Жаңартылатын энергияның рекордтық өсімі

Жаһандық электр энергетикасын өндірудегі жаңартылатын энергия көздерінің үлесі 2023 жылы алғаш рет 30 пайыздан асты. Түркия электр қуатының 42 пайызын осы көздерден өндіріп, әлемдік орташа көрсеткіштен асып түсті.

Халықаралық ұйымдардың есептеріне қарағанда 2023 жылы әлемде электр энергиясына сұраныс 29,5 терават сағатпен рекордтық деңгейге жетті.

Әсіресе дамыған елдердегі тұтынудың төмендеуі себепті әлемдік электр энергиясына сұраныс өткен жылы 2,2 пайыздық өсу үрдісін көрсетті.

Электр энергиясына сұранысты қамтамасыз ету үшін өндірісте ең жылдам дамып келе жатқан сала жаңартылатын энергетика көздері болды. Оның ішінде күн мен жел энергетикасының үлесі айтарлықтай көп.

2023 жылы әлем бойынша электр қуатының 7,8 пайызы жел энергиясы, 5,5 пайызы күн энергиясы есебінен қамтамасыз етілді.

Күн энергиясын пайдалану 23,2 пайызға өсті. Осылайша электр энергиясын өндіруде жылдық негізде ең көп Күн энергиясының өскені анықталды.

Күн энергиясы инвестициясы 19 жылдан бері бүкіл әлемде ең жылдам өсіп келе жатқан электр энергиясының көзі болды.

Жел энергиясынан әлемдік электр қуатын өндіру болса, 2022 жылмен салыстырғанда 9,8 пайызға артты.

Климаттың өзгеруі жаһандық электр энергиясын өндіруге де тікелей әсер етті. Су электр станциясы (СЭС) сияқты су электр ресурстарының үлесі өткен жылмен салыстырғанда 14,3 пайызбен 2 пайызға төмендеді.

Осылайша жаһандық электр энергиясын өндірудегі жаңартылатын энергияның жалпы үлесі алғаш рет 30 пайыздан асты.

Жаңартылатын ресурстарды пайдалану рекордтық деңгейде өскендіктен, көміртегі шығарындыларының да рекордтық деңгейге төмендеуі назар аударды.

Жаһандық электр энергетикасы өндірісінде көмірқышқыл газының қарқындылығы өткен жылы рекордтық деңгейге дейін төмендеп, 2007 жылы өлшенген ең жоғары құндылығына қарай 12 пайызға азайды.

Көмір мен табиғи газдың өткен жылы әлемдік электр энергетикасын өндірудегі үлесі 35,4 және 22,5 пайызды құрады. Көмірден электр энергиясын өндіру 2023 жылы 1,4 пайызға, газ өндірісі 0,8 пайызға артты.

Атом энергетикасынан электр энергетикасы өндірісі 2023 жылы жылдық негізде 1,8 пайызға өсіп, жалпы өндірістегі 9,1 пайызды құрады.

Түркияда күн және жел энергетикасы арқылы электр қуатын өндіруде жаһандық болжамдардан жоғары өсу байқалды. Түркия электр қуатының 42 пайызын жаңартылатын энергетика көздерінен өндіріп, орташа жаһандық көрсеткіштерден асып түсті.

Түркияның электр өндірісінің 6 пайызы Күн, 10 пайызы жел энергиясынан қамтамасыз етілгенде, су энергетикасы 20 пайызбен жаңартылатын электр энергетикасының ең үлкен көзі болып қала берді.

Өткен жылы Түркияда электр энергиясының 58 пайызы қазба отынынан өндірілген.