түрк қәһвәси

түркийә авази радийоси: гәрчә исми «түрк қәһвәси» болсиму, лекин түркийә терротерийәсидә қәһвә ишләпчиқирилмайду. бу қәһвәниң «түрк қәһвәси» нами билән атилиши түркләр иҗад қилған өзгичә қәһвә тәййарлаш усули билән мунасивәтликтур. анадолу райониға қәһвә тунҗи қетим 16 – әсирдә йәмәндин киргән. қисқа вақит ичидә һәмминиң йақтурушиға еришкәнликтин, кәң тарқалған. ғәрб дунйасиниң қәһвә билән йүз көрүшүшиму түркләр сайисида болған. 17 – әсирниң башлирида түркийәгә кәлгән вәнәдиклик содигәрләр османли империйәсидә көргән «түрк қәһвәси» ни йавропаға елип барған. дәсләптә кочиларда сетилған қәһвә 1645 – йили тунҗи қетим италийәдә бир дуканда, йәни чайханида сетилишқа башлиған. 18 – әсирниң дәсләпки йиллиридин етибарән қәһвә йавропада кәң тарқилишқа башлиған. қәһвәниң авистирийәгә кириш һекайисиму наһайити һәйран қаларлиқтур. 1683 – йили вийанани қоршиған османли империйәси арийәси мәғлуб болуп, чекиниду, һәмдә тағар – тағарлап қәһвәни арқида қалдуриду. авистирийәликләр тағарлардики қәһвәни дәсләптә «һайванларниң йәм – хәшәклири» охшайду дәп ойлап қалиду. лекин османли империйәсини йахши билидиған җорҗ колсчитзики бу тағарларниң өзигә берилишини тәләп қилиду, андин у буни дәсмайә селип, вийанада қәһвә ичилидиған бир чайхана ачиду. шундақ қилип, авистирийәликләрму қәһвә билән тонушуп чиқиду.

16 – әсирдин буйан охшаш усуллар билән тәййарлинидиған «түрк қәһвәси» түркләрниң  йемәк - ичмәк мәдәнийитидә  алаһидә орун тутиду.  җәмийәттики һәр саһә аммисини ортақ пайдида учраштуридиған қәһвә, йәнә әң муһим аммивилишиш васирилиридин биридур. бирав билән бирликтә ичилидиған қәһвә, коффеинни өз ичигә алдиған қәһвә рәңлик ичимликтинму бәкрәк әһмийәткә игә. бир пийалә қәһвә демәк, бәзидә көңүллүк сөһбәт, йәнә бәзидә дәрслишиш дегәнликтур. «түрк қәһвәси» тәхминән 70 миллилетрилиқ кичик пийалиләрдә ичилиду вә адәттә бу пийалиләр өлчәм сүпитидә ишлитилиду.

«түрк қәһвәси» тәййарлаш үчүн керәклик болған материйаллар төвәндикичә:

• бир татлиқ қошуқи қәһвә парашоки
• бир қәһвә пийалиси су
• бир татлиқ қошуқи шекәр

«түрк қәһвәси» тәййарлаш усули төвәндикичә:

• алди билән, қәһвә парашокини қәһвә чәйникигә қойуң, андин қәһвәниң үстигә соғуқ су билән шекәр илавә қилиң.
• қәһвә чәйникигә қойулған қәһвә, шекәр вә су йахши арилаштурулғандин кейин, очақниң үстигә қойуң. 
• аста отта үстидики көпүк йениккинә йуқири көтүрүлгәнгә қәдәр 3 – 4 минуттәк пишуруң.
• қәһвә ташай дәп қалған чағда көпүкиниң бир қисмини пийалигә төкүң. чүнки қәһвә қанчә көпүклүк болса шунчә йахши тәййарланған болиду.
• қәһвә чәйникини қайтидин очақниң үстигә қойуп, қайниған чағда пийалигә төккәндин кейин, бир истакан су вә түрк лоқуми билән бирликтә истемал қилсиңиз болиду.