Nogayşa 101/2024: AVURUVLARDIÑ YAHŞI TİLİ - 1
Bu yuma “AVURUVLARDIÑ YAHŞI TİLİ” baresinde söz bardıramız... Bu hafta “HASTALIKLARIN GÜZEL DİLİ” hakkında sohbet edeceğiz...
Nogayşa 101/2024: AVURUVLARDIÑ YAHŞI TİLİ - 1
Avuruv bäri mü’minlerge, - Hastalık bütün mü’minlere,
Är yagıman rahmet bolgan... - Her yönüyle rahmettir...
Quday bäri avuruvga, - Allah bütün hastalıklara,
Mınlagan hikmet salgan... - Binlerce hikmet koymuştur...
So sırlardı alimler, - O sırları alimler,
Bizge bîr bîr aytqanlar... - Bize bir bir söylemişler...
Ol baalı manelerdiñ - O değerli manaların
Bîr kesegi nav bolgan: - Bir kısmı şudur:
“Avuruvlardıñ avır beti, - “Hastalıkların ağır tarafı,
Em qorquvdıñ bîr sebebi, - Hem onlardan korkmanın bir sebebi,
Marazlardıñ artından, - Hastalıkların arkasından,
Bazı vaqıt ajel kelip - Bazı vakit ecel gelip
İnsan ölgenge bolgan... - İnsan öldüğü içindir...
Tek, ölümdiñ tıs beti, - Ancak, ölümün dış yüzü,
Gapletpinen qaransa, - Gafletle bakıldığında,
İnsanlardı ürkütken: - İnsanları ürkütüyor:
‘Belki marazdıñ artı, - ‘Belki hastalığın arkası,
Ölüm bolur ma eken?!’ dep - Ölüm olur mu ki?!’ diye
Bizlerge taleş bergen... - Bizlere telaş veriyor...
Tek, bilingen bîr aqıyqat, - Ancak, bilinen bir hakikat,
Ajeller belli bolgan, - Eceller bellidir,
Vaqtı avıspay turgan... - Vakti değişmez...
Allah qaysı zamanga - Allah hangi vakte
Ölümdi yazgan bolsa, - Ölümü yazmış ise,
Ajelimiz so vaqıt, - Ecelimiz o vakit,
Sasırmay şıgıp kelgen... - Şaşırmadan çıkıp gelir...
Neşe köp avurgandıñ - Nice çok hastaların
Baslarında yılaganlar, - Başlarında ağlayanlar,
Özleri ölüp ozgan; - Kendileri ölüp gitmiş;
Maraz bolup yatqanlar, - Hasta olup yatanlar,
İygi bolup turganlar! - İyileşip ayağa kalkmışlar!
Ölüm tıstan köringendey - Ölüm dıştan göründüğü gibi
Äş qorqutuvşı bolmagan... - Hiç korkutucu değil...
Haq söz Qur’an’dan kelgen - Hak söz Kur’an’dan gelen
Savlemen körsetilgen, - Nurla gösterilen,
Bäri şekti kötergen - Bütün şüpheleri kaldıran
Belgilev em manelermen - Delil ve manalarla
İnsan qarap oylasa, - İnsan bakıp düşünse,
İnanganlarga ölüm, - İnananlara ölüm,
Qullıq em qıyınlıqtan - Meşguliyet ve zorluklardan
Bîr paydos em ızın bolgan... - Bir paydos ve tatildir...
Qabır artına ketken - Kabir arkasına giden
Yüzden toqsan toguz nispet - Yüzde doksan dokuz nispetteki
Süygenler em yuvıqlarga, - Sevilen kişiler ve yakınlara,
Qavusuvga sebep bolgan... - Kavuşmaya sebeptir...
Em aqıyqı vatanga, - Hem hakiki vatana,
Ol tatimlik yurtına - O saadet yurduna,
Kirgendiñ yolı bolgan... - Girmenin yoludur...
Em dünya zındanından, - Hem dünya zindanından,
Yannet baqşalarına, - Cennetbahçelerine,
Quday’dan davet bolgan! - Allah tarafından davettir!
Em maramatlıAllah’tıñ - Hem merhametliAllah’ın
İymanman tagat qılgandı, - İmanla ibadet edenleri,
Qarşılıq em baha üşün - Karşılık ve ücret için
Bekletkeni yer bolgan... - Beklettiği yerdir...
Madem aqıyqat betimen - Madem hakikat yönüyle
Ölümdiñ asıl manesi, - Ölümün asıl manası,
Nav aqıyqat bolgan; - Bu hakikattır;
Qorqup dahşetke tüspey - Korkarak dehşete düşmeksizin
Rahmet em tätimliktiñ - Rahmet ve saadetin
Baslavuşı dep bilgeni, - Başlangıcı diye bilinmesi
Bizler üşün kerek bolgan... - Bizler için gereklidir...
Allah’qa yuvıq bolgan - Allah’a yakın olan
Mübarek veliy qullardıñ - Mübarek veli kulların
Ölgenden qorquvları, - Ölümden korkmaları,
‘Belki taga ziyada - ‘Belki daha çok
Qayır eter edik!’ dep - Hayır işlerdik!’ diye
Oylaganga bolgan... - Düşünmelerindendir...
İyye, ölüm mü’minge, - Evet, ölüm müminlere,
Rahmetesigi bolgan... - Rahmet kapısıdır...
Yoldan sapqanlar üşün, - Yoldan sapanlar için,
Abediyyen qarangı, - Ebediyyen karanlık,
Tüpsüz bîr quyu bolgan... - Dipsiz bir kuyudur...
Ey kereksiz yerge, - Ey gereksiz yere,
Avuruvından maraqlanıp, - Hastalığından meraklanıp,
Oylanıp turgan insan! - Üzülüp duran insan,
Marazdı avır körüp - Hastalığı ağır görüp
Maraqlanıp turasın! - Meraklanıp duruyorsun!
Asıl maraqın sebep, - Asıl merakın sebebiyle
Marazın avırlasqan! - Hastalığın ağırlaşmış!
Marazındıñ yengilligin - Hastalığının hafiflemesini
Eger tilegen bolsan, - Eğer istiyorsan,
Maraqtan erek tur! - Meraktan uzak dur!
Marazban saga kelgen - Hastalıkla sana gelen
Payda em savabdı oyla! - Fayda ve sevabı düşün!
Em sosı marazdıñ - Hem bu hastalığın
Tezoq ötiyegin bilip - Çabuk geçeceğini bilip
Maraqındı köterip at! - Merakını kaldırıp at!
Ene sosı yolmınan, - İşte bu yolla,
Avuruv kökü kurugan! - Hastalığın kökü kurur!
Üşünley maraq marazlardı, - Gerçekten merak hastalıkları,
Eki qatqa şıgargan! - İki katına çıkarır!
So marazdıñ astında - Şu hastalığın altında
Saqlangan bîr manevî - Saklanan bir manevi
Marazdı, qalpke salgan. - Marazı, kalbe bırakır.
Maddî maraz sonıman - Maddi maraz onunla
Tavsilmey davam qılgan! - Kesilmeyerek devam eder!
Razılıqpan teslim bolup, - Razılıkla, teslim olarak,
Avuruvdıñ hikmetini oylap - Hastalığın hikmetini düşünüp
Maraqtan qutulsa insan, - Meraktan kurtulsa insan,
Sosı maddî avuruvdıñ - O maddi hastalığın
Köki kesilgeni sebep, - Kökü kesildiği için,
Marazı yengillesip - Hastalığı hafifleşip
Avır beti ketip bargan... - Ağır tarafı ondan uzaklaşıverir...
Maraq, marazdı köbeytkendey - Merak, hastalığı çoğalttığı gibi,
Haq’tıñ ullı hikmetine - Hakk’ın ulu hikmetine
Qarşı şıgılganday em bolgan... - Karşı çıkılmış gibi de olur...
Em ilahîrahmetti - Hem ilahirahmeti
Begenmezlikke bargan! - Beğenmezliğe varır!
Maramatlı Allah’tı, - Merhametli Allah’ı
Şikayet etken sebep, - Şikayet ettiği için,
Maksatınıñ tersimen - Maksadının zıddıyla
Tokat yep, zarar körgen... - Tokat yiyip, zarar görür...
İyye, qay zaman bîr insan, - Evet, ne zaman bir insan,
Eger şükür etken bolsa, - Eğer şükür etmiş olsa,
Nimetleri köbeygendey, - Nimetleri arttığı gibi,
Şikayetler em musibetti, - Şikayetler de musibeti,
Taga ziyada kılgan... - Daha çok ediyor...
Em maraqtıñ özi tagı - Hem merakın kendisi de
Ayrı bîr maraz bolgan.! - Ayrı bir hastalıktır!
Nav marazdıñ darisi em; - Bu hastalığın ilacı da,
Marazlardıñ hikmetini, - Marazların hikmetini,
Em gayasını bilüv bolgan... - Ve gayesini bilmektir...
Madem hikmet paydasını, - Madem hikmet ve faydasını,
Nav aqıyqatlarman bildin, - Bu hakikatlarla bildin,
So melhemdi maraqqa - O ilacı meraka
Yagıp qutul marazdan! - Sürüp hastalıktan kurtul!
‘Ah!’ yerine ‘oh!’ dep ayt! - ‘Ah!’ yerine ‘oh!’ de!
‘Eyvah, yazıq, nav maraz, - ‘Eyvah, yazık, bu hastalık
Qaydan keldi basıma!’ - Nereden geldi başıma!’
Degen sözdiñ ornında, - Denilen sözün yerine,
‘Är alge elhamdülillah!’ - ‘Her hale elhamdülillah!’
Degen şükür sözini, - Denilen şükür sözünü,
Yüreginden kelip ayt!” - İçten gelerek söyle!”
Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız!
Dr. Yusuf ALTINIŞIK
Nogayşa 100/2024: PAYGAMBAR MUHAMMED’DİÑ (AS) ELŞİLİGİ - 3
Nogayşa 99/2024: HAZRET-İ MUHAMMED’DİÑ (AS) ELŞİLİGİ - 2
Nogayşa 98/2024: HAZRET-İ MUHAMMED’DİÑ (AS) ELŞİLİGİ - 1
Nogayşa 97/2024: QABIL BOLGAN BȊR BASQA DUVA - 3
Nogayşa 94/2024: AJİ’DEKİ BAZI AQIYQATLAR
Nogayşa 93/2024: ANA ATA AQQI - 3