gitlér terjimihalini özi yazghanmu?
«adolof gitlér؛ hayati we nutuqliri» namliq kitab heqqide qizziqarliq qarashlar otturigha qoyulmaqta.
türkiye awazi radiyosi xewiri: gérmaniye natsistlar hökümitining rehbiri adolof gitlérning 1923 – neshir qilinghan «adolof gitlér؛ hayati we nutuqliri» namliq terjimihal kitabini özining yazghanliqi ilgiri sürüldi.
«adolof gitlér؛ hayati we nutuqliri» namliq kitab eyni chaghdiki tonulghan dindar jamaet erbabliridin adolof wiktor wonning ismi bilen neshir qilinghan bolup, kitabqa alaqidar yuqiriqi qarashni shotlandiyening abérdén uniwérsitéti tarix piroféssori tomas webér otturigha qoydi.
kitabta gérmaniyening goya gitlérdek bir rehberge éhtiyaji barliqi ilgiri sürülgen bolup, tarixshunaslar: «bu terjimihal gitlérning iddiyesidiki hakimiyet béshigha ötüsh xahishining biz mölcherligendinmu borun shekillengenlikini körsitidu» déyishmekte.
piroféssor webér: «qarighanda gitlér 1923 – yilida tuyuxsizla obrazini dölet derijilik kücheytish qararigha kelgen» dédi.
kitabta hetta gitlérning hezreti iysaghimu oxshitilghanliqini tilgha alghan webér: «bu kitab sayisida gitlér uchuq halda <men rehber bolushni xalaymen> déyishke mejbur bolmidi. özining rehber bolushigha dair xelq arisida bir mölcher peyda qilishni nishan qildi» dédi.
piroféssor webér yene, gitlérning 1923 – yili 8-9 – nuyabirdiki meghlubiyetke uchrighan herbiy siyasiy özgirish qozghashqa urunishi terepke diqqetni tartip, u chaghlarda adolof gitlérning pütün dölet miqyasi sewiyeside tonulmighan bir kishi ikenlikini éytti. gitlérning eyni chaghdiki ataqliq urush qehrimani wiktor won kiérbérning namini ishlitish arqiliq siyaset saheside tesir yaritishqa tirishqanliqini qeyt qildi.
bu heqte tetqiqat asasida bir kitab hazirlawatqanliqini bildürgen piroféssor webér, kéyinki yillarda wiktor won koérbérning gitlérge qarshi pozitsiyede bolghanliqini, 1944 – yilida gitlérge netijisiz suyqest qilish jinayiti bilen türmige tashlanghanliqini éytti.
piroféssor webér gérmaniyede chiqidighan «Sven Felix Kellerhoff» géziti we «New York Times» géziti bilen ötküzgen söhbitide, «bu kitabni gatlérning özi yazghan yaki birer tehrir teripidin yézilghan dep qaraymen. bu kitab gitlérning özini 1923 – yilidin tartipla «gérmaniyening qotqazghuchisi» dep körgenlikini namayan qilip béridu» dédi.
