Nogayşa 30/2023: ORAZA (2) - Quru Ötbek Nimet Eken!
Bu yuma em “ORAZA (2) - Quru Ötbek Nimet Eken!” baresinde söz bardıramız! - Bu hafta da “ORUÇ (2) - Kuru Ekmek Nimet İmiş!” konusunda sohbet edeceğiz
Nogayşa 30/2023: ORAZA (2) - Quru Ötbek Nimet Eken!
Mübarek Ramazan’da - Mübarek Ramazan’da
Tutulgan orazadıñ - Tutulan orucun
Bîr köp hikmetleri bolgan... - Bir çok hikmetleri vardır...
Ol hikmetlerden bîrevini - O hikmetlerden birisini
Ötken yuma aytqan edik. - Geçen hafta söylemiştik.
Basqa bîr hikmet tagı; - Başka bir hikmet de;
Allah’tan bizge kelgen - Allah’tan bize gelen
Nimetlerdiñ şükrine - Nimetlerin şükrüne
Qaraytagan bet bolgan...- Bakan taraftır...
Sosı bettiñ işinde em - O hikmetin içinde de
Neşe akıykat bolgan... - Nice hakikatlar var...
So hikmetlerden bîrevi, - Bu hikmetlerden birisi,
Tömendeki mane bolgan: - Aşağıda ifade edilen manadır:
Bîr patşadıñ as üyinden - Bir padişahın mutfağından
Qızmetşidiñ akelgeni - Hizmetçinin getirdiği
Bîr sıpraga qarşılıq, - Bir sofraya karşılık,
Soga bahşiş beriledi. - Ona bir bahşiş verilir.
Qızmetşige bahşiş berip - Hizmetçiye bahşiş verip
Ol sıpradı yibergen - O sofrayı gönderen
Patşa eske kelmese; - Padişah anılmasa;
Em sıpradakı nimetler - Ayrıca sofradaki nimetler
Bek baalı bolgan alde, - Pek değerli olduğu halde,
Qıymatsızday zannetip - Kıymetsiz gibi zannedip
Ol nimetti yibergen - O nimeti gönderen
Tanınmasa, bilinmese, - Tanınmasa, bilinmese,
Qaydey aqmaqlıq bolgan! - Nasıl bir ahmaklık olur!
Aynı sosı misaldey, - Aynen bu misal gibi,
Cenab-ı Haq bizlerge, - Cenab-ı Hak bizlere
Türlü türlü nimetini, - Türlü türlü nimetini,
Neşe sıpralarga tizip - Nice sofralara dizip
Bizim üşün dünyadıñ - Bizim için dünyanın
Är yaqlarında yaygan... - Her tarafında yaymış...
So nimetlerge qarşılıq,- O nimetlere karşılık
Qullarından tilegeni, - Kullarından dilediği,
Yalgızca şükür bolgan! - Yalnızca şükürdür!
Nimetlerdiñ köringen - Nimetlerin görünen
Sebep ya de iyyeleri - Sebep ya da sahipleri
Zannetilgen barı zat, - Zannedilen bütün her şey,
Allah’tıñ bergenini - Allah’ın verdiğini
Bizlerge alıp kelgen - Bizlere alıp getiren
Qızmetşilerdey bolgan... - Hizmetçiler gibidir...
Sosı qızmetşilerge - O hizmetçilere
Bîr qarşılıq beremiz; - Bir fiat veriyoruz;
Bek köp minnet etemiz! - Pek çok minnet ediyoruz!
Atta aqqı bolmagan - Hatta hakları olmayan
Bîr köp örmet qasında - Bir çok hürmet yanında
Em teşekkürler etemiz... - Hem teşekkürler ediyoruz...
Oysa barı nimetlerdiñ - Oysa bütün nimetlerin
Asıl iyyesi Allah, - Asıl sahibi Allah
Sebeplerden taga köp - Sebeplerden daha çok
Şükürge hadsiz derece - Şükre hadsiz derece
Taga tiyisli bolgan... - Daha layıktır...
Basqa müyim bîr mane; - Başka mühim bir mana;
Allah’qa şükür tagı, - Allah’a şükür dahi,
Nimetlerdi, tuvradan - Nimetleri, doğrudan
Ondan bilgende bolgan... - Ondan bilindiğinde olur...
Ayriyeten so şükür, - Ayrıca o şükür,
Nimetlerdiñ qıymatı - Nimetlerin kıymeti,
Taqdir etilgende bolgan. - Takdir edildiğinde olur.
Nimetlerdiñ qıymatı da; - Nimetlerin kıymeti de
So nimetke muqtajlıq - O nimete muhtaçlık
Bilingende anglaşılgan... - Bilindiğinde anlaşılır...
Ramazan’dıñ orazası, - Ramazan’ın orucu,
Nav sebepten haqıyki, - Bu sebeple hakiki,
Em alal, em azamatlı - Hem samimi, hem azametli,
Tagı savlay şükürdiñ - Ve de bütünüyle şükrün
Bîr aşgışı bolgan... - Bir anahtarı olmakdadır...
“Kaytip boladı?” desen, “Nasıl oluyor?” desen,
Nege dese mejburlıq - Çünkü mecburiyet
Bolmassa insanlar, - Olmazsa insanlar,
Köbi vakıt toq qalıp - Çoğu zaman tok kalıp
Üşünley aş kalmaganga - Gerçekten aç kalmadıklarından,
Nimetlerdiñ qıymatını - Nimetlerin kıymetini
Tap taqdir etalmagan! - Tam takdir edemiyorlar!
Quru bîr kesek ötbek, - Kuru bir parça ekmek,
Dayim toq bazılarga, - Daima karnı tok bazılarına,
Ayriyeten bay bolsa, - Ayrıca bir de zengin ise,
Nimetlik darecesi, - Nimetlik derecesi,
Tap arüv añlaşılmagan... - Tam iyi anlaşılmıyor...
Oysa iptar vaqtında, - Oysa iftar vaktinde,
Avız aşqan zamanda, - Ağız açıldığı zaman,
Quru bîr kesek ötbek, - Kuru bir parça ekmek,
Mü’minlerdin közinde, - Mü’minlerin gözünde,
Bek qıymatlı bîr nimet - Pek kıymetli bir nimet
Bolganına em avzı - Olduğuna hem ağzı,
Em tili şahit bolgan! - Hem dili şahitlik eder!
Nav Ramazan-ı Şeripte, - Bu Ramazan-ı şerifte
Patşadan en yarlıgaşe, - Padişahtan en fakire kadar,
Orazasını tutqan - Orucunu tutan
Barı adem nimetlerdiñ - Bütün insanlar, nimetlerin
Qıymatını tap añlap - Kıymetini tam anlayıp
Manevi bîr şükürge, - Manevi bir şüküre
Köterilip yetip bargan... - Yükselerek ulaşır, varır...
Em kündüzdeki aşavdan - Hem gündüzdeki yemekten
Yasaqlı bolgan üşün: - Yasaklı olduğu için:
“Nav nimetler menim tuvıl, - “Bu nimetleri benim değil,
Men onlardı aşamaga - Ben onları yemek hususunda
Selbes, azat tuvılman. - Serbest, özgür değilim.
So nimetlerdiñ baresi, - Şu nimetlerin hepsi,
Demek basqa birevdiñ; - Demek başka birisinin;
Meni, em barı halqtı - Beni, hem bütün halkı,
Yaratuvşı RezzaqRab’tıñ - Yaratan Rezzak Allah’ın
Bizge nimeti bunlar... - Bize nimeti bunlar...
Onuñ malı sosınlar... - Onun malı şunlar...
Mine avzımdı aşpay - İşte iftar etmeden
Emir beklep turuman!” - Emir bekleyip duruyorum!”
Dep barı nimetti, - Diye bütün nimeti,
Nimet bilgende adem; - Nimet bildiğinde kişi;
Ene sosı itikatı, - İşte şu itikadı,
Manevi şükür bolgan... - Manevi şükür olur...
Mine nav kebimen - İşte bu şekliyle
Oraza bek köp betten - Oraza pek çok yönden
İnsanlardıñ aqıyki - İnsanların gerçek
Vazipesi şükürdüñ - Vazifesi şükrün
Aşqışı ökmüne ötken... - Anahtarı hükmüne geçer...
Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız
Dr. Yusuf ALTINIŞIK