Kun tahlili 31- qism

Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi bilan boshlangan jarayonda energiyadan qurol sifatida foydalanilganiga yana bir bor guvoh boʻldik. Gibrid urush kontseptsiyasida energiya kartasi an'anaviy usullar bilan bir qatorda vositalashtirildi va urush vositasi sifatida raqiblarga qarshi ishlatiladigan unsurga aylandi. Rossiya neft va tabiiy gaz ta'minoti quvvatidan foydalansa, AQSh, aksincha, Rossiyani energiya eksport qilishiga to'sqinlik qilmoqchi. Shu nuqtai nazardan, tabiiyki, energiya narxi ham oshib bormoqda.

 SETA / Tashqi siyosat tadqiqotchisi Jan AJUNning ushbu mavzu bo'yicha  fikr va mulohazasini taqdim etamiz...

Ukraina, dollar  tabiiy gaz Yevroosiyodagi geosiyosiy muvozanatlar Rossiyaning bostirib kirishi bilan silkinib ketgan bo'lsa-da, global energiya bozorlari, boshqa ko'plab omillar qatorida, jiddiy o'zgaruvchanlikka kirishdi. Brent neftining bir barrel narxi bir vaqtning o'zida rekordni o’rnatib  - 130 dollarga ko’tarildii

Asosan dunyoni energetika bozorida tashvishga solayotgan asosiy omil, albatta, Rossiyaning energiya ta'minotidagi ham neft, ham tabiiy gazdir.

kontekstda birinchi uchlikka kiradi. Bu davlatlar uchun ham shunday

Energiya ta'minoti Rossiyaning ham kuchli, ham zaif tomonidir. Rossiya iqtisodiyoti har yili yuz dollar daromad keltirsa-da, eksportga asoslangan iqtisodiyot ham mavjud. Bundan xabardor boʻlgan AQSh Ukrainani bosib olish boshlanishi bilan Rossiyaning energiya taʼminotini asta-sekin boʻlsa-da cheklashga, ayniqsa Yevropa davlatlarini muqobil manbalarga yoʻnaltirishga, bu energiya eksportini kamaytirishga harakat qilmoqda. Albatta, Yevropa Ittifoqi aʼzolarining Rossiyaga qaramligi, ayniqsa, tabiiy gazda strategik zaiflik sifatida paydo boʻlishi bu davlatlarning Rossiyaga nisbatan siyosatiga taʼsir qiladi. Italiya va Fransiya kabi muhim davlatlar, xususan, Germaniya 40-50 foiz Rossiyaga qaram bo‘lib qolgani, endi o‘rta va uzoq muddatda o‘z siyosatini belgilashda jiddiy muammoga duch kelmoqda.

Bu ularni Rossiyaga qaramligini tugatish nuqtasida muhim qarorlar qabul qilishga undadi.Yana  oxir oqibat, Ukrainadagi urush qanday tugashidan qat'i nazar, bu Rossiya uchun o'rta va uzoq muddatli istiqbolda jiddiy strategik yo'qotishga olib keladi. Yevropa Ittifoqi davlatlarining Rossiyaga qaramligi bir necha yil ichida tugaydi va bu davlatlar Rossiyaga nisbatan ancha kuchliroq siyosat ishlab chiqara oladi. Bu jarayondan Rossiyadan tashqari energiya ishlab chiqaruvchi davlatlar nisbatan foyda ko'radi. Eron va Venesuela kabi mamlakatlar ham global energiya bozoriga qaytish ehtimoli yuqori.

 Biz SETA / Tashqi siyosat tadqiqotchisi Jan ACUNning ushbu mavzu  doir fikr va mulohazasiki e’tiboringizga taqdim etdik