Törki cömhüriyätlär kön tärtibendäge waqıyğalar
Awraziya qaytawazı 46/2024
Ağımdağı yılnıñ 4-5 nçe noyabrendä Törkiyä ilbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan Qırğızstanğa räsmi säfär qıldı. Qırğızstan häm Törkiyä ilbaşları citäkçelegendä uzğan Qırğızstan - Törkiyä yuğarı däräcäle strategik xezmättäşlek şurasınıñ 6 nçı cıyılışında yaqlar arasında 19 kileşü imzalandı. Säfär qısalarında Ärdoğan Bişkäk Qırğızstan-Törkiyä duslıq xastaxanäsen, Yunıs Ämrä institutın, Bişkäk fän üzägen häm başqa ob’yektlarnı açtı. Törkiyä ilbaşına Qırğızstan Cömhüriyäteneñ Manas ordenı tapşırıldı.
5 nçe noyabr’dä Vengriya prem’yer-ministrı Viktor Orban Qırğızstanğa räsmi vizit belän kilde. Viktor Orban Qırğızstan ilbaşı Sadır Caparov belän oçraşqannan soñ ike il arasında 5 kileşügä qul quyıldı.
6 nçı noyabr’dä Bişkäktä Törki däwlätlär oyışmasınıñ 11 nçe sammitı ütte. “Törki dön’yanı nığıtu: iq’tisadi integraśiya, totrıqlı üseş, sanlı kiläçäk häm härkem öçen qurqınıçsızlıq” iseme astında uzğan sammitta Azärbaycan, Qazaqstan, Qırğızstan, Tön’yaq Kipr Törek Cömhüriyäte, Üzbäkstan häm Törkiyä ilbaşları, Vengriya prem’yer-ministrı häm Törekmänstannıñ tulı wäqalätle ilçese qatnaştı. Sammitta törki cömhüriyätlärneñ strategik östenlekläre bilgelände. Vengriya prem’yer-ministrı Viktor Orbanğa Törki dön’yağa östen xezmät ordenı tapşırıldı. Yuğarı däräcäle oçraşu azağında Bişkäk beldergese qabul itelde häm cıyılışta 14 dokument imzalandı.
Bişkäk beldergesendä Törki däwlätlär oyışması Üzäk banklar şurası häm Turan irekle iq’tisadi berlege buldıru, 2025 nçe yılda Cälalabad şähären Törki dön’yanıñ turizm başqalası, Bişkäk şähären isä Törki dön’yanıñ sanlı başqalası dip iğ’lan itü qararı qabul itelüe belderelde. Törki däwlätlär oyışmasınıñ bayrağı yañartıldı. Xalıqara Törki mädäniyät häm miras waqıfı iniśiativaları belän Bişkäk şähärendäge şağıyr’ Alıkul Osmanov yortı muzey itep üzgärtelde häm anı açu tantanası ütkärelde. Azärbaycan ilbaşı İlham Äliyevkä Çıñğız Aytmatov medale tapşırıldı.
5 nçe noyabr’dä Qazaqstan ilbaşı Qasıym Comart Toqayev Franśiyägä säfär qıldı. Ul Franśiya ilbaşı Êmmanuêl’ Makron belän oçraştı. Vizit qısalarında ike il arasında barlığı 36 kileşü imzalandı. İlbaşları “Qazaqstan: dala asıltaşı” kürgäzmäsendä buldılar. Säfär barışında Qırğızstan ilbaşı Toqayev Franśiyäneñ äydäp baruçı êşmäkärläre belän investiśiya cıyılışı ütkärde.
7 nçe noyabr’dä Qazaqstan ilbaşı Qasıym Comart Toqayev Rusiya Federaśiyäse tışqı êşlär ministrı Sergey Lavrovnı qabul itte. Oçraşuda ilbaşı Vladimir Putinnıñ 27 nçe noyabr’dä Qazaqstanğa däwlät säfäreneñ neçkälekläre qaraldı.
8 nçe noyabr’dä Çanakkalädä Törki dön’ya sänğat’ universitetları berlege cıyılışı ütte. Oçraşuda Azärbaycan, Qazaqstan, Qırğızstan, Üzbäkstan häm Törkiyädän Törki dön’ya sänğat’ universitetlar berlege äğ’zaları bulğan universitetlarnıñ rektorları qatnaştı.
9 nçı noyabr’dä Änkarada Törkiyä ilbaşı urınbasarı Cäwdät Yılmaz Tön’yaq Kipr Törek Cömhüriyäte ilbaşı Ärsin Tatar belän oçraştı.