تۆرکیأنینگ و دۆنیأنینگ گۆن ترتیبی ۳۷: عیراق دا سونگقی یاغدایلار

سیاسات، ایقدیصادیه‌ت و جمغیت غازناسی- ستانینگ عیلمی بارلاغچیسی، یازیجی جان آجون ینگ مسئله بۇیونچا سینینی اۇقایارسینگیز:

عیراق دا سایلاولارینگ ۴ آی اۇزال گچیریلندیگینه قارامازدان هنیز هم حؤکۆمت قورولمادی. عیراق داقی سیاسی پارتیالارینگ شأریکلیک حؤکۆمتینگ قورولماغی باراداقی تاغاللالاری دۇوام ادیأر. سایلاودا اینگ کؤپ سس آلان مقتدی صدرینگ یۇلباشچیلیغینداقی سائرون حرکتی حؤکۆمتینگ قورولماغی اۆچین ایشه گیریشدی. حؤکۆمتینگ قورولماغی اۆچین صدر حرکتی نینگ لیدری مقتدی الصدرینگ یۇلباشچیلیغینداقی سائرون عیراغینگ باش وزیری حیدر العبادی نینگ یۇلباشچیلیغینداقی نصر، عمار حکیم ینگ یۇلباشچیلیغینداقی حکمت و ایاد علاوی نینگ یۇلباشچیلیغینداقی وطنیه حیذماتداشلیغی ۴-لی حیذماتداشلیق قولاندیغینی ایغلان اتدی. کأبیر سنّی پارتیالار بیلن کۆرت تأزه نسیل حرکتی هم حیذماتداشلیغینگ ساناوینا قۇشولدی. اِمما عیراق دا تأزه حؤکۆمتینگ قورالماغی اۆچین ۲-نجی اۇتورلیشیغینی گچیرن مجلیس، حالق وکیللری نینگ سانی نینگ یترسیزلیگی سبأپلی اۇتورلیشیغی ایزا سۆیشۆردی و اۇتورلیشیغینگ ۱۵-نجی سنتیابردا گچیریلجکدیگینی مألیم اتدی.

عیراغینگ اۇزالقی باش وزیری و قانونی دؤولت حیذماتداشلیغی نینگ یۇلباشچیسی نوری المالکی بیلن فتح حیذماتداشلیغی نینگ یۇلباشچیسی هادی عامری هم بیله لیکده حیذماتداشلیق قوراندیقلارینی مألیم اتدی. عیراغینگ اساسی قانونینا گؤرأ اینگ اولی حیذماتداشلیغا حؤکۆمتی قورماق جۇغاپکأرچیلیگی بریلیأر و مقتدی صدرینگ یۇلباشچیلیغینداقی حیذماتداشلیغینگ شأریکلیک حؤکۆمتی نینگ قورماغینا قاراشیلیار.

عیراغینگ اساسی قانونینا گؤرأ تأزه حؤکۆمتینگ قورولماغی اۆچین مجلیسده گچیریلجک ایلکینجی اۇتورلیشیقدا سنیلردن مجلیسینگ باشلیغی سایلاندی.

عیراق دا حؤکۆمتینگ قورلوشیق تاپغیریندا بیرنأچه ایچرکی و داشارقی دنگ آغراملیغینگ تأثیری بار. عیراق داقی کؤپ سانلی سیاسی قاتلاغینگ سیاسی، مذهب و اتنیکی تایدان بؤلۆنِندیگی گؤرۆلیأر. شیله ده آمریکا بیلن ایران ینگ آراسینداقی بأسله‌شیک عیراق داقی سیاساتا چۆنگگۆر تأثیر یتیریأر. ایران تاراپیندان قۇلدانیان عیراغینگ باش وزیری نوری المالکی و حشد شعبی تاراپیندان دؤره‌دیلن "فتح ائتلافی" عیراغینگ سیاساتیندا مؤهۆم یر ایه له‌یأر. حشد شعبی نینگ حاربی گۆیجه ایه بۇلماغی ایران تاراپیندان قۇلدانیان حیذماتداشلیغا سیاسی گۆیچدن داشغاری حاربی گۆیچ هم قۇشیار. ایران لبنان داقی حزب الله تۇپارینا منگزه‌ش قورلوش بیلن عیراق داقی یرینی کپیللِندیرمأگه سینانشیار.

بیله کی تاراپدان آمریکا هم ایرانی عیراق دان چأکلندیرمأگه سینانشیار. آمریکانینگ داعش تۇپارینا قارشی گؤره‌ش بۇیونچا یؤریته وکیلی برت مک گرو کینگ عیراق داقی سیاساتچیلارینگ آراسیندا آلیپ باریان دیپلماتیک تاغاللاسی حؤکۆمتینگ قورلوش تاپغیرینا اؤرأن تأثیرلی. برت مک گور کینگ کۆرت پارتیاسی بۇلان کۆردیستان دموکراتیک پارتیاسی بیلن کۆردیستان یورت سؤیرلر بیله له شیگینده گچیرن دوشوشیقلارینا لاییقلیقدا ایکی کۆرت پارتیاسی نینگ ایران تاراپیندان قۇلدانیان حیذماتداشلیق بیلن بیله لیکده حرکت اتمه گی نینگ اؤنگۆنی آلاندیغی اؤنگه سۆرۆلیأر. آمریکا عیراق دا صدر حرکتی نینگ یۇلباشچیسی مقتدی الصدرینگ یۇلباشچیلیق ادیأن سائرون، عیراغینگ باش وزیری حیدر العبادی نینگ یۇلباشچیلیق ادیأن نصر، عمار حکیم ینگ لیدرلیک اتمه گیندأکی حکمت و علاوی نینگ یۇلباشچیلیق ادیأن وطنیه حیذماتداشلیغی ۴ تاراپلایین آرقالاشیغی قۇلدایار. اِمما اساسان دا مقتدی صدرینگ آمریکا باراداقی تانقیدی بیاناتلاری قاتناشیغینگ قادالی بۇلماندیغینی گؤرکِزیأر.

عیراق دا حؤکۆمتینگ قورولماغی اۆچین ادیلیأن تاغاللالارینگ أهمیتینی آرتدیریان بیله کی بیر مسئله ده تۆرکیأنینگ ترورچیلیغا قارشی آلیپ باریان گؤره‌شی. عیراق دا اۇرناشان پ. ک. ک گۆیچلرینه قارشی دمیرقازیق عیراق دا برقارارلیق حرکتینی دۇوام اتدیریأن تۆرک یاراغلی گۆیچلری پ. ک. نینگ مرکزی و گچیش اوغورلارینی گؤزه‌گچیلیک آستینا آلیار. شیله ده سنجار اترابینداقی پ. ک. ک گۆیچلرینه قارشی یؤریته حرکتلر قورایار. ترور قوراماسی نینگ بؤلگه دأکی سرکرده سی میللی حۇوپسوزلیق قوراماسی بیلن تۆرک یاراغلی گۆیچلری ننیگ بیله لیکدأکی حرکتی نینگ نتیجه سینده یاراغلی اوچارمانسیز اوچار بیلن تأثیرسیز یاغدایا گتیریلدی.

عیراق دا حؤکۆمتینگ قورولماغی اۆچین ادیلیأن تاغاللالار تۆرکیأنینگ ترورچیلیغا قارشی آلیپ باریان گؤره‌شینه تأثیر یتیریپ بیلر. عیراق دا حؤکۆمت قورولان حالاتیندا تۆرکیأنینگ عیراق بیلن گچیرن دیپلماتیک گپله شیکلرینگ لاییقلیقدا پ. ک. ک قارشی حرکتینگ گِریمی گینگه‌لدیپ بیلینر. اساسان دا عیراغینگ مرکزی حؤکۆمتی نینگ پ. ک. ک نینگ مالیه چشمه لرینه و سنجارداقی گۆیچلرینه قارشی حرکته گچمه گی اۆچین تۆرکیأنینگ باسیش اتمه گینه قاراشیلیار.

سیاسات، ایقدیصادیه‌ت و جمغیت غازناسی- ستانینگ عیلمی بارلاغچیسی، یازیجی جان آجون ینگ مسئله بۇیونچا سینینی اۇقادینگیز.