار متنوع است. اساس این فعالیت‌ها حفاظت و تقویت روابط جوامع ترک مقیم خارج از ترکیه با این کشور است.​​ برنامه‌های بورسیه تحصیلی مختلفی را برای جوانان ترک مقیم خارج از کشور و دانشجویان خارجی که برای تحصیل به ترکیه می‌آیند ارائه می‌دهد. این برنامه‌ها نه تنها وجود آموزش با کیفیت برای جوانان را تضمین می‌کنند، بلکه روابط آنها را با ترکیه تقویت می‌کنند. برنامه بورسیه تحصیلی ترکیه یکی از شناخته شده‌‌ترین و جامع‌ترین برنامه‌ها در این زمینه است.

سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌ ​​از طریق رویدادهای فرهنگی، جشنواره‌ها و پروژه‌های هنری سازماندهی شده در خارج از کشور به ترویج فرهنگ ترکیه کمک می‌کند. این رویدادها به شهروندان ترکیه و جوامع خویشاوندی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند‌‌‌، کمک می‌کند تا هویت فرهنگی خود را حفظ کرده و به نسل های آینده منتقل کنند.  سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌ ​​پروژه‌های مختلفی را برای یافتن راه حل هایی برای مشکلات اجتماعی و اقتصادی جوامع ترک ساکن خارج از کشور توسعه می‌دهد. این پروژه‌ها در زمینه هایی مانند تجارت، آموزش، بهداشت و تامین اجتماعی حمایت می‌کنند.

سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌ ​​دوره‌ها و مطالب آموزشی مختلفی را برای آموزش زبان و فرهنگ ترکی در خارج از کشور آماده می‌کند. این دوره‌ها برای انتشار و حفظ زبان ترکی اهمیت زیادی دارند.  سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌ ​​پروژه‌های همکاری مختلفی را با اقوام خویشاوند توسعه می‌دهد. این پروژه‌ها بر توسعه اقتصادی، آموزش، فرهنگ و حوزه های اجتماعی تمرکز دارند. به این ترتیب روابط مستحکمی به ویژه با جوامع هم خانواده ساکن در بالکان، قفقاز، آسیای مرکزی و خاورمیانه برقرار می‌شود و همکاری و همبستگی منطقه ای افزایش می‌یابد.

سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌ ​​نقش مهمی در محدوده استراتژی قدرت نرم ترکیه ایفا می‌کند. شهروندان ترکیه و جوامع خویشاوندی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند، عنصری حیاتی در افزایش نفوذ ترکیه در عرصه بین المللی و دستیابی به اهداف سیاست خارجی آن هستند. فعالیت‌های سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند‌ به دیاسپورای ترکیه این امکان را می‌دهد تا از منافع بین‌المللی ترکیه دفاع کرده و به فعالیت‌های لابی‌گری کمک کند. علاوه بر این، روابط قوی ایجاد شده با جوامع خویشاوندی تأثیر مثبتی بر سیاست‌های منطقه‌ای ترکیه دارد.

در این زمینه پروژه‌های انجام شده در خاورمیانه که نام آنها را ذکر خواهیم کرد، تاثیرات جدی بر منطقه داشته است. پروژه‌های ذکر شده عبارتند از:

- اردوی زمستانی جوانان ترکمنلی

- برنامه‌های اردوی رهبری

- مدرسه تابستانی خاورمیانه

- نشست اتاق‌های فکر خاورمیانه

- کارگاه آموزشی ترکمنلی

- برنامه آموزش ترکی برای معلمان ترکمن

- برنامه های آموزشی کارگاه نویسندگی برای جوانان ترکمن

- مطالعه کتاب چهره های مهم ترک عراقی

- برنامه بزرگداشت سی ومین ( 30 ) سالگرد کشتار آلتون گوپرو (Altunköprü)

- توزیع مواد آموزشی ترکیه در مدارس و مراکز فرهنگی شمال سوریه (2023)

- برنامه بورسیه تحصیلی سوریه در محل

- پشتیبانی اثاثیه تأسیس مرکز فرهنگی آناتولی الباب

- کمک‌های غذایی ماه رمضان سوریه

- اردوی زمستانی جوانان برای ترکمن‌های سوریه

سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند روابط دیاسپورای ترک و جوامع مرتبط با ترکیه را از طریق پروژه‌هایی که در زمینه‌های آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی انجام می‌دهد، حفظ و تقویت می‌کند. در این زمینه، فعالیت‌های سازمان ترک‌های خارج از کشور و جوامع خویشاوند کمک قابل توجهی به تقویت استراتژی قدرت نرم ترکیه در سیاست خارجی و افزایش نفوذ آن در عرصه بین المللی می‌کند.

نویسنده: دکتر جمیل ایپک کارشناس روابط بین الملل-21