«دیلیمیز گؤز ياشی تؤکور"
یۇنئسکو باش يؤنتمنی سايین آدرئي آزولاي'ین اۇلوسلارآراسی آنا دیلی گۆنو'نه ایلیشکین مئساژی
تۆرکجهيه چئویرن: ياسیر رنجبری ساوالان
۲۰۱۹/۰۲/۲۱
«دیلیمیز گؤز ياشی تؤکور، اؤز اۇشاقلاری اوْندان وازکئچیب، آغیر يۆکلریيله يالنیز بۇراخدیغی اۆچون.» - اۇسئينو گئي کاسا'نین ووْلوفجا بیر شئعیریندن(سئنئگال)
یۇنئسکو اۆچون هر بیر آنا دیلی بیلینمگه، تانینماغا و توْپلومسال ياشامین تۆم آلانلاریندا داها چوْخ اؤنه چێخماغا، اؤنَمسنمگه لايیقدیر. آنجاق بۇنلار هر زامان گئرچکلشمهيهبیلر. بیرچوْخ آنا دیلی ایستهير ایستهمز میللی دیل قوْنومونا، رسمی دیل قوْنومونا و يا اؤيرهنیم دیلی قوْنومونا صاحیب دئيیلدیر. بۇ دۇروم بیر آنا دیلین دهيَرینین دۆشمهسینه، اۇزون سۆرهده ایسه بۆتونويله يوْخ اوْلماسینا ندن اوْلابیلر.
اۇلوسلارآراسی آنا دیلی گۆنو'نون بۇ ایگیرمینجی ایلدؤنومونده، بۆتون آنا دیللرینین دهيَرلی اوْلدوغونو، باریشی ساغلاماق و سۆردورولهبیلر قالخینمايا ياردیم ائتمک اۆچون هامیسینین گرکلی اوْلدوغونو آنیمسامالیيیق.
آنا دیلی، ساوادلیلیق و اوْخوياريازارلیق اۆچون بؤيوک اؤنم داشیماقدادیر، چۆنکو اؤيرهنیمین ایلک ایللرینده تمل اوْخوما و يازما باجاریقلارینین يانی سێرا، تمل سايیسال يئتهنکلرین قازانیلماسینی دا راحاتلاشدیرار. بۇ باجاریقلار شخصی گلیشیم اۆچون بیر تمل ساغلايار. آنا دیلی، آيریجا يارادیجی فرقلیلیک و کیملیگین بنزرسیز بیر آنلاتماسی، بیلگی و يئنیلیک قايناغیدیر. گؤرولهجک چوْخ ایش قالیر. اؤيرهنیجیلرین آنا دیللری، اوْخولون ایلک ایللرینده چوْخ آز دۇرومدا اؤيرهنیم دیلیدیر. یۇنئسکو'يا گؤره، دۆنيا نفوسونون ياخلاشیق يۆزده ۴۰'ی دانیشدیقلاری و يا آنلادیقلاری بیر دیلده اؤيرهنیمه يئتیشنمهمکدهدیر. بۇ دۇروم، آنا دیلینین يئتکی و اؤنجهلیک قازانماسینین عمومی اؤيرهنیمی و باشقا دیللرین اؤيرهنیلمهسینی راحاتلاشدیردیغینی گؤسترن آراشدیرمالارا قارشین، هله ده سۆردورولمکدهدیر.
يئرلی خالقلار، بیرلشمیش میللتلر قۇرومونون يئرلی خالقلارین حاقلاری بیلدیرگهسی'نده گؤستریلدیگی کیمی، اؤز دیللرینده اؤيرهنیم ایستهدیکلرینی هر زامان دیله گتیرمیشدیرلر. ایچینده بۇلوندوغوموز ۲۰۱۹'ۇن اۇلوسلارآراسی يئرلی دیللر ایلی اوْلماسیندان دوْلايی، بۇ ایلکی اۇلوسلارآراسی آنا دیلی گۆنو'نون قوْنوسو «قالخینما، باریش و اۇزلاشمانین بیر ائتکنی اوْلاراق يئرلی دیللر» اوْلاجاقدیر. يئرلی خالقلارین سايیسی ۳۷۰ میليون ياخینلیغیندا، دیللری ایسه يئر اۆزونده ياخلاشیق اوْلاراق ياشايان ۷۰۰۰ دیلین چوْخونلوغونو اوْلوشدورماقدادیر.
بیرچوْخ يئرلی خالق، آيریمچیلیغین، اؤتهکیلشدیریلمهنین و آشیری يوْخسوللوغون آجیسینی چکهرک، هله ده اینسان حاقلاری پوْزولماسینین قۇربانی اوْلماقدادیر. سۆردورولهبیلر قالخینما آماجی ۴ و «کیمسهنی گئریده بۇراخما» سؤيلمی دوْغرولتوسوندا، يئرلی خالقلارین اؤز دیللرینده اؤيرهنیم گؤرمگه قوْوۇشماسی وازکئچیلمزدیر.
بئلهلیکله بۇ اۇلوسلارآراسی آنا دیلی گۆنو'نده من، تۆم یۇنئسکو اۆيهسی اؤلکهلری، اوْرتاقلاریمیزی و اؤيرهدیم پايداشلارینی يئرلی خالقلارین حاقلارینی تانیماغا و اۇيغولاماغا چاغیریرام.
