دین و توپلوم (14)
دگرلی اوخورلار!
آخیرت اینانجی، بوتون ایلاهی دین‌لرده اولدوغو کیمی ایسلام دینین ده تمل ایمان ایلکه‌لریندن بیری‌دیر.
دونیا‌داکی داورانیش‌لارین جزا و موکافاتی‌نین گؤرولدوگو یئر، قرآنین تعبیری ایله آخیرت یوردو اولاراق ایفاده ائدیلیر. آخیرت دونیا حیاتی‌نین مقابلی اولاراق گله‌جک‌دکی حیاتی ایفاده ائدیر و آخیرت، اینسانین اؤلومویله باشلایان ابدی، سونو اولمایان گله‌جک‌دکی حیاتی ایفاده ائدر. سون‌لو اولان دونیا حیاتی یاخین حیات و یا ایندیکی حیات شکلینده باشا دوشولور. بو معناسییلا کلمه آخیرت سؤزونون ضد آنلامیندا‌دیر.
ایسلام دینینده آخیرتله ایلگیلی آنلاییش‌لارین مرکزینده اینسانین حسابا چئکیلجیی قونوسو وار. اینسان ائتدیک‌لرین‌دن مسئول بیر وارلیق‌دیر. الله اینسانی معین بیر مدت اوچون یئر اوزونه یئرلشدیریلمیش‌دیر. بورادا اونا بیر چوخ نعمت لطف ائدیلمیشدیر. اینسانا بئله نعمت‌لرین وئریلمه‌سی و اونون اؤزونه ائدیلن بو یاخشی‌لیق‌لاری دگرلندیره‌بیلن بیر قابیلیتده یارادیلماسی اونو باشقا وارلیق‌لاردان داها شرف‌لی قیلمیش‌دیر. اینسان دونیا حیاتیندا الله‌ین گؤندردیگی امرلری یئرینه یئتیره‌جک. چونکو آخیرت گونونده الله اینسانا بو دونیا ائتدیک‌لرین‌دن سوروشا‌جاق.
...
اؤنجه اینسانین دونیادا جاواب وئرمه‌سی لازیم اولان سوال‌لاردان بیری، اونون اؤزونه وئریلن نعمت‌لری یاخشی‌لیق اوچون می یوخسا پیس‌لیک اوچون می ایستیفاده ائده‌جگی‌دیر. اینسان بو ایکی وضعیت‌دن بیریسینی سئچمه قابیلیتینه مالیک‌دیر. آنجاق او، ائتدیگی سئچیم نتیجه‌لرین‌دن اؤترو اللها قارشی مسئول‌دور. بو ایمتحانی گئچه‌بیلن یاخشی موکافات آلا‌جاق. گئچه‌بیلمه‌ین پیس‌لر ایسه جزاسینی چئکه‌جک‌دیر. قرآن یاخشی داورانیش‌لارین قایناغی اولاراق، اللها تسلیم اولماغی و ایمان ائتمه‌یی گؤرمکده‌دیر. قارشی‌لیغی یاخشی‌لیق اولان ان "یاخشی"، اللها ایمان‌دیر. ان "پیس" اینکاردیر . یانلیش داورانیش‌لارین قایناغیندا نعمت تانیمازلیق واردیر.
ایسلامدا آخیرت اینانجی، الله اینانجی ایله یاخین‌دان ایلگیلیدیر. باشقا بیر ایفاده ایله آخیرته اینانماق عینی زاماندا الله‌ین مطلق قودرتینه اینانماق معناسینی وئرمکده‌دیر. الله و آخیرت آنلاییش‌لاری آراسین‌داکی بو ایلیشکی بیر بیرینی تاماملایان بیر ایلیشکی‌دیر. چونکو آخیرت حیاتی الله‌ین قودرتینه بیرباشا باغلی‌دیر.
ایسلام دینی، آخیرتی قازانما یئری اولاراق دونیانی گؤستریر . آخیرته، ائله‌جه سون‌سوز اولانا چاتما ایسته‌یی اینسانی، دونیا حیاتین‌داکی گئچیجی فایدایا اؤزونو قاپ‌دیران من‌لیگینه قارشی اردم‌لی اولماغا یؤنه‌لدیر. دونیا‌داکی نعمت‌لر اینسانین گؤزونون اؤنونده‌دیر و گئچیجی‌دیر. ایده‌آل و قالیجی اولان گله‌جک‌دیر. اینسان اؤنون‌دکی و اونون هر زامان چاغیرماقدا اولان بو یاخین اما گئچیجی نعمت‌لرین چئکیجیلیگینه قارشی، گله‌جکده صاحب اولا‌بیله‌جیی ابدی گؤزل‌لیک‌لری الده ائتمک اوچون صبیرلی و دقت‌لی اولماق دوروموندا‌دیر.
بوتون بون‌لارا باخدیغیمیزدا دونیا نعمت‌لری پیس بیر شئی اولا‌بیلر می؟ جاوابی "یوخ"دور! دونیا نعمت‌لری ده الله طرفین‌دن یارادیلمیش و اینسانین ایستیفاده‌سینه وئریلمیش‌دیر. بو تمیز نعمت‌لر اینسانا الله طرفین‌دن وئریلمیش‌دیر . قرآن‌دان بو قونودا بیر چوخ نعمت آدی ایله ذکر ائدیلمیشدیر. بورادا الله‌ین اینسانا وئردیگی نعمت‌لر ساییب توکدمک مومکون دئییل.
...
ایسلاما گؤره دونیا نعمت‌لرین‌دن قاچماق دئییل، اونلاردان ایستیفاده ائتمک لازیم‌دیر. اصلینده ایسلام دینی، اینسان‌لارین دونیا نعمت‌لرین‌دن دوغرو بیر شکیلده فایدالانما‌لاری یول‌لارینی گؤسترمیش‌دیر. ایسلام اینسانین دونیا نعمت‌لرینه آرخا چئویرمه‌سینی قاداغان ائدیر. دونیا ایله ماراقلانماسینی و اونو دورنلمه‌سینی ایستمکده‌دیر. او حالدا قرآن کریمین اویاردیغی نقطه، دونیا و اونون نعمت‌لری دئییل، اینسانین ضعف‌لرینه مغلوب اولاراق یالنیز بو نعمت‌لرین آرخاسین‌دان قاچا‌راق ابدی اولان حیاتی اونوتماسیدیر .
ائله ایسه اینسان دونیا و آخیرتی بیرلیکده دوشونمه‌لی‌دیر. یانلیش اولان، اینسانین یالنیز دونیایا یا دا یالنیز آخیرته یؤنلمه‌سی‌دیر. قرآن، اینسانین آخیرتی گؤز آردی ائتممه‌سینی، اما بونون یانیندا دونیانی دا اونوتماماسی لازیم اولدوغونو سؤیلیر. بیر باشقا ایفادیله قرآندا دونیا ایله آخیرت بیر بوتون اولاراق اله آلینمیش‌دیر. داها اؤنجه ده ایفاده ائتدیگیمیز کیمی ایسلام دینی دنگه دینی‌دیر. بو سبب‌دن دونیا نعمت‌لرین‌دن فایدالانماغی یاساقلایان‌لار قرآنین بو اویاریسینی بیلمه‌لی‌دیرلر: الله‌ین اونلارا وئردیگی رزقی حرام سایان‌لار دوغرو یول‌دان آزان‌لاردیر . الله‌ین اینسان‌لارین ایستیفاده‌سینه وئردیگی تمیز دونیا نعمت‌لری اونلارا یاساقلاماق، اونون قویدوغو سرحدلری آشماق‌دیر.
...
آخیرتی قبول ائتممک، اینسان حیاتینی دونیا حیاتی ایله محدودلاش‌دیرماق دئمک‌دیر. حالبوکی گؤرولدوگو اوزره اینسان حیاتی دونیا حیاتی ایله سینیرلی دئییل . اینسان حیاتی آنجاق آخیرت حیاتی ایله دونیا حیاتی‌نین زامان و مکان سرحدلرینی آشابیلر. بونا چاتمانین یولو اوجا یارادیجی اولان الله ین رضاسین‌دان گئچر. آخیرته اینانان شخص‌لر اوچون اؤلوم بیر سون دئییل. گئرچک حیاتا، گئرچک وار اولوشا گئچیشدیر. بونا آخیرت یوردو دئییلمکده‌دیر.
آخیرتین اولمادیغینی قبول ائتمک، اینسانین توخ بیر قارامسارلیغا گؤمولمه‌سی دئمک‌دیر. چونکو بونا گؤره مشریک‌لرین ایناندیغی کیمی "حیات یالنیز بو دونیا‌داکی حیات‌دیر" نه سؤیله‌ینی دویورور، نه ده دینله‌ینی دویورار. بو سببله‌دیر کی تاریخین ان اسکی چاغلاریندان بری باشدا بعضی فیلوسوف‌لار اولماق اوزره بیر چوخ بیلگین اؤلوم‌دن سونراکی عالمین ماهیتی اوزرینده فیکیر یئریدمیش‌لر. عقلی و نقلی بیر چوخ دلیل ایله آخیرتین ضروری بیر حیات یوردو اولدوغونو ساوونموشلاردیر.
هر شئی‌دن اؤنجه اینسانین یارادیلدیق‌دان سونرا اؤز طالعی ایله باشباشا بوراخیلمیش بیر وارلیق اولمادیغی آچیق‌دیر. اوجا بیر یارادیجی اینسانی یارادیرکن ده دگر وئرمیش و بالذات اؤز اللری ایله یاراتمیش‌دیر. دونیا حیاتینی اونون اوچون دونادمیش‌دیر. او قدر چوخ اویاریجی، موشتولاییجی ائلچی‌لر گؤندرمیش، حسابی سوروشولماسی لازیم اولان بیر چوخ اؤزللیگی اینسانا بخش ائتمیش‌دیر. بو حسابی سورولمامیش سایی‌سیز نعمت‌لر واردیر. بون‌لارین بوتونو بوشونا می؟ هر شئی بورادا بیته‌جک می؟ بونا عاغلی باشیندا هئچ بیر اینسان دوغرو دئیه‌بیلمز. دولاییسیلا آخیرت حیاتی ضروری بیر حیات‌دیر.
ایلگیلی‌لی خبرلر
بو‌لاری بیلیرسینیزمی؟ (13)
تورکیه‌نین ایلک قاپا‌لی موبادیله مرکزی‌نین ایستانبول‌داکی کاپالیچارشی اولدوغونو بیلیردینیزمی؟