Kun tahlili 10- qism

PKK terror tashkiloti va tegishli hisoblar bir necha kundan beri matbuotda Turkiyaning terroristlarga qarshi kimyoviy qurol qo'llagani haqidagi soxta xabarlar tarqatilmoqda.

1901778
Kun tahlili 10- qism

 

Kun tahlili 10- qism

Terrorizm va propaganda

PKK terror tashkiloti va tegishli hisoblar bir necha kundan beri matbuotda Turkiyaning terroristlarga qarshi kimyoviy qurol qo'llagani haqidagi soxta xabarlar tarqatilmoqda. Turkiyadagi ba'zi muxolif guruhlar va shaxslar ham bu yolg'onni qabul qilib, uni takrorlashlari terror va propaganda mavzusiga yana bir bor qarashni zaruratga aylantirmoqda. Terrorizm tashviqotsiz yashay olmaydi.

SETA / Xavfsizlik tadqiqotlari direktori Muallif Prof. Dr. Murat Yeshiltashning bu boradagi   fikr va mulohazasini taqdim etamiz...

Biroq Turkiya qurolli kuchlari inventarida kimyoviy qurol yo‘q. Boshqa tomondan, TQKning shu kungacha hech bir amaliyotida kimyoviy qurol qo'llaganiga oid hech qanday bir  dalil yo'q. SİHA operatsiyalarida ham tinch aholining zarar ko'rmasligi uchun ehtiyotkorlik bilan operatsiya olib borgan TQKning kimyoviy qurol ishlatishiga hojat yo'q.

Bu yerda ajablanarli tomoni shundaki, terror tashkiloti ham, ichkaridagi ba’zi “muxolifat”lar ham, ba’zi tashqaridagi guruhlar ham har jihatdan ayon bo‘lgan bunday “xabar”ning Turkiyada ham, xalqaro maydonda ham qabul qilinadi deb o‘ylashlaridir. Chunki so‘nggi besh yil davomida internetda oddiy bir tadqiqot olib borilganda, terror tashkiloti tomonidan chop etilgan o‘nlab “yangilik” va Turkiyaning terrorga qarshi operatsiyalarida kimyoviy qurol qo‘llangani haqida hisoblarga duch kelish mumkin.

Terror tashkilotiga berilgan xalqaro muloqot, ommaviy axborot vositalari va tashviqot yordamiga qaramay, bu da'volarning birortasini ham ta'kidlab o'tishning iloji bo'lmadi, chunki da'volarning haqiqat bilan  aloqasi yo'q. Aslini olganda, bu kabi iddaolarning hanuz ham davom etayotgani terror tashkiloti va uning tarafdorlari tashviqot sohasida naqadar ayanchli ahvolga tushib qolgani va ularning tashviqot qobiliyatlari tugash arafasida ekanidan dalolatdir.

Kimyoviy qurollar haqidagi tasavvurni boshqarishdan tashqari, faktlarga ham qarash kerak. Suriyada faoliyat yurituvchi LaFarj sement zavodi o‘tgan hafta AQShda “terrorizmga ko‘maklashish” ayblovi bilan ochilgan da’vo arizasida jinoyatni tan oldi va sud bilan kelishuvga erishdi. Biroq, vaziyat oddiy sement kompaniyasining erkin biznes kafolati evaziga terror tashkilotiga pul to'lashi haqida emas.

Buning uchun xotiralarimizni biroz yangilashimiz kerak. Suriya inqirozi va u keltirib chiqargan insoni fojiasi 2011-yilda boshlangan bo‘lsa-da, xalqaro hamjamiyatning Suriya inqirozi bo‘yicha haqiqiy xabardorligi va harakati raketalar va kimyoviy qurollar oqibatida halok bo‘lgan minglab Suriyaliklar yoki millionlab Suriyaliklar tufayli emas edi. mintaqa davlatlarida boshpana topishga majbur bo'lganlar emas. DEASh terror tashkilotining  Suriyadagi qirg'in tasvirlari bilan kun tartibiga chiqqanidan so'ng ogohlik boshlandi.

DAISh mintaqada ta'sir o'tkazgan davrda LaFarj sement zavodi uzoq vaqt o'z faoliyatini davom ettira oldi. Bu masala o'sha paytda e'tiborni tortgan bo'lsa-da, sababi to'liq tushunilmagan. Bugun AQSh sudining qarori bilan LaFarj  DAIShga to'lovlarni amalga oshirganini, boshqacha qilib  aytganda terrorizmni moliyalaganini tan oldi. Aslida, bu iqrordan oldin kompaniyaning DAISh bilan aloqalari muhokama qilingan edi. Frantsiya adliya tizimi, shuningdek, LaFarjning yuqori martabali rahbarlariga qarshi terrorizmni moliyalash va insoniyatga qarshi jinoyatlarga sherik bo'lish aybi bilan tergov ochgan, ammo hozirgacha hech qanday natijaga erishilmagan.

Anadolu Agentligining (AA) muvaffaqiyatli xabar berishi bilan bu yerda muammoning faqat bir frantsuz kompaniyasi emasligi muhokama qilindi. Darhaqiqat, AA 2021-yil 7-sentyabrda LaFarjning DAIShni moliyalashi Fransiya razvedkasida maʼlum boʻlgan holda amalga oshirilganini hujjatlar bilan oshkor qildi. Kompaniyaning frantsuz razvedkasi bilan yozishmalari shuni ko'rsatadiki, frantsuz razvedkasi bu munosabatlardan foyda ko'rgan va shuning uchun u munosabatlarni so'zsiz qo'llab-quvvatlagan, hech bo'lmaganda bunga to'sqinlik qilmagan. Biroq, bu inkor etilmaydigan hujjatlarga qaramay, kompaniyani jarimaga tortgan Frantsiya yoki AQShdagi fransuz razvedka xodimlariga nisbatan hech qanday sud choralari ko'rilmagan.

Bu o'rinda LaFarjning Fransuz razvedkasidan xabardor bo'lib DAISh bilan moliyaviy aloqalar o'rnatgan va himoya va raqobatga qarshi yordam olgan davrga alohida e'tibor qaratish lozim. Chunki bu davr ham Turkiyaning Suriya siyosatiga toʻsqinlik qilish va terrorizmga qarshi kurashini izdan chiqarish uchun ichkarida va tashqarida katta qora targʻibot qilingan bir davr edi.

Aslini olganda, uning DAIShni chet elda moliyalashtirgani, DAIShning  ishtirok etishini ma’qullagani yoki hatto yordam bergani haqidagi yolg’on (Fransuz matbuotida ham) tarqaldi. Ammo Suriyada radikal tashkilotlar, jumladan DEASh ham paydo bo'la boshlaganida, Turkiyadan boshqa hech kim bu xavfga e'tibor qaratib  va "ittifoqdoshlarini" chora ko'rishga chaqirdi. Buning ustiga, boshqa kurash usullari bilan birga DEAShga qarshi kurashayotgan yagona kuch Turk Qurolli Kuchlari edi.

Shuning uchun Turkiyaning DAISh bilan aloqalariga oid idrok operatsiyalari uyushqoqlik bilan amalga oshirilar ekan, haqiqiy hamkorlik va operatsiya Fransiya razvedkasining dalillari bilan yuzaga chiqdi. Ayrim davlatlar, xususan, AQShning terrorizm bilan aloqalari va hamkorligi qisman ma'lum. Balki kelajakda boshqa davlatlarning terror tashkilotlari bilan chuqur aloqalari yoki PKK/YPG tomonidan Suriyada, ayniqsa Afrinda tashkil etilgan beton tunnel tarmog'i hikoyasi ham fosh bo'lar.

 

 

 

 

 

 



Aloqador xabarlar