ottura asiya rayonining bixeterliki mesilisi

ottura asiyaning bixeterliki 

abdresul ishaqow

 2021-yili, 27 – aprél küni, tajikistanning paytexti düshenbede kolléktip bixeterlik shertnamisi teshkilatigha eza döletlerning dölet mudapie ministirliri yighini ötküzüldi. yighinda, teshkilatqa eza döletler otturisidiki hemkarliq, rayonning bixeterliki we afghanistanning kélechiki qatarliq mesililer muzakire qilindi. yighin axirida, kolliktip téz inkas qayturush küchlirini zamaniwi qoral – yaraghlar, herbiy we alahide esliheler bilen teminlesh pilani testiqlandi.

yighin dairiside,  shu küni, düshenbede rusiye bilen tajikistan dölet mudapie ministirliqliri otturisida, tajikistanda ortaq hawa mudapie sistémisi (S-300) ni qurush toghrisida kélishim imzalandi. téximu éniq qilip éytqanda, rusiyening tajikistanda turushluq 201-herbiy bazisi ishletken hawa mudapie sistémisi, buningdin kéyin tajikistan terep bilen ortaq ishlitilidu.

2021-yili, 28-aprél küni, düshenbede kolléktip bixeterlik shertnamisi teshkilatigha eza döletler dölet bixeterlik kéngishi bash katipliri yighini chaqirildi. yighinda, teshkilatqa eza döletlerning kelgüside élip baridighan ortaq paaliyetliri békitildi. düshenbede bu istiratégiyelik yighin ötküzülüwatqan bir peytte, teshkilatqa eza döletlerdin qirghizistan bilen tajikistan chégrasida, tajikistan eskerliri qirghizistanning 11 yézisigha omumyüzlük hujum qildi. uda 2 kün dawamlashqan we 34 qirghizistan puqrasining jénigha zamin bolghan bu hujum, kolléktip bixeterlik shertnamisi teshkilatining inawitige kölengge chüshürdi.

rusiye dölet mudapie ministiri sérgéy shoygu, 2021-yili, 27-aprél küni, düshenbedin buxaragha keldi. 28 – aprél küni, rusiye bilen özbékistan dölet mudapie ministirliqliri otturisida tunji qétim  2021-2025-yillarni öz ichige alghan herbiy sahede istiratégiyelik hemkarliq kélishim layihesi imzalandi. özbékistan dölet mudapie sanaiti mehsulatlirini rusiyedin  étibar bahada yawroasiya iqtisadiy birlikige eza döletlerdin sétiwalidu.

amérika qoshma ishtatlirining 2021 – yili, 11 – séntebirgiche afghanistandin eskerlirini tamamen chékindüridighanliqini jakarlishidin kéyin, ottura asiya döletliri bixeterlikni qoghdash tedbirlirni kücheytish üchün, ittipaqdashliri bilen bolghan munasiwetlirini mustehkemleshni pilanlimaqta. özbékistanning rusiye bilen tunji qétim dölet mudapiesi hemkarliq kélishim layihesi imzalishi, tajikistanning hawa sahesining bixeterlikini ruslargha hawale qilishi, buning eng roshen namayendisi, elwette. rusiyemu tajikistan we özbékistanni yawroasiya iqtisadiy birleshmisige daxil qilish, afghanistandin kélish éhtimali bolghan xewni chégraliridin yiraqlashturush we ottura asiyadiki ornini mustehkemlesh üchün, rayondiki döletler bilen yéngi kélishimlerni imzalimaqta.

aldinqi yillarda, tajikistanda herbiy baza qurghanliqi ashkarlanghan xitayning, amérika qoshma ishtatlirining eskerlirini afghanistandin chékindürüshidin kéyin, bu sahede rayonda téximu aktip bolush we afghanistanda özining herbiy bazisini qurushni telep qilidighanliqi hemmige ayan. xitay bashchiliqidiki shangxey hemkarliq teshkilatining, rayonning bixeterliki üchün yéngi istratégiye belgilesh mejburiyiti bar.

ottura asiya döletliri bilen mudapie sahesidiki hemkarliqini tereqqiy qilduruwatqan türkiye, bu sahede afghanistan we ottura asiya jumhuriyetliri bilen qoyuq hemkarliqini dawamlashturidu. bu dairide, türkiye ishlepchiqarghan dölet mudapie sanaiti mehsulatlirining, bolupmu qoralliq uchquchisiz hawa apparatlirining, ottura asiya jumhuriyetliri teripidin teminlinishi nahayiti zor ehmiyetke ige. qazaqistan ilgiri türk bronéwiklirini sinaq qilghanidi. aselsan qazaqistandin kéyin özbékistandimu zawut échishi mumkin.