Törki cömhüriyätlärneñ kön üzägendäge waqıyğalar

“Awraziya qaytawazı” tapşıru tezmäbezneñ bu bülemendä törki cömhüriyätlärneñ kön üzägendäge waqıyğalar turında süz baraçaq.  

Uzğan atnada Qazaqstannıñ Awrupa belän mönäsäbätlären üsterü nisbätennän ähämiyätle waqıyğalar buldı. İlbaşı Qasıym-Cumart Toqayev täwge tapqır - Serbiyägä, tışqı êşlär ministrı Murat Nurtleu isä Xorvatiyägä räsmi säfär yasadı. Xäzer älege säfärlärdä alğı planğa çıqqan täräqqıyät’lärgä küz salıyq.

Qazaqstan ilbaşı Qasıym-Cumart Toqayev 19nçı-21nçe noyabr’ könnärendä Serbiyä häm Vengriyägä bardı. İnde äytkänebezçä, bu anıñ Serbiyägä berençe räsmi säfäre ide. Toqayev Belgradta däwlät başlığı Aleksandr Vuçiç häm xökümät räise Miloş Vuçeviç belän ayırım-ayırım oçraştı. Delegaśiyälärara söyläşülär näticäsendä Qazaqstan häm Serbiyä arasında 10 kileşü imzalandı. İlbaşı Toqayev, säfäre qısalarında, Batayniśa aêroportına bardı häm Serbiyä saqlanu sänäğate êşlänmäläre belän tanıştı.

Qazaqstan ilbaşı 20nçe noyabr’dä Serbiyädän Vengriyägä yul tottı. Bu Toqayevnıñ Vengriyägä yasağan berençe däwlät säfäre buldı. Ul başqala Budapeştta Vengriyä ilbaşı Tamaş Sulök, xökümät räise Viktor Orban häm parlament räise Laslo Kever belän ayırım-ayırım küreşep söyläşte. Yaqlar arasında ütkärelgän oçraşular näticäsendä Qazaqstan häm Vengriyä arasında 6 kileşü imzalandı. İlbaşı Toqayev biredä Vengriyä-Qazaqstan investiśiyä cıyılışında qatnaştı. Anıñ axırında ike ilneñ êşmäkärläre arasında 7 kileşü tözelde. Şulay itep, 17 yıllıq tänäfestän soñ Qazaqstannıñ däwlät başlığı Vengriyägä räsmi säfär yasadı.  

21nçe noyabr’dä Qazaqstan tışqı êşlär ministrı Murat Nurtleu Xorvatiyägä yul tottı. Ul başqala Zagrebta tışqı êşlär häm Awrupa êşläre ministrı Gordan Grliç Raxman belän oçraştı. Söyläşü axırında ike ilneñ tışqı êşlär ministrlıqları häm diplomatiya akademiyäläre arasında xezmättäşlek memorandumnarı imzalandı. Bu säfär Qazaqstan tışqı êşlär ministrınıñ Xorvatiyägä täwge räsmi vizitı bularaq terkälde.

***

Törki cömhüriyätlär arasında xezmättäşlekne nığıtuçı êşçänleklär däwam itä. Uzğan atnada Törekmänstan, Qırğızstan häm Üzbäkstanda ähämiyätle waqıyğalar buldı.

18nçe noyabr’dä Törekmänstanda “Anev 2024nçe yıl törki dön’ya mädäniyat başqalası” çaralarınıñ räsmi yabılı tantanası uzdı. Yıl buyı Anev şähärendä törki dön’yanıñ muzey belgeçläre, rässamnarı, yazuçıları, teatr häm kino wäkilläre oçraşular uzdırdı. 2025nçe yılda isä Törki dön’yanıñ mädäniyat başqalası Aqtaw şähäre bulaçaq.

18nçe noyabr’dä Üzbäkstan başqalası Taşkentta Törki cömhüriyätlär oyışmasınıñ diaspora öçen cawaplı ministrlar häm oyışma başlıqları 6nçı cıyılışın ütkärde. Anda Törki däwlätlär oyışmasına äğ’za häm küzläwçe illärdän wäkillär qatnaştı. Cıyılışta törki cömhüriyätlärneñ dön’yada 20 million keşelek diaporağa iyä buluları assızıqlandı.

20nçe noyabr’dä Qırğızstannıñ başqalası Bişkäktä Üzäk Aziyä universitetları rektorları forumı oyıştırıldı. Anda Qazaqstan, Qırğızstan, Üzbäkstan, Tacikstan häm Törekmänstannan rektorlar qatnaştı. Forum qısalarında ikeyaqlı kileşülär imzalandı.