Törki cömhüriyätlär arasında integraśiya

“Awraziya qaytawazı” tapşıru tezmäbezneñ bu bülemendä törki cömhüriyätlär arasında integraśiya (bötenläşü) prośessı turında süz baraçaq.

2024nçe yılnıñ 6nçı noyabrendä Bişkäk şähärendä Törki däwlätlär oyışması sammitı uzdı. Älege uñaydan törki däwlätlärneñ axırğı aylarda berläşü nisbätennän yasalğan adımnarın qarap çığıyq.

Uzğan sentyabr’ häm oktyabr’ aylarında Törki däwlätlär oyışmasındağı illärneñ êçke êşlär, tışqı êşlär ministrları, ênergetika, yäş’lär êşläre häm sport, sälamätlek saqlaw, turizm, yustiśiya, iq’tisad häm säwdä, sänäğat’, fän, texnologiyä tarmağı ministrları, milli iminlek oyışmaları citäkçeläre, diniyä näzaräte räisläreneñ cıyılışları uzdı. Törki cömhüriyätlär arasında xezmättäşlekne artıraçaq yaña berläşmälär tözelde. Äytik 2024nçe yılnıñ 26nçı sentyabrendä Törki däwlätlärneñ şaxmat berlege, 10nçı oktyabr’dä isä “Qızılay häm Qızılxac çeltäre” qorıldı.   

8nçe sentyabr’dän 13enä qadär Astana şähärendä 5nçe Bötendön’ya küçmä xalıqlar uyınnarı uzdı. Açılış tantanasında Qazaqstan, Qırğızstan, Üzbäkstan, Tatarstan häm Yakutiya däwlät başlıqları, Törekmanstannıñ xalıq maslaxatı räise, xalıqara törki oyışmalarnıñ citäkçeläre, törki cömhüriyätlärneñ sport öçen cawaplı ministrları qatnaştı.

9nçı-11nçe sentyabr’ könnärendä Baqıda Törki dön’yanıñ urtaq älifbası komissiyäse 3nçe cıyılışın ütkärde. Anda 34 xäreftän toruçı berdäm älifba nisbätennän kileştelär.

20nçe sentyabr’dä Bişkäk şähärendä TÜRKSOYnıñ iniśiativası belän “Qotadğu Beleg häm törki dön’ya” forumı oyıştırıldı.

28nçe sentyabr’dä İstanbulda “Xalıqara törki mädäniyat häm miras” waqıfı mädäni mirasnı saqlaw belän bäyle kiñäşmä ütkärde.

9nçı-10nçı sentyabr’ könnärendä Bişkäk şähärendä Törki däwlätlär oyışmasınıñ “Yasalma aqıl” forumı uzdı.   

11nçe oktyabr’dä Aşxabadta “Xalıqara waqıt häm śivilizaśiyä mönäsäbätläre - xäzerge dön’ya häm üseşneñ nigeze” forumı oyıştırıldı. Anda İran, Qazaqstan, Qırğızstan, Üzbäkstan häm Tatarstan däwlät başlıqları, Törkiyä Böyek Millät Mäclese spikerı, monnan tış, Törki däwlätlär oyışması, TÜRKSOY şikelle qorılışlarnıñ citäkçeläre qatnaştı.  

22nçe-24nçe oktyabr’ könnärendä Tatarstan başqalası Qazanda BRİKS sammitı uzdı. Tatarstan räise Röstäm Miñnexanov barlıq däräcäle qunaqlarnı aêroportta qarşıladı. BRİKSta törki cömhüriyätlärneñ ilbaşları da qatnaştı. Röstäm Miñnexanov Azärbaycan, Üzbäkstan, Törkiyä häm Törekmänstan liderları belän söyläşülär uzdırdı. Ul ikeyaqlı mönäsäbätlärneñ üseşenä kertkän öleşläre öçen ilbaşları İlham Äliyev, Şäwkät Mirziyayev häm Särdar Bärdemöxämmädovqa Duslıq medale tapşırdı.  

3nçe oktyabr’dä 15 yılın tutırğan Törki däwlätlär oyışması dön’yadağı märtäbäle xalıqara berläşmälär arasında urın aldı. Anıñ ğomum särqatibe Kubanıçbek Ömüraliyev beldergänçä, oyışma qul astında törki cömhüriyätlär arasında 40tan artıq tarmaqta xezmättäşlek, integraśiya prośessı aktiv räweştä däwam itä.