Gripp va shamollashni antibiotik bilan davolash mumkinmi?

Gripp kasalligiga barcha yoshdagilar moyil bo‘lib, ayniqsa, nimjon, ya’ni immuniteti past bolalar, keksalar, homilador ayollar hamda surunkali kasallikka chalingan bemorlarda og‘ir kechadi. Shu sababli grippga qarshi immunitetimizni kuchaytirishimiz zarur. Shuning uchun C va E vizaminiga boy meva va sabzavotlardan ko’p iste’mol qilish zarur.

Keling endi xalq tabobatida gripp kabi yuqumli kasalliklarga qarshi qo’llanilgan muolaja turlariga bir razim solaylik.

Kuz va qish mavsumida nafas yo'llari infektsiyasi bilan kasallangan har 100 bemordan o'rtacha 80 nafari antibiotiklarni davolashga muhtoj emas. Chunki rivojlanayotgan nafas yo‘llari infektsiyalarining 80 foiziga viruslar, qolgan qismi esa bakteriyalar sabab bo‘ladi. Antibiotiklar faqat bakteriyalar keltirib chiqaradigan yuqumli kasalliklarni davolashda qo'llaniladi.

Qish fasli o‘zini ko‘rsata boshlagan, ayniqsa nafas yo‘llari infektsiyalari ko‘paya boshlagan shu kunlarda kasallik belgilari boshlanishi bilanoq antibiotiklarga murojaat qilish eng katta xatolardan biridir.

Ayniqsa, kuz va qish oylarida tomoq og'rig'i bilan kechadigan shamollash va gripp kabi kasalliklar eng ko'p uchraydigan sog'liq muammolaridir.

Umumiy shamollash ko'pincha gripp bilan aralashtiriladi, ammo ular orasida aniq farqlar mavjud:

• Ko'p turdagi va ko'p sonli viruslar keltirib chiqaradigan shamollashda quruq yo'tal, tomoq og'rig'i, burun oqishi va ba'zan yengil isitma ko'rinishi mumkin. Shu sababli, odamlar mavsum davomida bir nechta xil viruslarga duch kelishi va bu kasalliklarning bir nechtasini keltirib chiqarishi mumkin.
• Gripp viruslari tufayli rivojlanadigan kasallik tomoq og'rig'i bilan boshlanadi, ammo u 38,5 daraja va undan yuqori harorat, kuchli mushaklar og'rig'i, bosh og'rig'i va hatto bo'g'imlarning og'rig'i bilan kechadi.

Kuz va qishda nafas yo'llari infektsiyasiga uchragan har 100 bemordan 80 nafarini antibiotiklar bilan davolash kerak emas. Antibiotiklar shamollash va grippni davolashda foydasiz. Antibiotiklar faqat bakteriyalar keltirib chiqaradigan infektsiyalarni davolash uchun ishlatiladi. Keraksiz ishlatilsa, u organizmdagi foydali (flora) bakteriyalarni o'ldiradi. Bundan tashqari, bu antibiotiklarga qarshilik rivojlanishiga olib kelishi mumkin. 

Xavfli guruhdan tashqari odamlarda rivojlanadigan shamollash va gripp 5-7 kun ichida o'z-o'zidan tuzalib ketadi. Tabiiy davolash usullari shikoyatlarni yengillashtiradigan va tezroq tiklanishni ta'minlaydigan kasalliklarning eng keng tarqalgani, ehtimol, xavf guruhidan tashqari odamlarda rivojlanadigan grippdir.

Yetarli dam olish, oziqlanish va yetarli miqdorda suyuqlik iste'mol qilish bilan bir qatorda, shifokor tomonidan sovuq yoki gripp tashxisi qo'yilgan odamlarni qo'llab-quvvatlash uchun ba'zi tabiiy mahsulotlardan foydalanish mumkin. Ammo shuni esdan chiqarmaslik kerakki, tabiiy mahsulotlar turli dorilar bilan o'zaro ta'sir qilishi mumkin va ayniqsa surunkali kasalliklar tufayli turli dori vositalarini iste'mol qiladigan shaxslar bu borada albatta shifokorga murojaat qilishlari kerak.

• Sarimsoq shamollashda samaradorligi isbotlangan tabiiy mahsulot bo‘lib, muntazam foydalanilsa, kasalliklarning chastotasi va sonini kamaytiradi, bunday hollarda tiklanishni tezlashtiradi..
• Exinatseya o’simligi - yuqori nafas yo'llarining virusli infektsiyalarida samarali bo'lgan tabiiy o'simlik.
• Bundan tashqari, qish oylarida tarkibida C vitamini bo'lgan meva/sabzavotlarni iste'mol qilish shamollash xavfini kamaytirishi mumkin..
• Sink hujayralar ko'payishi, immunitet va nevrologik funktsiyalarda ham muhim rol o'ynaydi, shuning uchun sovuq alomatlari boshlanishi bilanoq ishlatilsa, kasallikning davomiyligi va zo'ravonligini kamaytirishi mumkin. Rux dukkaklilar, xom yong'oqlar va bug'doy urug'larida ko’p miqdorda mavjud.
• Tomoq og'rig'idan tuzalish uchun limonli asalli suv ichish mumkin. 1 qoshiq asal va yarim limon sharbatini 250 millilitr issiq suvga aralashtirib ichish orqali tomoq og‘rig‘idan xalos bo‘lish mumkin. Ushbu aralashmaning antioksidant ta'siri tufayli tomoqdagi yallig'lanish ham yengillashadi.. 
• Bu jarayonda tuz yoki karbonatli suv bilan og'iz yuvish mumkin.. 
• Asal piyoz siropi va evkalipt sharbati ham simptomlarni yengillashtirishga yordam beradi.

Tomoq og'rig'i, shamollash va gripp kabi virusli infektsiyalar, shuningdek, bakteriyalar, ayniqsa A guruhi beta-gemolitik streptokokklar keltirib chiqaradigan angina kasalligida paydo bo'lishi mumkin. Bu bakteriya yurak klapanlarida kardit va buyraklarda, ayniqsa, 5-15 yoshli bolalarda nefritni keltirib chiqarishi xavfi bor. Shuning uchun, tomoq og'rig'i va shamollash kabi holatlarda tashxis qo'yish va davolash uchun albatta shifokor bilan maslahatlashish kerak.

Dr. Mehmet Uchar tomonidan tayyorlandi.