کشف تصادفی پنی‌سیلین

بیماری هایی مانند دیفتری، ذات الریه، فارنژیت و ورم لوزه تا آغاز قرن گذشته باعث مرگ میلیون ها نفر شد. دلیل اصلی این امر فقدان مطالعات علمی و همچنین عدم آگاهی از روش‌های مبارزه با این گونه بیماری‌ها و ناکافی بودن داروهای به دست آمده از طبیعت بود. پنی سیلین، درمان چنین بیماری هایی که باعث می‌شد هزاران نفر در مدت زمان بسیار کوتاهی به ویژه در دوره های همه‌گیری، در یک شهر یا منطقه جان خود را از دست بدهند، در نتیجه یک تصادف کشف شد.

هنگامی که غذاهایی مانند نان و پنیر را در فضای باز می گذاریم بعد از مدتی شروع به کپک زدن می کنند. این کپک ها در واقع نوعی قارچ هستند. قارچ های کپک تنفس هوازی انجام می دهند و در همه جا یافت می شوند. قارچ کپک که در محیط های مرطوب و گرم زندگی می کند، نمی تواند در محیط های خیلی گرم یا سرد زنده بماند. به همین دلیل است که ما غذاهای خود را در یخچال یا سردخانه نگهداری می کنیم. حال ببینیم ارتباط بین قارچ‌های کپک و پنی سیلین چیست؟ الکساندر فلمینگ، دانشمندی که در سال 1881 در اسکاتلند به دنیا آمد و سال ها در بخش واکسیناسیون بیمارستان سنت مری لندن کار می‌کرد، دانشمندی است که به طور اتفاقی پاسخ این سوال را پیدا کرد.

فلمینگ که به عنوان پزشک نظامی در جنگ جهانی اول شرکت کرده بود، شاهد مرگ بسیاری از سربازانی بود که به دلیل شرایط بد جبهه ها به عفونت مبتلا شدند. هنگامی که جنگ به پایان رسید، فلمینگ به بیمارستان سنت مری بازگشت و روی ضد عفونی کننده‌ها تمرکز کرد، اما تا سال 1928 موفق نشد. زمانی که او همان سال پس از بازگشت از تعطیلات به آزمایشگاه خود آمد، متوجه شد که ظرفی حاوی باکتری‌های مختلف را باز گذاشته و ظرف پر از قارچ های کپک زده است. فلمینگ که در حال آماده شدن برای تمیز کردن ظرف بود، دید که هیچ باکتری در ساختار ژل مانند لبه قالب وجود ندارد. با این حال، باکتری های زیادی در قسمت های دیگر ظرف وجود داشت. فلمینگ بر این باور بود که این ساختار که باکتری‌ها را از بین می برد یک قارچ کپک است و قسمت آبکی لبه این قارچ‌ها را پنی سیلین نامید. فلمینگ سال ها سعی کرد پنی سیلین را از قارچ کپک جدا کند، اما موفق نشد و به کار خود پایان داد. فلمینگ که مقاله ای در مورد کار خود منتشر کرد، اظهار داشت که از کشف تصادفی او می توان در درمان بیماری ها نیز استفاده کرد. این مقاله توجه دانشمندان انگلیسی هاوارد فلوری و ارنست چین را به خود جلب کرد و این دو شروع به کار بر روی پنی سیلین کردند. دو دانشمند با حمایت فلمینگ در سال 1939 موفق به تصفیه پنی سیلین شدند، اما در آن دوره انگلستان با آلمان وارد جنگ جهانی دوم شد. در آن سال ها کارخانه‌ها در انگلستان اجازه نداشتند چیزی جز تجهیزات نظامی برای استفاده در جنگ تولید کنند. به همین دلیل بود که هوارد فلوری و ارنست چین کشف خود را به ایالات متحده آوردند. پنی سیلین پس از آن به عنوان دارو شهرت جهانی یافت، زیرا به لطف پنی سیلین، نیروهای متفقین به ویژه ارتش آمریکا کمتر تحت تأثیر بیماری های ناشی از باکتری قرار گرفتند و تلفات سربازان به میزان قابل توجهی کاهش یافت. پنی سیلین، اختراع تصادفی الکساندر فلمینگ، سال 1945 جایزه نوبل را برای فلمینگ، هوارد فلوری و ارنست چین به ارمغان آورد، اما مهمتر از آن، جان میلیون ها نفر را نجات داد و هنوز هم نجات می‌دهد.