Ärdoğan öç könlek Farsı qultığı säfärenä başladı
Türkiyädäge saylawlar uzğannan soñ İlbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan iğ’tibarın tışqı säyäsätkä yünältte.
İlbaşı Ärdoğan uñışlı NATO sammitınnan soñ Farsı qultığı illärenä öç könlek räsmi säfärgä çıqtı. Ärdoğan öç ilne üz êçenä alğan şuşı räsmi säyäxäte waqıtında Soğud Ğaräbstanı, Berläşkän Ğaräp Ämirlekläre häm Qatarda bulaçaq.
Soğud Ğaräbstanı häm Berläşkän Ğaräp Ämirlekläre belän mönäsäbätlärneñ 10 yıl diyärlek tuqtap toruınnan soñ Türkiyä belän här ike Farsı qultığı ile arasında soñğı ike yılda bilgele yaqınlaşu yäşände. Xäzer Türkiyä Däwlät başlığı, ike il belän dä ike yaqlı mönäsäbätlärne üsterep, yuğarı däräcägä kütärüne maqsat itep quya.
Räcäp Tayyip Ärdoğan, Türkiyä İlbaşı:
"Türkiyä bularaq Qatar belän bergä böten Farsı qultığı töbägeneñ xozurına häm isänlegenä bik zur ähämiyät biräbez. Bu cirlärdä kiyırenkelekne, bäreleşlärne häm doşmanlıqnı hiç kürergä telämibez.
Cirastı çığanaqları cähätennän bulmasın säwdä yağınnan bulmasın bik zur potenśialı bulğan bu matur geografiyanıñ qardäşlek belän, teläktäşlek belän telgä alınuın, här ölkädä üseş aluın, nığuın telibez. Nindi kilep çığışta, mäzhäptä, ışanuda ğına bulmasın Farsı qultığı xalıqlarınıñ bötenese dä bezneñ üz qardäşebez.
Farsı qultığı illäre belän xezmättäşlegebezne şuşı añlayış belän ike yaqlı mänfäğät häm xörmät nigezendä alıp barırğa tırışabız.”
Töbäk liderlarınıñ Türkiyä İlbaşınıñ säfäre waqıtında bik küp mäs’äläne quzğatuı küzdä totıla. İq’tisad häm säwdä mänfäğätläreneñ kön tärtibeneñ könüzägendä toruı häm İlbaşı Ärdoğannıñ Türkiyä iq’tisadın çit il investiśiyäläre häm artqan ike yaqlı säwdä belän canlandırunı maqsat itüe kötelä.
Saqlanu häm iminlek mäs’älälärenä dä liderlar iğ’tibar itäçäk. Soğud Ğaräbstanı häm Berläşkän Ğaräp Ämirlekläre Türkiyädä êşläp çığarılğan saqlanu sänäğäte êşlänmälären satıp alu telägen beldergännär ide.
İlbaşı Ärdoğan töbäktäge räsmi säfärläre qısalarında şulay uq Qatarğa da baraçaq.
2017nçe yılda Qatarğa kürşe illärneñ Qatarnı qamalışta qaldırırğa tırışqan çaqta Türkiyä kürsätkän yaqlaw Farsı qultığınıñ şuşı keçkenä ileneñ bu wazğıyätne xäl itüdä yärdäm itkän ide. Ul waqıttan birle Türkiyä häm Qatar bik yaqın berlektäş buldı.
Ärdoğannıñ Dohada ike il arasındağı iq’tisadi, geopolitik häm saqlanu xezmättäşlegen tağın da üsterü öçen tırışlıq sarıf itäçäge isäplänelä.
Türkiyäneñ bik küp möhim regional’ mäs’älädäge yoğıntısı häm diplomatiya östälendä buluı söyläşülärdä ähämiyätle bulaçaq. Çönki Farsı qultığı liderları häm Türkiyä Däwlät başlığınıñ Liviya, Yämän häm Süriyä kebek tartqalaşu töbäklärendä totrıqlılıqnı täêmin itü häm tınıçlıqnı nığıtu öçen xezmättäşlek ölkälären quzğatu ixtimalı da bar.
Yosıf Ärim, TRT World, İstanbul:
“Bu möhim regional’ säfärdän kötelgännär bilgele. Öç kön, öç il häm bik küp ike yaqlı kileşü. Säwdä häm iq’tisad bu säyäxätneñ östenlekle mäs’äläläre bulaçaq, läkin liderlar aqça belän bäyle temalar turında ğına söyläşmäyäçäk. Regional’ xezmättäşlek töbäktäge problemalı urınnarğa telängän tınıçlıqnı urnaştıra alaçaqmı? Bu isä yabıq işeklär artında ütkäreläçäk söyläşülärdän kötelgän näticä bulaçaq.
Yosıf Ärim, TRT World