"Tanklarnı yodrıqları belän tuqtatqan başqa xalıq yuq"

Xörmätle parlament başlığı, xörmätle prem’yer-ministr, säyäsi partiyälärebezneň ğomum başlıqları, şähitlärebezneň amänäte bulğan qaderle qardäşlärem, qaderle ğazıylarıbız, ğaziz watandaşlarım , änkaralılar barığızğa da qaynar sälamnäremne citkeräm.

Biregä Törkiyäneň iň yaqın tarixında küzätelgän böyek xıyanät, basıp alu häm tüntäreleş kereşüeneň ber yıllığı uňayınnan cıyıldıq.

Uzğan yılnıň 15 nçe iyülendä şähit bulğan barlıq qardäşlärebezgä Allahtan yarlıqaw sorıym, yaqınnarınıň häm xalqıbıznıň qayğısın urtaqlaşam.

Ğazıylarıbızğa şifalar telim.

Änkara häm İstanbul berençe çiratta bulu belän bergä Törkiyäneň här poçmağında tüntäreleşçelärgä qarşılıq kürsätkän barlıq watandaşlarıbızğa räxmätläremne citkeräm.

Törek milläte 15 nçe iyül’dä ber cämğiyät’ tügel, tulı mäğ’näsendä ber millät buluın böten dönyağa kürsätte.

Ber ğasır êlek Çanakkalädä härkemne ğacäpkä qaldırğan ciňügä ireşkän idek.

15 nçe iyüldä dä ber xıyanät oyışmasınıň 40 yıllıq planın 20 säğät’ êçendä yuqqa çığarıp tarixıbızda yaňa ciňügä ireştek.  

Suğışlar armiyälär arasında bulır.

Törek milläte 15 nçe iyül’dä armiyägä äwerelgän xıyanät oyışmasına qarşı yörägendäge iman häm qoralsız qulları belän köräşte.

Dönyada monıň başqa ürnäge yuq.

Tanklarnı yodrıqları belän tuqtatqan başqa xalıq yuq.

Qıyu räweştä ülemgä kitkän başqa mondıy millät yuq.  

Mondıy millätneň äğ’zası , mondıy il watandaşı buluım öçen härwaqıt şöker itäm.

Qardäşlärem, ildäşlärem. 15 nçe iyül’ne tüntäreleş kereşüennän bigräk xıyanät omtılışı dip äytüneň ber säbäbe bar.

Qarşıbızdağı Törkiyä Böyek Millät Mäclese – bezneň bäysezlegebez häm demokratiyäbezneň simvolı.

Bu Mäcles( parlament)  Azatlıq suğışın citäkläde.

Cömhüriyät tarixında beräw dä bu binağa qul suzmadı.

Barı tik 15 nçe iyül’ xıyanäten başqaruçılar üzlärendä mondıy qıyulıq taptı.  

Çönki alar il citäkçelegen üz qullarına aludan tağın da zurraq niyätär belän yulğa çıqtı.

Maqsatları ilebezne, millätebezne äsir itep däwlätebezne, mädäniyatıbıznı tamırdan qorıtu ide.

Şuna kürä dä Törkiyä Böyek Millät Mäclese berençe çiratta maqsat itep alınğan, iň küp bombalanğan urın buldı.

Tüntäreleşçelär xalıq ışanıçlıları parlamentını qaldırıp qaçıp kitärlär dip uyladılar.

Xalqıbız uramnarğa, mäydannarğa ağılıp ilen saqlap qalırğa tırışqanda Änkarada parlament başlığı häm xalıq ışanıçlıları 23 säğat’ 30 minutta Törkiyä Böyek Millät Mäclesendä cıyıla başladı.

Säğät’ tönge ikençe yartıda parlamentqa kilep citä alğan 106 xalıq ışanıçlısı belän ğomum şura açıldı häm üz êşen başlap cibärde.  

Ğomum şurada çığış yasağan törkem başlıq wäkillare , ministrlar häm xalıq ışanıçlıları tüntäreleşkä qarşı totışların belderde.

 “15 nçe iyül’ – teatrdır” dip äytüçelär ul tönne biredä küzätelgän waqiğalarnı törle partiyälärneň xalıq ışanıçlıları aňlatqan, parlament bastırıp çığarğan “Ğazıy parlamentta ul tön” isemle kitaptan barlıq neçkälekläre belän uqıy ala.  

Qardäşlärem, ildäşlärem. Törkiyä Böyek Millät Mäclese 1920 nçe yılnıň 23 nçe aprelendä xalıq ışanıçlıları häm doğalar belän açıldı.

96 yıl uzğannan soň 2016 nçı yılnıň 15 nçe iyülendä Törkiyä Böyek Millät Mäclese yänä xalıq ışanıçlıları häm xalqıbıznıň doğaları belän saqlanıp qaldı.

Xalqıbız mäydannarda, uramnarda tüntäreleşçelärgä qarşı qıyu räweştä qarşılıq kürsätkändä xalıq ışanıçlıları parlamentta cıyıldı.

Ul tönne xalıq ışanıçlılarıbız ğomum şuranı açıq totıp tüntareleşçelärgä üz köçen kürsätte.

Tüntäreleşçelärgä “Barıp çıqmayaçaq,telägegezgä ireşä almayaçaqsız” digän xalıq ışanıçlıları demokratiyäneň simvolı bulğan parlamentnı saqlap qaldı.

Törkiya Böyek Millat Mäcleseneň barlıq äğ’zaların , ayıruça ul tönne ğomum şurağa kilä alğan 106 xalıq ışanıçlısın täbrik itäm.

Quyu törek xalqına da mondıy parlament kileşer.

Parlamentnıň yörägebezdäge, küňelebezdäge urını monnan soň bötenläy başqaça.

Milli irädäneň , Watannıň simvolı bulğan parlamentqa tağın ber tapqır kemneň dä bulsa qulın suzmawı öçen tağın da kübräk tırışaçaqbız.

Şağir’ äytmeşli:

 Keşelekle keşe  Watanın satarmı?

Dönyada suın êçep, ikmägen aşağan Watanağızdan ğaziz närsä barmı? 

Bäylär bu Watanğa niçek qulığız kütärelde?

Waqıtı citkäç sez monıň öçen cawap biräçäksez

Sez bu Watanğa niçek raximsezlek kürsättegez?

15 nçe iyül’ tönendä bu Watanğa qul kütärüçelär xäzer isä mäxkämälärdä xıyanatläre öçen cawap birä.

Suın êçep, ikmägen aşağan Watannarın Pensilvanyadağı şarlatannıň ämere belän 1 dollarğa satuçılar zindannarda çeregändä bu parlament xalqıbızğa xezmät itüen däwam itterä.

Çönki bez millätebezgä süz birdek.

İlbaşı idaräse belän, parlament, xökümät belän , barlıq däwlät häm şäxsi oyışmalar belän bergä ilebezne zamanca ŝivilizaŝiya däräcäsennän dä  uzdırıp cibärep 2023 nçe yıl maqsatlarıbızğa ireşäçäkbez.  

Bu süzebezne cirenä citkergängä qadär ciň sızğanıp êşläyäçäkbez.

İldäşlarem, qardäşlärem. 15 nçe iyül’ne aňlatırğa süzlär citmi, cömlälär tabıp beterep bulmıy.

Demokratiya häm milli berdämlek köne itep iğ’lan itelgän bu könneň mäğ’näsen ul tönne kürüçelär, anı kiçerüçelär bik yaxşı aňlıy.  

Törkiyä Böyek Millät Mäclese qarşında, ğomum ştab yanında, Qızılay mäydanında ilbaşı idaräse kölliyäte yanında ,Änkara iminlek mödirlege qarşında häm başqa cirlärdä küzätelgän waqiğalarnıň yöz meňnärçä şahitı bar.

Barlıq şähitlärneň xikäyälare kitap bulıp basılıp çıqtı, dokumental’ fil’mnäre töşerelde.

Ğazıylarıbız belän oçraşqanda ul tönge xain kereşüneň qurqınıçlığın tağın da yaxşı aňlıybız.

Ul tönne yaralanğan  14 yäşendäge ber qız ul xainnarğa “Sez 14 yäş’lek ber balağa qarşı tora almıysız ,bu däwlätne niçek cimerersez, bu millätkä niçek xuca bulırsız?” dip êndäşä.

Başqa ber ğazıyıbız tänendäge 14 şrapnel’ kisäkçegen axirättäge iň zur dälile itep kürä.

Başqa ber ğazıyıbız isä şähit bulu märtäbäsenä ireşä almawı öçen borçıla.

15 nçe iyül’ şähitlär küperendä yaralanğan ber watandaşıbız irtägesen xastaxanädä küzlären açıp tüntäreleşneň bastırıluın öyrängännän soň “Dusqa ışanıç birdek, doşmannı qurqıttıq” dip äytä.

Tağın ber ğazıyıbız “Tüntäreleş uňışlı bulsa monı balalarıbızğa , onıqlarıbızğa niçek aňlatır idek?” dip üz xislären citkerä.

Äye, azan, bayraq, Watan mäxäbbate här keşene qaharmanğa äwereldergän bu rux, bu quyılıq bulğanda Allahnıň yärdäme belän bu däwlätne beräw dä cimerä almas, bu xalıqnı äsir itä almas.

Şağir äytmeşli ,  “Yegetlär ülgändä dä  yılmayıp ülerlär”.

Tüntäreleşçelär monnan soň yaxşı tormış, räxätlek kürmäyäçak.

Törek milläte köräşkä iyäläşkän.

Tarix däwamında küp köräşlär kiçerdek.

 Xain tüntäreleş kereşüendä qatnaşı bulğan härkem monıň öçen cawap biräçäk, beraw dä cäzasız qalmayaçaq.

Äti-babaylarıbız äytkançä ber kön älbättä xisap köne kiläçäk.

İnşallah ul kön bik yaqındır.

Ğaziz qardäşlärem, watandaşlarım. 15 nçe iyül’däge tüntäreleş kereşüe bezgä bik küp närsä belän bergä kemneň dus, kemneň doşman buluın da tağın ber tapqır bik açıq kürsätte.

Tüntäreleşneň berençe säğät’lärennän başlap demokratiya häm legal’ citäkçelek yanında urın alu urınınaTörkiyä häm miňa qarşı süzlär äytäçäk keşe tabu êzlanülärenä kereşkän media oyışmaları da bar ide.

Xalqıbız tüntreleşne bastırğannan soň “Duslarıbız ciňelde” digän çit il analistların , räsmi zatların da kürdek.

Şul uq waqıtta dönyanıň küp kenä cirendä  watandaşlarıbız belän bergä uramnarğa çığıp tüntareleşçelärgä qarşılıq kürsätkän duslarıbıznı da kürdek.

Ul tönne xärbi oçqıçlarnıň göreltese astında telefonnan şaltıratıp êçkersezlek belän yaqlaw kürsätülären belderüçelär dä , könnär uzğaç güyä borçıluların citkerüçelar dä buldı. Tüntäreleş kereşüendä duslarıbıznı da doşmannarıbıznı da bik yaxşı tanıdıq.

15 nçe iyül’ tüntäreleşe bezgä köçle buluıbız kiräklegen kürsätte.  

Ägär köçle bulmasaq, bezgä ber genä kön dä yäşäw xaqı birmäyäçäk şul xätle doşman bar ki, isemnären sanıy başlasaq bik citdi xalıqra krizislar barlıqqa kiler.

İsemnären äytmäsäk tä barısın da beläbez.

Uzğan yıl 15 nçe iyül’dän soň aytkan süzläremne tağın ber tapqır qabatlıym: “Telägegezgä ireşä almayaçaqsız,millältne bülä almayaçaqsız, bayraqnı töşerergä , Watannı bülärgä köçegez citmäyäçäk.Däwlätne cimerä almayaçaqsız , azannarnı tuqtata almyaçaqsız. İlebezgä tez çikterä almayaçaqsız. Bezne yulıbızdan çigenderä almyaçaqsız”.

Äye, bez dustıbıznı da , doşmanıbıznı da bik yaxşı beläbez.

İň möhime kem buluıbıznı, qaydan kilüebezne häm qaya kitäçägebezne dä beläbez.

Bez barası yullar bilgele. 

Bergä häm berdäm bulaçaqbız, qardäş häm tuğan  bulaçaqbız, böyek häm köçle bulaçaqbız.

Ğasiz ildäşlärem, watandaşlarım, qardäşlarem.

Här köräştäge kebek 15 nçe iyül’da dä yuğaltularıbız buldı.

Balkan faciğasınnan soň töbäktäge tınıç xalıq yuğaltuları 2 million dip belderelä.

Çanakkalä suğışında 60 meňe şähit bulu belän bergä 250 meň keşelek yuğaltu kiçerdek.  

Berençe bötendönya suğışındağı yuğalrtularıbız 400 meňe şähit bulu belän bergä 1 million yarım.

Azatlıq suğışında 10 meň keşe  şähit buldı, 35 meň keşe yaralandı. 

Terrorğa qarşı köräştä barı tik sonğı 2 yılda gına da 2 meň keşe şähit buldı.

Här yuğaltu belän yöräkläre yanğan äti - änilar , balalarnı onıtmıybız.

Här qayğı tiränder, ämma änilarneň qayğı-xäsräte tağın da tiränder.  

Şuňa kürä änilärebezgä şağir’nenň süzläre belän êndäşäm. (şiğır’ söyli).

Änilar, balarığıznıň qanı buşqa qoyılmadı.

Mäxmät Akif “Allah bu xalıqqa tağın ber tapqır gimn yazdırmasın” digän ide.

Bez dä  Allah bu millätkä tağın ber tapqır mondıy xıyanätlär kürsätmäsen dip äytäbez.

Şähitlarebezga tağın ber tapqır Allahtan yarlıqaw sorıym. Ğazıylarıbızğa şifalar telim.