узун көврүк

дунйадики әң узун таш көврүкниң түркийәгә җайлашқанлиқини биләмсиз?

түркийә, гиретсийә вә булғарийә чеграсиға җайлашқан әдирнәдики «әргән дәрйаси» үстигә 15 – әсирдә селинған «узун көврүк», «дунйа бойичә әң узун таш көврүк» дәп атилиду. османли империйәсиниң алтинчи султани иккинчи султан мурат тәрипидин 1427-1443-йиллири арисида салдурулған «узун көврүк», дунйадики әң узун таш көврүк болуп, узунлуқи 1270 метирдин ашиду.

      һак теши вә қурам ташлардин йасалған бу һәйвәтлик көврүккә, оттура асийадин балқан райониғичә болған кәң җуғрапийәдә охшимиған мәдәнийәтләрни бағриған басқан османли империйәсиниң сәнәт вә естетик еңиниң символи болған нәқишләр чүшүрүлгән. көврүкниң түврүклири вә әгмә ташлириға күч - қудрәтниң символи болған бир қисим һайванат рәсимлири вә өсүмлүкләрниң нәқишлири чүшүрүлгән. ширниң кәйнигә, айға вәкиллик қилидиған айалниң баш сүрити чүшүрүлгән. йәнә бир йүзигә болса,  күч вә узун өмүрниң символи болған пилниң сүрити чүшүрүлгән.

абидә характерлик су қурулмиси, ишлитилгән материйалларниң таллиниши, түврүкләрниң орунлаштурулуши, әгмә еғизлириниң бекитилиши, егизликни һесаблаштики инженерлиқ билимлири сайисида, узунлуқиға қаримай, қаттиқ тәбиий шараитта уда алтә әсиргә йеқин вақиттин буйан мәвҗудийитини сақлап кәлмәктә.

һазирму ишлитиливатқан бу көврүкниң егизлики икки йерим метир, кәңлики төт йерим метир келидиған болуп, үчбулуң шәкиллик тарихий бүрҗәк вә икки балконға игә.

2015 – йили бирләшкән дөләтләр тәшкилати маарип, илим-пән вә мәдәнийәт оргини (UNESCO) ниң «дунйа мәдәнийәт мираслири вақитлиқ тизимлики» гә киргүзүлгән «узун көврүк» ниң зийанға учримаслиқи үчүн, 2015 – йилдин буйан, үстидин еғир қатнаш васитилириниң   өтүши чәкләнгән.