Uzğan atnada törki cömhüriyätlärdä bulıp uzğan möhim waqıyğalar

Ağımdağı yılnıñ 12-13 ğıynwarında Törki däwlätlär oyışması ğomum särqatibe Kubaniçbäk Ömüraliyev Vengriyägä säfär qıldı. Anı Budapeştta Vengriya prem’yer-ministrı Viktor Orban qabul itte. Ğomum särqatip Ömüraliyev belän prem’yer-ministr Orban transport häm ênergetika, awıl xucalığı häm tabiği çığanaqlar belän idarä itü kebek östenlekle ölkälärdä praktik xezmättäşlekne alğa taba üsterü turında fiker alıştılar. Törki däwlätlär oyışması ğomum särqatibe Kubaniçbäk Ömüraliyev Vengriyägä säfäre qısalarında Vengriya tışqı êşlär häm tışqı säwdä ministrı Piter Sijarto, şulay uq oyışmanıñ Vengriya aqsaqalı Atilla Tilki belän ayırım-ayırım küreşep söyläşte. Ömüraliyev Törki däwlätlär oyışmasınıñ Budapeşt ofisında da buldı.

 Törekmänstanda ike palatalı parlamentnı berläşterü kön tärtibendä. 11 nçe ğıynwarda Törekmänstan parlamentınıñ yuğarı palatası bulğan Xalıq mäsläxäte häm parlamentnıñ tübän palatası bulğan Milli mäcles deputatlarınıñ urtaq cıyılışı uzdı.Törekmänstan xalıq mäsläxäte räise  Ğorbanğulı Bärdemöxämmädov cıyılışta parlamentnı berläşterergä täq’dim itte. Bıyılnıñ 26 nçı martında Törekmänstanda ğomumi häm cirle saylawlar uzaçaq.

14 nçe ğıynwarda Qazaqstan Senatqa saylawlar ütkärde. Qazaqstanda senatorlar cirle mäcles äğ’zaları tarafınnan saylana. Qazaqstan senatına saylanğan 20 senator 6 yıl wazıyfa başqaraçaq. Qazaqstannıñ säyäsi sistemasında üzgäreşlär häm häm yañartu barışı däwam itä. Soñğı yıl Qazaqstanda Nazarbayev ğailäseneñ qağılğısızlığı äkrenläp beterelde häm ğailäneñ yoğıntısı, täêsire minimumğa töşerelde. Qırğızstanda êlekke ilbaşı Askar Akayevqa qarata açılğan däğ’wa tuqtatıldı.

Ukrainada yäşäwçe qazaq diasporası Kiyev häm Buça şähärlärendä tradiśion törki çatırlar quyıp moxtac keşelärgä yärdäm itä başladı. “Ciñelmäs çatır” dip atalğan tradiśion qazaq çatırında keşelärneñ töp ixtiyacları qanäğat’länderelä. Rusiya tışqı êşlär ministrlığınıñ bu mäs’älägä reakśiyäsennän soñ Qazaqstan tışqı êşlär ministrlığı bu iniśiativada anomal’lek kürmäwlären açıqladı.

11 nçe ğınwarda Başqortstannıñ berençe ilbaşı Mortaza Räximov wafat buldı. 20 yıl Başqortstan belän idarä itkän Räximov 1990 nçı yıllar başında ileneñ bäysezlege öçen zur köç quydı. Mortaza Räximovnı soñğı yulğa ozatu cıyınında Rusiya ilbaşı Vladimir Putin da qatnaştı.

9-10 nçı ğıynwarda Antaliyada 13 nçe Aziya parlamentariylar assambleyası ğomum şurası ütte. “Üzgärgän xalıqara dinamikada küpqırlılıqnı propagandalaw” iseme astında uzğan oçraşuda 27 ildän parlamentariylar qatnaştı. Oçraşuda Awraziya geografiyäsennän Azärbaycan parlamentı başlığı Sabiha Gafarova häm Törekmänstan parlamentı başlığı Gölşat Mammedova qatnaştılar. Ğomum şura utırışınnan soñ Antaliya deklaraśiyäse qabul itelde. Aziya parlamentariylar assamblyeası ğomum şurası qısalarında Türkiyä, İran häm Azärbaycan parlamentları spikerları öç yaqlı oçraşu ütkärdelär.

Waqıyğalardan kürengänçä, Qazaqstan häm Törekmänstan cömhüriyätlärendä säyäsi sistemanıñ üzgärüe, törki cömhüriyätlärdä üzara säfärlär häm xezmättäşlekne nığıtu däwam itä.