магнийниң тәбиий мәнбәлири

(доктор мәһмәт учар)

магний дегән немә?

магний, бәдәнниң иқтидари үчүн интайин муһим минерал мадда болуп, бәдәндики төтинчи мол минерал мадда һесаблиниду. бәдән бу минерал маддини өзи ишләпчиқиралмиғанлиқи үчүн, йемәкликләр вә зөрүр тепилғанда башқа қошумчә узуқлуқлар билән толуқлашқа тоғра келиду.

кәм болуп қалғинида бөрәккә таш чүшүш, спазма, һәтта чүшкүнлүкни кәлтүрүп чиқиридиған магний интайин муһимдур.

магнийниң қандақ пайдилири бар?

• чоң меңидики кортизолни тәңпуңлаштуридиған әң үнүмлүк витамин магнийдур.

• бәдәнниң ички тәңпуңлуқини сақлаш үчүн, қанниң сәвийәси нормал болуши керәк. лекин, озуқлуқ йетишмәслик вә бәдәнгә елинған бир қисим озуқлуқ маддилар қан сәвийәсиниң пассип тәсиргә учришини кәлтүрүп чиқириду, магнийниң вәзиписи болса бу тәңпуңлуқни сақлаштур.

хушаллиқ һормуниниң тәңпуңлуқини сақлаш үчүн,  магний елементи наһайити муһим. әгәр бәдиниңиздә йетәрлик магний болса, хамушлуқ вә тәшвишлиниш кесилигә гириптар болуш еһтималлиқи төвәнләйду.

• бәдәндики һарғинлиқ вә һарғинлиқни азайтишқа төһпә қошиду.

• електролит тәңпуңлуқиға төһпә қошиду.

• магний чиш сағламлиқини қоғдаштики үнүмлүк елементтур.

• һүҗәйрә бөлүнүшидә магнийниң муһим роли бар.

• мускул функсийәлири вә енергийә шәкилләндүрүш механизимлириниң әмәлгә ешишиға төһпә қошиду.

• һүҗәйриләрни алйумин, никел, кадмий, симаб вә қоғушун қатарлиқ зийанлиқ елементлардин қоғдайду.

• адәм бәдинидики калтсий вә калийниң иқтидарини ашуриду.

магнийниң тәбиий мәнбәлири қайсилар?

паләккә охшиған йешил йопурмақлиқ көктатлар. орман йаңиқи, қурутулған өрүк, бадам, тавуз, көкнар уруқи, аргула, чамғур шәрбити, педигән, хорма, күдә, кәрәпшә, көк пурчақ,  сериқ пурчақ, сүт, қетиқ, қаттиқ постлуқ мевиләр, банан, персейә нәшпүти, шакилат Bitter ,   аптаппәрәс уруқи, күнҗүт, косорот белиқи, данлиқ өсүмлүкләрдин йасалған йемәкликләр, қаттиқ су қатарлиқлар магнийниң тәбиий мәнбәлириниң бир қисмидур.

қениқ йешил йопурмақлиқ көктатлар.

• шакилат Bitter ,

• персейә нәшпүти,

• йешил пурчақ,

• банан,

• сүт,

• паләк,

• қуруқ пурчақ,

• данлиқ өсүмлүкләрдин йасалған йемәкликләр,

• сериқ пурчақ,

• қениқ йешил йопурмақлиқ көктатлар,

• қетиқ.

әлвәттә, пүтүн йемәкликләрни йейиш вә бәзилирини айримаслиқ һәмишә әң йахши һәл қилиш чарисидур. чүнки пишшиқлап ишләш җәрйанида магний йоқилип кетиши мумкин.

• қара шакилат

кәм дегәндә% 70 какаони өз ичигә алған қара йаки Bitter  шакилатта, 28 гирамида 64 миллигирам магний бар. бу болса күндилик магний еһтийаҗиниң% 16 гә тәң келиду.

• персейә нәшпүти

бир персейә нәшпүтиниң тәркибидә сизниң күндилик еһтийаҗиңизниң% 15 гә тәң келидиған 58 миллигирам магний бар.

• қаттиқ постлуқ йәл - йемишләр

бадам, биразилийә йаңиқи вә муқатил қатарлиқ қаттиқ постлуқ йәл - йемишләрниң 82 гирамида күндилик магний еһтийаҗиниң% 20  гә тәң келидиған 82 гирам магний бар.

• пурчақ түридикиләр

йессимуқ, пурчақ, ноқут, көк пурчақ, сериқ пурчақ қатарлиқ пурчақ түридики йемәкликләрниң тәркибидә магний интайин молдур.

• уруқлар

аптаппәрәс уруқи, зиғир, кава вә чийа уруқи озуқлуқ қиммити йуқири йемәкликләрниң бир қисми һесаблиниду. болупму кава уруқиниң 28 гирамида 150 миллигирам магний бар. бу күндилик магний еһтийаҗиңизниң% 37 гә тәң келиду.

• данлиқ өсүмлүкләрдин йасалған йемәкликләр

буғдай, қара буғдай, сулу, арпа, коиноа қатарлиқларниң тәркибидә магний бар. 38 гирам қара буғдайда 65 миллигирам магний бар болуп, бу күндилик магний еһтийаҗиниң% 16 гә тоғра келиду.

• банан

гәрчә бананниң тәркибидә калий миқдари йуқири болсиму, әмма бир чоң бананниң тәркибидә 37 миллигирам магний бардур. бу күндилик еһтийаҗниң% 9 игә тәң келиду.

• қениқ йешил йопурмақлиқ көктатлар

паләк, йесивиләк, қича, туруп қатарлиқ өсүмлүкләрниң йешил қисимлирида бар болған магний болупму 100 гирам пишурулған паләктә наһайити мол болуп, күндилик еһтийаҗниң% 39 и гә тәң келиду. йәни 100 гирам пишурулған паләктә 157 миллигирам әтрапида магний бардур.

• сүт
• қетиқ вә минерал су

магний кәмлик үчүн қетиқ вә минерал су билән давалашни тәвсийә қилса болиду. бир қача қетиқни бир шешә минерал су билән арилаштуруп, күндүзи халиған вақитта истемал қилсиңиз болиду.

• йешил пурчақ
• сериқ пурчақ

сериқ пурчақ, күндилик магний еһтийаҗиниң% 70 ини қандуриду.