تورکیهده توریزم – ۱۴
دیوریغی اولو جامعی
دیوریغی اولو جامعی و دارالشفاسی، معماریسی و اولاغان اوستو داش اویمالاری ایله آنادولودا ان اؤنملی معماری اثرلر آراسیندادیر. تخمینا ۷۷۵ ایل اول تیکیلهن اثر بیر بیرینه بیتیشیک بیر مسجید و بیر خستهخانادان عبارتدیر ... هر ایکی بینا ۱۹۸۵.جی ایلده یونسکونون دونیا میراثی لیستهسینه داخیل ائدیلمیشدیر. تورکیهنین ایچ آنادولو بؤلگهسینده، سیواس ائلینین دیوریغی ائلچهسینده اولان مسجید و دارالشفاسی، آنادولو سلجوقلو دؤولتینه باغلی بیر بیلیک اولان منگۆجک اوغوللاری دؤورونه عاید. مسجید منگوجکلی بیی احمد شاه طرفیندن ۱۳.جو عصرین اورتالاریندا تیکیلمیشدیر و دارالشیفا عینی ایللرده حیات یولداشی توران ملک طرفیندن تیکیلمیشدیر. باش معمار، آحلاتلی خرم شاه.
۱۳.جو عصر آنادولو-تورک معمارلیق نومونهلری آراسیندا اؤزل بیر یئره صاحب اولان دیوریغی مسجید و دارالشیفانین ان اؤنملی خصوصیتی، قاپیلار و سوتونلاردا یئر آلان رسملری ... داش ایشچیلیغینین ان گؤزل نومونهلرینی نوماییش ائتدیرهن اویمالاردا ایستیفاده ائدیلن اون مینلرجه موتیولرین تکرار ائتمهمهسی، یاپیلارا آیری بیر دیر وئریر. ایکی قوبهلی بیر توربهیه صاحب اولان مسجید، کسمه داشلارلا اؤرتولموش و مستطیل پلانلی. مسجیدده اوچ گیریش وار. آنا گیریش قاپیسیندا چیچک، یارپاق موتیولری یئر آلیر و "جنت قاپی" اولاراق بیلینیر. باتی جبههسیندهکی قاپی، سیخ اولاراق هؤرگو موتیولری ایله بزنمیش. بزهمهسینده لاله ناخیشی ده ایستیفاده ائدیلن قاپی اوزرینده، آنادولو سلجوقلولارینی سیمگهلهیهن ایکی باشلی قارتال ایله منگوجک بیلیگینین سمبولو اولان باشی اؤنه دوغرو اییلمیش قیزیل قوش(شاهین) فیگورو وار.
دوغو جبههسینده اوچونجو قاپی ایسه شاهین مسجیده گیریشی اوچون استفاده ائدیلدیگی تخمین ائدیلدیگیندن شاه قاپی اولاراق بیلینیر. دونیانین ان اوزون عؤمورلو آغاجی اولان آبانوز(آبنوس) آغاجیندان حاضرلانان منبر مسجیدله یاشید اولوب بوگون هله ده اوریژیناللیغینی قورویور.
مسجید ایچریسینده تک پارچا داشدان اویولموش ایکی امانت صاندیغی وار. بو صاندیقلارا اینسانلار بیر یئره گئدرکهن دیرلی اشیالارینی بوراخیردیلار. یئنه مسجید ایچریسینده اولان صدقه داشی ایسه خئییر سئورلرین احتیاجی اولانلارا صدقه وئرمک اوچون قویولموش. عمومی بیر خستهخانا اولاراق پلانلانان دیوریغی خستهخاناسی، آنادولونون ان اسکی و ان اؤنملی خستهخانالاریندان بیریدیر.
شفاخانا، تیکیلدیگی دؤورده هم فیزیکی هم ده روحی معالیجهلر اوچون خیدمت وئرمیش. عثمانلی ایمپراتورلوغو دؤورونده ایسه معالیجه وظیفهسینه داوام ائتمکله بیرلیکده مدرسه اولاراق دا ایستیفاده ائدیلمیش. دیوریغی اولو جامعی و دارالشفاسینی گؤرمک اوچون سیواسا گئتسهنیز؛ شهردهکی تاریخی کروانسارایلاری، مدرسهلری و قالانی گزمهدن، بوُز آلتی دالیشلارینین دا ائدیلدیگی تؤدۆرگه گؤلونه گئتمهدن، "تندیر چؤرگی، یارپاق دولماسی، یوخا دادلیسی" کیمی یئرلی لذتلری دادمادان دؤنمهیین.