хитайниң сиртқа қарита ишикни ечиветиш ислаһати инқилабму?

доктор әркин әкрәмниң темиға мунасивәтлик анализи

1110778
хитайниң  сиртқа қарита ишикни ечиветиш  ислаһати инқилабму?

хитай һөкүмити йеқинқи заман тарихида дәвр бөлгүч әһмийәткә игә болған сиртқа ишикни ечиветиш вә ислаһат һәрикәтлириниң 40 йиллиқи мунасивити билән бейҗиңдики хәлқ сарийида чоң йиғин өткүзди. йиғинда 40 йил илгири башлиған сиртқа қарита ишикни ечиветиш вә ислаһат һәрикәтлири «хитай хәлқиниң тәқдирини өзгәртиш биләнла қалмай дунйағиму зор тәсир көрсәткән ғайәт зор инқилаб»дәп тәрипләнди.

тәбрикләш йиғиниға хитай дөләт рәиси ши җинпиң вә башқа хитай әмәлдарлири иштирак  қилди. ши җинпиң йиғинда   хитайчә сотсийализмға садиқ болған асаста  һәрикәт қилип келиватқанлиқлирини әскәртип мундақ деди: «сиртқа ишикни ечивеиш вә ислаһат хитай миллитиниң қудрәт тепишида  дәвр бөлгүч әһмийәткә игә, йолимиздин қәтий чәтнимәй әркин базар чүшәнчисини тәшвиқ қилимиз вә дөләт иқтисадини изчил тәрәққий қилдуруп маңимиз.» ши җинпиң сиртқа ишикни ечиветиш вә ислаһатниң хитай коммунистик партийәсиниң қайтидин ойғиниши болидиғанлиқини ейтип: ислаһат хитайчә сотсийализм йолида елип берилған зор инқилабтур, деди. хитайниң тәрәққийат үчүн дунйаға, дунйаниң тәрәққийат  үчүнму хитайға еһтийаҗлиқ икәнликини ейтқан ши җинпиң: «хитай дунйадин айрилип туруп тәрәққий қилалмайду, дунйаниң байашатлиқи үчүн дунйаниң хитайға еһтийаҗи бар. хитай ички вә ташқи қийинчилиқларға бойун әгмәй, миллий сийасәт йүргүзүп кәлди. биз нөвәттә кәң даирлик вә көп йөнилишлик сиртқа ишкни ечиветиш басқучиға кирдуқ, деди.

ши җинпиң ислаһат вә сиртқа қарита ишик ечиветилгәндин буйан 740 милйон кишиниң намратлиқтин қутулғанлиқини вә намратлиқ нисбиниң %94  азайғанлиқини әскәртип : хитай миллити 900 милийон кишигә пинсийә мааши тарқитип, 1 милйард 300 милйон кишигә сәһийә соғуртисиға киргүзүп дунйа бойичә әң чоң иҗтимаий соғурта системисини бәрпа қилип чиқти, деди.

40 йил бурун башлиған сиртқа ишикни ечиветиш вә ислаһат һәрикәтлири хитайниң йеқинқи заман тарихида қандақ муһим рол ойнайду? хитай рәһбәрлири дегәндәк ислаһат һәрикәтлири бүйүк инқилаб һесаблиниду? ислаһат һәрикәтлири хитай хәлқиниң тәқдирини өзгәртип дунйаға тәсир көрсәттиму? ислаһатниң һәм хитай һәм дунйаға қандақрақ тәсири болди? ши җинпиң дегәндәк хитайда намратлиқ азийип дунйа бойичә әң чоң иҗтимаий соғурта системиси бәрпа болдиму? бу ислаһатларниң ғәрб әллири күткәндәк хитайда демократийәниң  тәрәққийатиға иҗабий тәсирлири болдиму? хитай һөкүмити бу ислаһатни елип бериш арқилиқ көзлигән мәқситигә йәттиму?



مۇناسىۋەتلىك خەۋەرلەر