Keşeneñ çın tormışı belän sośial’ media arasında törleçä êş itüe (Ürdäk sindromı)

"Tormışnıñ qızıqlı yaqları” tapşıru tezmäbezneñ bügenge çığarılışında keşeneñ çın tormışı belän sośial’ media arasında törleçä êş itüe, yäğ’ni Ürdäk sindromı  turında süz alıp barabız.

Sosial’ medianı härkem diyärlek aktiv qullana. Başqalarğa oşaw teläge - keşelär öçen tabiği teläk. Bez barıbız da urtaqlaşqan materiallarıbızda kamil bulırğa telibez häm başqalarınıñ kamil dip uylağan materiallarında yuğalıp qalabız. Şulay da härkem sośial ‘ mediadağı kebek bäxetleme? Yuğisä alar bäxetle kebek kürenälärme? Äydägez Ürdäk sindromı belän tanışıyq.

Sośial’ medianı qarağanda keşelärneñ tormışı niqadär matur, kamil dip üzegezne alar belän çağıştırasızmı?

Tıştan kimçeleksez kürengän keşelär nigezdä bezdän älläni ayırılmıylar. Nigä alar üzlären şulay kürsätälär soñ?

Sośial’ tikşerenüçelär monı Ürdäk sindromı dip atıylar, yäğ’ni keşe çın tormışı belän sośial’ media arasında törleçä êş itä, üzen anda çınbarlıqtağı kebek tügel, başqa törle itep kürsätä.  

Ürdäk sindromı keşe üzeneñ sośial’ media postlarında kürsätkän “ideal’ şäxes” belän anıñ real’ tormışı arasındağı ayırmanı añlata. Bu sindrom keşe sośial’ çeltärdä urtaqlaşqan mäğ’lümat häm videolar anıñ real’ tormışın çağıldırmasqa mömkin digän süz.

Berençe bulıp Stênford universitetı uylap çığarğan Ürdäk sindromı studentlarnıñ qayğıru, depressiya, üz-üzeñnän şiklänü kebek xällärdä tışqı yaqtan tınıç kürenü säläten kürsätü öçen qullanıldı.

Sindromnıñ iseme nigä ürdäk? Ürdäklärgä iğ’tibar itkänegez barmı?

Kübebez ürdäklärneñ suda biyegändäy sikerep uynawlarına,  matur itep yözülärenä  soqlanıp qarıybız. Su östennän qarağanda problema bar dip uylamıybız, läkin êşneñ iñ qatlawlısı, iñ çetereklese  su astında. Kül astındağı ayaqlar maşina kebek êşli.

Sośial’ mediada şäxeslär üzlären niçek kürsätergä teläsälär şundıy postlar urtaqlaşalar.

Sośial’ çeltärlär barısı da bik ciñel, tir tükmiçä, küp köç quymıyça ireşelä dip uylaw öçen uñaylı moxit. Keşelar dä şulay êşli.

Keşelär çınnan da sośial’ mediada kürengän kebek bäxetle, bay, uñışqa ireşkän,kimçeleksez, kamilme soñ? Monıñ cawabın barıbız da beläbez: älbättä yuq.

Kimçeleksez bulırğa mäcbür itkän, kamil bulmağannı çitläştergän bügenge dön’yağa yaraqlaşu öçen keşelär  formadan formağa kerä. Läkin bu bezneñ psixologiyäbezgä niçek täêsir itkänen beläbezme?

Ürdäk sindromı bulğan keşegä iñ küp täêsir itkän detal’ – “başqalar”, başqalar turında uylap tormıştan läzzät alu, täm tabu  bik qıyın. Bu sindrom keşedä borçılu häm depressiya bulsa anı tağın da arttırırğa mömkin. Ägär sez üzegezdä mondıy problemalar bar dip uylasağız psixologtan yärdäm alu kiñäş itelä , çönki berkem dä sośial’ çeltärlärdä kürengän kebek kamil,ideal’ tügel.

Beräwneñ dä tormışı ürdäkneñ su östendä iskitkeç yözüe kebek soqlanırlıq tügel. Üzeñne başqalar belän çağıştıru üzeñ öçen iñ zur naçarlıq ul.

.

Çığanaq: TRT Xäbär